"Brabant moet blij zijn dat artsen zich mengen in het debat over de toekomst van de veehouderij. Dat betoogde Jos van de Sande, donderdag bij zijn afscheid als GGD-arts onderscheiden met de Brabantse onderscheiding 'Hertog Jan', vrijdagochtend in een toespraak tot Provinciale Staten." Dat schreef afgelopen vrijdag het Brabants Dagblad.

De gelauwerde Jos van de Sande verwierf in zijn carrière landelijke bekendheid omdat hij waarschuwde tegen de volksgezondheidsrisico's die de intensieve veehouderij met zich meebrengt in de meest veedichte provincie van ons land. Recent waarschuwden opnieuw twee artsen nogal indringend. Het gaat om de Brabantse huisarts Willem Sanders en longchirurg Ignas van Bebber.

De uitspraken die Van de Sande vrijdagochtend deed, zijn opgenomen:



'Gelovige dokter'
Volgens Van der Sande bewijst een recent RIVM-rapport dat niet alleen bewoners van het platteland ziek worden van de ammoniak-uitstoot van dierlijke mest. Hetzelfde lot zou ook mensen in steden treffen door de manier waarop fijnstof, ammoniak-uitstoot van verkeer en industrie en de ammoniak-uitstoot van de veehouderij zich mengen.

Volgens WUR-onderzoeker Bastiaan Meerburg is de uitstoot van de veehouderij weliswaar problematisch, maar zijn de uitspraken van Van der Sande onwetenschappelijk. In een tweetwisseling dit weekend met de Brabantse melkveehoudster Henny Verhoeven betitelt hij Van der Sande met zoveel woorden als een bezorgde maar gelovige dokter die niet naar de wetenschappelijke feiten wil luisteren. Verhoeven schreef recent een opiniestuk over de waarschuwingen van de artsen waarin ze zei dat de artsen te ver gaan omdat de onderbouwing van hun waarschuwingen niet feitelijk zou zijn.






Voormalig WUR-bestuurder Aalt Dijkhuizen twitte op de dag dat het nieuws over Van der Sande's felle uitspraken naar buiten kwam, dat het uitstootrisico voorlopig met een korrel zout moet worden genomen op basis van bevindingen in de VS:


In Brabant heeft de GGD nieuw onderzoek gepland naar aanleiding van de uitspraken van longarts Van Bebber.

Complex en weinig eenduidig
Het ammoniak-dossier is complex. Volgens landbouwjournalist Geesje Rotgers kloppen de ammoniak/stikstof-metingen van het RIVM niet. Uit eerder omwonenden-onderzoek viel vooralsnog weinig eenduidigs af te leiden. COPD-patienten zouden slechter af zijn in de buurt van een stal, maar astma-patienten zouden er juist baat bij kunnen hebben, volgens onderzoek van een aantal toonaangevende Nederlandse onderzoeksinstituten dat begin 2015 werd gepubliceerd.

Dit artikel afdrukken