Vers+? Dat is een cross-sectoraal innovatieprogramma waar wetenschap, tuinbouw, gezondheidszorg en de consument bij elkaar worden gebracht. Het is een initiatief van de Westlandse bedrijven Koppert Cress van tuinder Rob Baan en Best Fresh Group. Volgens hen is gepersonaliseerde voeding, en dan vooral groente, de toekomst. Voor zieken, voor mensen die ziekte willen voorkomen en voor wie beter wil presteren. Maar verse groente speelt nog nauwelijks een rol in de ontwikkeling van gepersonaliseerde voeding en gezondheid. "Dat komt onder andere doordat onvoldoende bekend is welke nutriënten in welke hoeveelheid aanwezig zijn in welke groente," zeggen de initiatiefnemers.

Een restaurant waar je op basis van een app laat zien wat jouw voedingsbehoeften zijn en waarop de kok zijn gerecht voor jou helemaal op maat aanpast. Dat is de droom die Vers+ gisteren liet uitkomen. Honderd genodigden stuurden voorafgaand aan het diner-op-gepersonaliseerde-maat een wangslijmmonster op voor een DNA-analyse. Op basis van 22 'markers' in het DNA werden ze in 9 verschillende groepen (profielen) ingedeeld. Allemaal met een specifieke behoefte aan macronutriënten; de hoeveelheden vet, eiwitten en koolhydraten dus. En natuurlijk aan (een aantal) micronutriënten: vitamine D, B6, B11 (foliumzuur), B12, C, calcium, ijzer en zout. Op basis van deze gegevens kreeg iedereen een gepersonaliseerd diner voorgezet.

’Flinterdunne marketing’
Die mooie en ambitieuze aanpak om mensen meer groenten te laten eten, verdient ook wat kanttekeningen. Ten eerste zijn er heel wat meer markers bekend, ten tweede blijven wát mensen eten, hun leefstijl en hun omgeving buiten beeld. Het bewijs voor gepersonaliseerde voeding via het DNA is flinterdunne marketing, beschrijft Follow the Money deze week in een uitgebreid artikel.

In een grootschalige randomized controlled trial werden 1.269 Europeanen onderverdeeld in 4 groepen: de eerste kreeg algemene voedingsvoorschriften (controlegroep), de tweede kreeg advies op basis van hun huidige voedselinname, de derde kreeg advies op basis van hun huidige voedselinname in combinatie met hun fenotype zoals lichaamsgewicht, en bij de vierde werd ook naar hun genetische profiel op basis van hun DNA gekeken. Het onderzoek leidde tot de conclusie dat gepersonaliseerd voedingsadvies op basis van de huidige voedingsinname wel degelijk beter werkt dan de algemene richtlijnen. Maar het meenemen van eigenschappen zoals lichaamsgewicht of genen, had geen enkel toegevoegd effect.

’Geldt voor iedereen’
“Personalised nutrition is gebaseerd op het idee dat er, door genetische variatie, grote individuele verschillen zijn in welk voedsel mensen moeten eten om gezond te blijven,” zegt volksgezondheidsexpert Jaap Seidell in hetzelfde artikel. “Er zijn wel verschillen, maar die zijn doorgaans subtiel. Minder junkfood eten en meer groenten en fruit is een advies dat voor vrijwel iedereen geldt”.

De basisambitie van Vers+ is lovenswaardig: laat mensen meer groenten eten. Doe dat op basis van nutriënten die van nature in groenten aanwezig zijn. En sluit aan bij hun persoonlijke behoeften. Natasja van der Lely van Vers+: "Alles om ons heen wordt persoonlijker, de consument schreeuwt er bijna om. En wat doet voeding? One size fits all!" Er is nog te weinig informatie en communicatie over de voedingsstoffen in groenten en fruit.

Optimaliseren van voedingsstoffen
Daar wil Vers+ verandering in brengen. Straks moet je in één oogopslag de verschillen in vitamines en mineralen tussen 'merken' van groenten kunnen zien. Consument en aanbieder moeten daar op inspelen. Het produceren in grote hoeveelheden tegen een zo laag mogelijk prijs is dan niet meer de belangrijkste prioriteit van tuinder en teler. Wél het optimaliseren van de voedingsstoffen in groente en fruit die meer waarde hebben voor de consument, en dus ook voor de Nederlandse tuinbouw als geheel.

Als "het ontwikkelen van businesskansen op het gebied van gepersonaliseerde voeding en gezondheid op basis van nutriënten die van nature in groenten aanwezig zijn" ertoe leidt dat mensen meer groenten gaan eten en de tuinder goed betaald wordt, is er al heel wat bereikt.

gepersonaliseerd diner voor 100 personen
'Vers+-diner op maat voor 100 deelnemers bij Koppert Cress in Monster', Fotocredits: Daniel Verkijk
Dit artikel afdrukken