Black Friday is de dag na het Amerikaanse feest Thanksgiving, ofwel de vierde vrijdag van november. Nederlandse winkels en webshops varen en masse mee op de Amerikaanse golf van kortingen die de consumenten overspoelt. Etos heeft met 20% kortingsstickers gestrooid. Bol.com beleeft de meest succesvolle verkoopdagen van het jaar; concert- en festivalkaarten worden met een flinke kortingen aangeboden. Zelfs de rollators zijn in de aanbieding en ook het Rode Kruis doet aan de gekte mee.

Het kan nog gekker. De Vlaamse minister van dierenwelzijn Ben Weyts heeft met spoed de wet laten aanpassen omdat een hondenfokker zelfs zijn honden (dat zijn volgens de wet ook 'producten') met 21% Black Friday-korting heeft aangeboden, meldt Het Laatste Nieuws.

Consumentenbedrog
Kleine zelfstandige ondernemers is deze dag een doorn in het oog, meldt De Volkskrant. Consumenten verwachten kortingen van 20% tot 50%, precies in de periode vóór de feestdagen waarin kleine winkeliers traditiegetrouw juist winst kunnen maken. In België doet 67% van de kleine ondernemers dan ook niet mee met de kortingenhype van Black Friday, blijkt uit cijfers van het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ), aldus De Morgen. Zij missen de koopgolf en dus een belangrijk stuk omzet.

De basis van die economie staat in hippe letters op een zwart krijtbord waar ik langs loop: 'Work harder so you can shop more'
Je slag slaan op Black Friday blijkt niet in alle gevallen echt goedkoper te zijn. Vorig jaar schreef Foodlog al over 'gesjoemel' met kortingsprijzen. De producten blijken goedkoper op andere momenten van het jaar. Ook is voor de retailer de winstmarge lastig te bepalen. Consumenten sparen hun aankopen op om op deze dag ineens meer te kopen, volgens Henk Hofstede van ABN AMRO. Gevolg? Dezelfde jaaromzetten, maar lagere marges.

'Koop je rot’
Wat echt goedkoop is, is niets te kopen. Maar dat mag ik natuurlijk niet zeggen want dan klapt de economie in elkaar. De basis van de economie staat in hippe letters op een zwart krijtbord waar ik op de Amsterdamsestraatweg langs loop: “Work harder, so you can shop more”. Koop je rot.

Black Friday onderstreept die consumptiecultuur. Milieu-activist en columnist George Monbiot schreef over Black Friday het volgende: "Dagelijks schrijf en lees ik over klimaatverandering, massale dierensterfte, bodemerosie en lucht- en watervervuiling. Een van de grootste oorzaken daarvan is die consumptiecultuur." Dat weten we, maar gaan door. Business as usual. En ook dat weten we.

‘Koopgekte’ wordt het inmiddels speels genoemd in de media, maar ik word er diepongelukkig van. Zelfs zogenoemde ‘milieubewuste millenials’ zag ik consumptie promoten, zolang het maar groen is.

De Ethical Consumer benadrukt bewust te winkelen, en zelfs Black Friday helemaal te boycotten.

Op mijn twaalfde kocht ik een rode rugzak die inmiddels 6 jaar middelbare school, twee universiteiten, twee kantoren en verschillende vakanties meegemaakt
Mijn rode rugzak
Op mijn twaalfde kocht ik een rode rugzak die inmiddels 6 jaar middelbare school, twee universiteiten, twee kantoren en verschillende vakanties heeft meegemaakt. Ik weiger een nieuwe te kopen, ondanks regelmatige opmerkingen van vrienden, familie en de onuitgesproken norm om er altijd nieuw en netjes uit te zien bij formele bijeenkomsten.

Een simpele reden voor mijn koopboycot: de rugzak werkt nog, dus waarom zou ik een nieuwe kopen? Zoals Greenpeace zegt: tweetIt’s not a good deal if you don’t need it.”

Na vandaag is Black Friday voorbij. Maandag staat het volgende koopfestijn voor de deur: Cyber Monday.


Mijn rugzak door dik en dun
Fotocredits: 'de rode rugzak', FL Media
Dit artikel afdrukken