Na filosoof Jan Bransen, vogelonderzoeker Ben Koks en Ellen Poodt van broederij-apparatuurmaker Hatchtech, vandaag Albert Schulp. Zijn bedrijf maakt fruitsappen. Hij vertelt hoe zijn bedrijf en hij persoonlijk geraakt worden door de oorlog in Oekraïne.
Energie en glas
Vanaf najaar 2021 ontstond er stress in de markt. Iedereen vroeg zich af wat er zou gebeuren. Sinds oktober dit jaar zien we dat de gasprijs wat stabiliseert, maar tegelijkertijd vermoed ik dat het niet meer zal worden zoals het was. De afhankelijkheid van LNG zal blijven (tenzij we op een zeker moment helemaal van gas af kunnen), en daarvan is de kostprijs veel hoger.
Ook begonnen in het najaar van 2021 de eerste energiebedrijven om te vallen. Wij zaten bij een maatschappelijk betrokken energieleverancier, die het ook niet redde. En dat maakte dat we naar een alternatief moesten overstappen, in een markt die veel ongunstiger was.
Al met al is de invloed hiervan op ons bedrijf serieus geweest, maar overkomelijk. Bij ondernemers zoals in de glastuinbouw, is het effect veel ernstiger. Tuinders leggen soms zelfs de teelt stil, of spelen in op de gewijzigde omstandigheden en gaan handelen in gas in plaats van tomaten.
Glasfabrieken
Naast gas noemde ik al glas. In de afgelopen jaren werd glas al fors duurder, al was deze prijsstijging minder extreem dan bij gas.
Glas werd afgelopen jaren al tientallen procenten duurder. Momenteel dreigt de prijs opnieuw gigantisch omhoog te gaan. In de markt vreest men voor een prijsstijging die nog aanzienlijk groter is dan afgelopen jaren bij elkaarIn Oekraïne staan een aantal grote glasfabrieken door de oorlog en de belabberde energiesituatie aldaar, stil. Wij kochten ons glas daar weliswaar niet, maar dit heeft wel een behoorlijke invloed op de glasmarkt en daardoor ook op onze inkooppositie ten aanzien van glazen flessen. Glas werd afgelopen jaren al tientallen procenten duurder. Momenteel dreigt de prijs opnieuw gigantisch omhoog te gaan. In de markt vreest men voor een prijsstijging die nog aanzienlijk groter is dan afgelopen jaren bij elkaar. Mijn indruk is dat dit grotendeels een ongezonde ontsporing is vanwege de sterk gewijzigde vraag-en-aanbod situatie.
Domino-effect van Polen naar Nederland
Wij gebruiken vrijwel uitsluitend Nederlandse appels en peren. En hoewel ik achter de sanctiemaatregelen tegen Rusland sta, betekent dit wel dat onder meer fruittelers daarvoor een hoge prijs betalen. Via Oost-Europese landen mag nu namelijk geen fruit meer naar Rusland. Bijvoorbeeld Polen is zelf ook een belangrijk fruitteeltland. Ook hun eigen export naar Rusland en Belarus ligt stil. Uiteindelijk kan dit funest zijn voor een deel van de ondernemers in de fruitteelt in ons land door de neerwaartse druk op de prijzen.
Dat domino-effect lijkt op het eerste gezicht gunstig voor onze inkoopprijs als fruitverwerker, maar op termijn heeft dit negatieve gevolgen voor de sector als geheel. Telers die te weinig verdienen, stoppen er op een gegeven moment mee. Ook al leggen wij zelf een bodem in onze prijs die we betalen voor het sap-fruit dat we inkopen, een teler kan daarvan alleen helaas niet zijn bedrijf rendabel voortzetten.
Meer oog vanuit Den Haag en Brussel voor de meervoudige functie van de fruitteelt zou winst zijn. Ook met het oog op de lokale voedselvoorziening, de biodiversiteit en een afwisselend landschap is een meerjarig gewas als fruitbomen heel waardevol.
Vrijheid niet vanzelfsprekend
Wij hebben inmiddels enkele Oekraïners in dienst. Het zijn mensen met een gezonde arbeidsethos. Zo zijn er tienduizenden Oekraïners in ons land die de handen graag uit de mouwen steken. Al zijn wij momenteel content met hun bijdrage in onze krappe arbeidsmarkt hopen we natuurlijk dat ze zo snel mogelijk weer terug kunnen om na de bezetting hun land weer op te bouwen.
En last but not least: wat de oorlog met mij persoonlijk doet? Een ‘positieve’ bijwerking, als ik het zo mag zeggen, is dat we opnieuw beseffen dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Wie vrede wil moet zich (helaas nog steeds) voorbereiden op oorlog. Deze oorlog drukt ons met onze neus op de feiten dat de mens nog steeds geneigd is tot alle kwaad en dat het met de vooruitgang, alle positieve woorden ten spijt, niet echt vooruitgaat.
Een observatie die juist rond Kerst en de Jaarwisseling alle reden tot reflectie geeft. Het gebeuren in de wereld om ons heen laat ons zien dat de mensheid voor haar geluk en vooruitgang niet best af is, als zij op zichzelf aangewezen is.
De uiteindelijke rekening komt later. Oost-Europa waarschuwde ons wel voor Rusland, maar wij namen dat niet serieusVoordeligst niet het best
In het Westen hebben we laten gebeuren dat Poetin in de afgelopen jaren al eerder hier en daar andermans grondgebied inpikte. De Oekraïners betalen voor dat beleid van wegkijken nu de prijs. Hoe hebben we ons zo kunnen vergissen, en ons zo afhankelijk kunnen maken van Rusland? Daarin zie je ook een nadeel van het liberale kapitalisme: het willen inkopen daar waar dat het voordeligst is. Gas uit Rusland, heel veel goedkope spullen uit China. De uiteindelijke rekening komt later. Oost-Europa waarschuwde ons wel voor Rusland, maar wij namen dat niet serieus.
Hoe het met ons bedrijf het komende jaar verder gaat, hangt er onder meer vanaf of ons land een recessie te wachten staat. Voorlopig lijkt het nog mee te vallen. Maar het blijft spannend. Het zijn onzekere, en voor Oekraïners helaas catastrofale tijden.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
''In het Westen hebben we laten gebeuren dat Poetin in de afgelopen jaren al eerder hier en daar andermans grondgebied inpikte.''
Andermaal een bevestiging van ons westerse vooringenomenheid. Vreemd dat mij dat ontgaan is.
Van de Krim is genoegzaam bekend dat ze zelf voor aansluiting aan Rusland kozen. Evenals de oostelijke delen van de Oekraine . Syria riep de hulp in van de Russen, De Amerikanen kwamen ongevraagd en zitten er nog en stelen de olie.
James, mogelijk is je ook ontgaan dat nogal veel Oekraïners de Russen niet binnen willen. Maar toch denk ik dat je dat ook in jouw Trumpiaanse deel van Canada wel in de kranten kunt lezen.
Hoe verklaar je dat verzet?
En dan alle gekheid op een stokje. Je zou nog zo ver kunnen gaan om te stellen dat ook Polen geen land is maar een samengeraapt zooitje van verschillende etniciteiten. Maar moeten we het dan normaal vinden om het land als geheel binnen te vallen?
Iets anders is een zuivere sociologische analyse: het Westen is te ongevoelig geweest voor de andersoortige gevoelens (Huntingtons Clash of Civilizations) onder Russen waarvan een kliek zich kon bedienen om een voor een kleine groep mensen een rijke en maffia-achtige structuur te creëren. Bij ontrouw vallen de leden uit ramen of krijgen ze onverwacht hartaanvallen.
En daarmee wil ik zeggen: die Baudetiaanse Poetin-wappie talk kennen we nu wel.
Ik denk dat we er al aardig aan gewend zijn om weg te kijken en de zaken een beetje te verdraaien.
De oostelijke gebieden hebben zich al met grote overmacht voor Rusland verklaard. Maar het is helaas ook het gebied met de rijkste grondstoffen, en zo als de Amerikanen al zeiden: Fuck Europe.
"The EU wraps the Ukraine into a fantasy of a like-minded democratic state struggling for its independence against an overweening ‘big brother’. This is nonsense. Ukraine is ethnically, linguistically, culturally and affiliationally divided. It is in midst civil war. It has been in civil war for decades. Tens of thousands dead." Alastair Crooke
https://english.almayadeen.net/articles/analysis/the-eus-lost-the-plot
FYI ik ben gepensioneerd en heb alle tijd om erg veel kranten te lezen maar ik ben wel een weinig kieskeurig in waar ik mijn tijd aan besteed en heb dus mijn eigen tunnel visie net als jullie.
Ik voel me daar prima bij. Steeds weer bevestigd in mijn opstelling als ik AD of Trouw lees.
HP/DeTijd heeft gelukkig regelmatig wat andere journalisten.
Voel me beter op mijn gemak bij Wynia's Week en BLCKBX.
Ook de moeite waard https://covertactionmagazine.com/2023/01/06/the-trillion-dollar-silencer/?mc_cid=ff0f624537&mc_eid=2c22fc3dad
James, ik denk dat er veel goede argumenten zijn voor de twijfels die een uitweg vinden in populistisch rechtse en linkse uitingen en media. Ik denk ook dat die tot - inmiddels heel - gevaarlijke radicalisering leiden.
Als Putin de grenzen van haar buurlanden zou erkennen van net na het uiteenvallen van de Sovjetunie dan was er nu geen oorlog in Oekraine. Dan was ook Georgie nu niet voor 20% bezet door Rusland. De situatie is niet ingewikkeld: als Rusland stopt met oorlog voeren en zijn soldaten naar huis haalt is de oorlog direct voorbij. Als Oekraine stopt met oorlog voeren betekent dat het einde van Oekraine. Dat Putin niet uit zichzelf zal stoppen is geen verrassing. Hij roept al meer dan 25 jaar dat het uiteenvallen van de Sovjetunie een ramp is voor Rusland.
Dat de Krim bij Rusland zou willen behoren is 'vastgesteld' door middel van een referendum dat werd gehouden na annexatie door Rusland. Dat referendum is gehouden op de zelfde manier als waarop Putin de verkiezingen telkens 'wint'... Waar is de oppositie in Rusland? Zij is gevangen gezet of vermoord. Alleen het afgelopen jaar zijn er al bijna 20 invloedrijke Russen onder verdachte omstandigheden 'uit het raam gevallen' of anderszins verdacht aan hun einde gekomen. Toevallig waren het allemaal geen vrienden van Putin. Wie roepen er om het hardst dat Putin gevaarlijk en onbetrouwbaar is? Precies, dat zijn de buurlanden die hem het beste kennen. Wie steunen Oekraine relatief het meest; die zelfde buurlanden van Rusland: de Baltische staten, Polen, andere voormalige Sovjetstaten, etc. Wie steunen Rusland momenteel? Iran, Noord Korea en de huidige Wit-Russische machthebbers. Wie klopt er bij Rusland aan om bescherming of import van Russische 'vrede' en welvaart? Hooguit een ondemocratische machthebber in Wit-Rusland of Syrie.
De Russen die in oost Oekraine en op de Krim wonen zijn voor een aanzienlijk deel de erfenis van Putin's grote voorbeeld Joseph Stalin. De man die bloed van miljoenen en miljoenen mensen aan zijn handen heeft. Waaronder dat van miljoenen Oekraieners die in de jaren '30 onder het schrikbewind van Stalin zijn omgekomen door de hongerdood (de zogenaamde Holodomor). Een hongerdood (!) terwijl Oekraine ook toen al de graanschuur van Europa was. De Oekrainers weten helaas tegen wie ze strijden en waarvoor ze strijden.
Het is bizar om te zien hoevelen er in de Westerse wereld vatbaar blijken voor de leugenachtige Russische propaganda. Verstandiger is het om acht te geven op de waarschuwingen van degenen die weten wat het was onder de Sovjet knoet te zitten en haarscherp zien dat Putin terug wil naar die situatie. Als we hun wijze raad niet in de wind hadden geslagen waren we nu minder verder van huis en waren honderdduizenden Oekrainers niet in verdriet gedompeld door onschuldige slachtoffers, verwoesting van huis en haard en ander leed. Maar laten we ook niet het Russische volk vergeten, ook zij betalen een hoge prijs voor Putin's monsterlijke ambities.