2 min
Groentechips duiken steeds vaker op in het winkelschap. Zijn ze gezonder dan gewone chips? Foodlog zocht het uit en zette verschillende soorten chips op een rijtje.
In de supermarktschappen vind je inmiddels tientallen soorten chips, van de standaard aardappelchips tot chips gemaakt van gedroogde bieten. De standaardbereidingswijze voor chips is frituren in olie. Drogen of in de oven bakken zijn alternatieven. De bereidingswijze heeft gevolgen voor het vetgehalte, de gebruikte basisingrediënten voor de koolhydraten. We vergeleken de informatie op de ingrediëntendeclaratie en zochten de verschillen uit.
Vet
Heb je je wel eens afgevraagd waarom er op de ingrediëntendeclaratie van je zak chips 'maar' 65% aardappel staat? De rest is voornamelijk de olie waarin gefrituurd wordt. Ook groentechips worden, net als aardappelchips, vrijwel altijd gefrituurd in zonnebloemolie. Er zit dan ook een vergelijkbare hoeveelheid vet in. Gemiddeld bevatten de chips in onze steekproef 29 gram vet per 100 gram.
Een opvallende uitschieter zijn exclusieve chips gebakken in kokosvet. We vonden deze alleen bij Ekoplaza. Gemiddeld bevatten chips zo'n 3 gram verzadigd vet. De chips die gebakken zijn in kokosvet bevatten maar liefst 33,5 gram verzadigd vet.
Minder vet, maar extra koolhydraten
De Lays Oven Baked chips bevatten weliswaar minder vet, maar niet noemenswaardig minder calorieën. Dat blijkt te liggen aan de hoeveelheid koolhydraten in deze ovenchips, die is groter dan bij de standaard Lays aardappelchips. We belden Lays om te vragen hoe dit zit. “Onze oven baked worden op een andere manier bereid. De standaard Lays naturel chips worden gemaakt door een plakje aardappel te frituren, bij Lays Oven Baked chips is dit niet zo. Deze chips worden gemaakt van een deeg van aardappelvlokken en zetmeel. Om het knapperig te maken voegen we er wat dextrose (suiker) aan toe. Hierdoor zitten er meer koolhydraten in het product”, aldus Lays
Per 100 gram bevatten de bietenchips 55,2 gram koolhydraten, waarvan 54,4 gram suiker. Bij de gewone Lays naturel chips is dit 52 gram koolhydraten waarvan 0,3 gram suikers. Bieten bevatten van zichzelf nu eenmaal meer suikers dan aardappelen. Ook andere groentechips bevatten om die reden meer suiker dan chips op basis van aardappelen.
Zout
Gemiddeld genomen zit er in 100 gram chips 1,2 gram zout. Tyrrels lightly sea salted crisps zijn met 0,5 gram licht gezouten, terwijl Hamka’s en Nibbits sticks meer dan 2 gram zout bevatten. Opvallend is dat de chips op basis van peulvruchten het meeste zout bevatten. De linzenchips van Ekoplaza bevatten 4,3 gram zout per 100 gram, de kikkererwtenchips komen uit op 2,9 gram zout per 100 gram.
Het duidelijkste verschil tussen aardappelchips en groentechips vinden we in het vezelgehalte. Gemiddeld zit er in 100 gram aardappelchips 3,9 gram vezels. Groentechips bevatten 12,4 gram vezels per 100 gram. De uitschieter is ook dit keer weer de Beetroot Crisps, met maar liefst 23,1 gram vezels per 100 gram.
Groentechips gezonder?
In weerwil van wat je misschien denkt, zijn gewone groentechips die gebakken zijn in olie niet per se gezonder dan gewone aardappelchips. Door de bereidingswijze zijn ze net zo vet en zout. Wel bevatten groentechips wat meer vezels.
De echte gezondheidswinst is te behalen bij chips van gedroogde groente. Wil je ook je portemonnee sparen, dan kun je ze zelf maken. Gewoon flinterdunne plakjes snijden van je favoriete groente, besprenkelen met een beetje olie, kruiden of zout naar smaak, en op lage temperatuur drogen in de oven.
De precieze vetpercentages van onze steekproef zijn in deze tabel te vinden:
Dit artikel afdrukken
Vet
Heb je je wel eens afgevraagd waarom er op de ingrediëntendeclaratie van je zak chips 'maar' 65% aardappel staat? De rest is voornamelijk de olie waarin gefrituurd wordt. Ook groentechips worden, net als aardappelchips, vrijwel altijd gefrituurd in zonnebloemolie. Er zit dan ook een vergelijkbare hoeveelheid vet in. Gemiddeld bevatten de chips in onze steekproef 29 gram vet per 100 gram.
Een opvallende uitschieter zijn exclusieve chips gebakken in kokosvet. We vonden deze alleen bij Ekoplaza. Gemiddeld bevatten chips zo'n 3 gram verzadigd vet. De chips die gebakken zijn in kokosvet bevatten maar liefst 33,5 gram verzadigd vet.
Lays voegt dextrose aan zijn beduidend minder vette chips toe. Hierdoor zitten er meer koolhydraten in het productBeduidend minder vet zijn de Lays Oven Baked chips. Deze chips bevatten gemiddeld 13 gram vet per 100 gram. De chips met het minste vet zijn gedroogde groentechips zoals de Beetroot Crisps. Deze gedroogde bieten bevatten slechts 0,5 gram vet op 100 gram van het product.
Minder vet, maar extra koolhydraten
De Lays Oven Baked chips bevatten weliswaar minder vet, maar niet noemenswaardig minder calorieën. Dat blijkt te liggen aan de hoeveelheid koolhydraten in deze ovenchips, die is groter dan bij de standaard Lays aardappelchips. We belden Lays om te vragen hoe dit zit. “Onze oven baked worden op een andere manier bereid. De standaard Lays naturel chips worden gemaakt door een plakje aardappel te frituren, bij Lays Oven Baked chips is dit niet zo. Deze chips worden gemaakt van een deeg van aardappelvlokken en zetmeel. Om het knapperig te maken voegen we er wat dextrose (suiker) aan toe. Hierdoor zitten er meer koolhydraten in het product”, aldus Lays
De gedroogde bietenchips bevatten weinig calorieën en bijna geen vet maar schieten eruit als het gaat om koolhydraten en suikersOok op het vlak van het koolhydratengehalte vallen de Beetroot Crisps op. De gedroogde bietenchips bevatten weinig calorieën en bijna geen vet maar schieten eruit als het gaat om koolhydraten en suikers.
Per 100 gram bevatten de bietenchips 55,2 gram koolhydraten, waarvan 54,4 gram suiker. Bij de gewone Lays naturel chips is dit 52 gram koolhydraten waarvan 0,3 gram suikers. Bieten bevatten van zichzelf nu eenmaal meer suikers dan aardappelen. Ook andere groentechips bevatten om die reden meer suiker dan chips op basis van aardappelen.
Zout
Gemiddeld genomen zit er in 100 gram chips 1,2 gram zout. Tyrrels lightly sea salted crisps zijn met 0,5 gram licht gezouten, terwijl Hamka’s en Nibbits sticks meer dan 2 gram zout bevatten. Opvallend is dat de chips op basis van peulvruchten het meeste zout bevatten. De linzenchips van Ekoplaza bevatten 4,3 gram zout per 100 gram, de kikkererwtenchips komen uit op 2,9 gram zout per 100 gram.
Chips op basis van peulvruchten bevatten het meeste zoutVezels
Het duidelijkste verschil tussen aardappelchips en groentechips vinden we in het vezelgehalte. Gemiddeld zit er in 100 gram aardappelchips 3,9 gram vezels. Groentechips bevatten 12,4 gram vezels per 100 gram. De uitschieter is ook dit keer weer de Beetroot Crisps, met maar liefst 23,1 gram vezels per 100 gram.
Groentechips gezonder?
In weerwil van wat je misschien denkt, zijn gewone groentechips die gebakken zijn in olie niet per se gezonder dan gewone aardappelchips. Door de bereidingswijze zijn ze net zo vet en zout. Wel bevatten groentechips wat meer vezels.
De echte gezondheidswinst is te behalen bij chips van gedroogde groente. Wil je ook je portemonnee sparen, dan kun je ze zelf maken. Gewoon flinterdunne plakjes snijden van je favoriete groente, besprenkelen met een beetje olie, kruiden of zout naar smaak, en op lage temperatuur drogen in de oven.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Behalve groentechips zijn er sinds kort ook granenchips. Voedingsmiddelenfabrikant Pepsico bracht ze onlangs op de markt: Sun Breaks. In De Volkskrant neemt Loethe Olthuis ze onder de loep.
De chips bestaan voor 58% uit volkorengranen en bevatten 33% minder vet dan gewone chips. Door de granen zitten er meer vezels (6,6%) in de Sun Breaks dan in aardappelchips (4,5%). In een zakje Sun Breaks van 95 gram zitten nog altijd 450 calorieën, dat is iets minder dan een kwart van de calorieën die je op een dag nodig hebt. “33% minder vet” betekent in totaal 22% vet en dat is net zoveel als dat er in light chips zit. Ook bevatten de Sun Breaks meer suiker dan andere chipssoorten. In de sweet chili-variant zit bijna 10% suiker. Gezonder? Dat is dus maar zeer de vraag.
Wil je zelf lekkere en gezonde granenchips maken? Gebruik dan oud bruinbrood. Dat is ook nog eens een stuk duurzamer aangezien chips meestal in plastic zakjes zit met een aluminium laagje waardoor je ze niet kunt recyclen. Het recept komt binnenkort in de Volkskrant te staan, belooft Olthuis.
Roerend eens! Het aardige is dat een paar rondjes vragen stellen al voldoende is om op die kernvraag uit te komen. Maar hoeveel voedingsonderzoeken schenken eigenlijk aandacht die basisvraag...?
Eens. En dat zijn vragen die je verder zou moeten bekijken vanuit de vraag 'wat betekent gezond?' maar niet vanuit de vraag 'zijn groentechips gezonder dan aardappelchips?'
Volkomen terechte vragen: welke aspecten vergelijk je en wat betekent dat? Wat wil je weten en waarom? Dat geldt dus ook voor jullie eigen onderzoekje. Jullie antwoord (dat het onderwerp van onderzoek bepaalde) was dus: Zijn de gezond klinkende groentechips gezonder op de aspecten waarvan het publiek denkt dat ze belangrijk zijn?
Dat roept een paar onderliggende vragen op:
- Wat zorgt er voor dat het publiek die aspecten belangrijk vindt?
- Zijn dat ook werkelijk relevante aspecten?
- Zo niet, wat zijn dan wel doorslaggevende aspecten en hoe worden die belangrijk voor het publiek?
Uitgangspunt voor dit onderzoekje was dit: fabrikanten maken groentechips omdat die gezonder klinken. Zijn ze gezonder op de aspecten waarvan het publiek denkt dat ze belangrijk zijn? Op het niveau van het aantal grammen product blijkt het lood om oud ijzer.
Natuurlijk kun je de sommen nog verder maken. Maar wil je het weten, cq. wat voegt het toe? Het is heel eenvoudig: chips zijn vreselijk lekker, maar eet ze nou maar met mate want chips maken voegt heel veel vet toe dat niet in het oorspronkelijke product zat. Daar hoeft niet verder voor doorgerekend te worden als je weet dat in je dagelijkse dosis verder al voldoende via andere bronnen wordt voorzien.
Je vraag is relevant omdat je mogelijk gaat ontdekken dat er verschil is. Zo bevat de inhoud van een zak pastinaakchips van Deluxe van Lidl 100 gram product en een net zo grote zak Sweet Chili aardappelchips van hetzelfde merk 125 gram product. Dat is een verschil van 25%.
Vraag blijft: wie snapt dat allemaal nog en wat is het doel? Per gewicht zijn ze even vet en als je niet voldaan bent dan neem je er nog meer. Je zou dus een test moeten doen naar de mate waarin mensen geen zin meer hebben om nog een zak open te trekken. En zo blijf je doortesten. De vraag is altijd: wat wil je weten en waarom?
Misschien ontdek je wel dat mensen zich psychologisch toch laten remmen door de volgende zak, zoals ik me laat remmen door 'de volgende fles wijn' die ik doorgaans een brug te ver vind ook al heb ik nog zin.
NB: de peulvruchtenchips van Ekoplaza vond de redactie een aanrader (meer dan groentechips). We vermeldden het alleen niet omdat het de opzet van het onderzoekje niet was.