Global Health Study
De Global Health study in The Lancet liet dat wereldwijd het maagaandeel junkfood harder groeit dan gezonde voeding. Westerse landen, maar ook middeninkomen-landen als China en India, consumeren in toenemende mate geraffineerd en nutriëntenarm voedsel. Dat kan in massa worden geproduceerd en gedistribueerd en is daarom goedkoop en aantrekkelijk.
’Hard bewijs werkelijke kosten boodschappenmand’
De onderzoekers vroegen consumenten (gepensioneerden en 4-persoonsgezinnen) om een realistisch en gezond boodschappenmandje samen te stellen. Het mandje moest voldoen aan de smaak en eisen van gezin, en daarnaast nog wat extraatjes bevatten voor bezoek en sociale gelegenheden.
Voedingskundigen van de University of Ulster beoordeelden de boodschappenmandjes aan de hand van de Britse voedingsrichtlijnen. Een gezond mandje voor een gepensioneerde bleek 36% van zijn weekinkomen kostte. Voor een gezin van 4 personen met een laag inkomen was dat 32%. Voor deze twee groepen kost gezond eten dus ongeveer een derde van hun inkomen.
Gemiddeld liggen de bestedingen aan voedsel in Westerse landen een stuk lager. Britten besteden 8,9% van hun inkomen aan eten, Amerikanen 6,8%. Wereldwijd varieert het percentage dat mensen aan hun eten kwijt zijn. In Polen ligt het rond de 20%. In Afrika, Azië en de voormalig Sovjet-Unie loopt het op tot 30 à 50%. In dat rijtje blijkt ook Noord-Ierland zich te scharen, vond de FSA-NI.
Volgens Sharon Gilmore van de FSA-NI is nu voor het eerst hard bewijs gevonden voor de werkelijke kosten van een gezonde boodschappenmand en hoe armoede en economische problemen gezond eten beïnvloeden.
Voedselarmoe-cyclus
Daarmee vormt de studie een goede aanvulling op een eerder rapport van de FSA-NI, Understanding food in the context of poverty, economic insecurity and social exclusion. Daaruit bleek dat Noord-Ierland kampt met een aantal problemen die de Noord-Ierse samenleving vangen in de 'voedselarmoede-cyclus'. Meer dan 60% van de Noord-Ieren is te zwaar, de groenten- en fruitaankopen zijn het laagst van het hele VK en 7% van de respondenten heeft eens per twee weken niet genoeg geld voor een voedzame maaltijd.
De voedselarmoede-cyclus wordt onder meer in de hand gewerkt door de hoge kosten van een gezond voedingspatroon. Mensen kopen goedkopere en minder voedzame voedingsmiddelen om toch maar iets te eten te hebben. Daarnaast zijn dalende kookkunsten en prioriteit voor bijvoorbeeld de energierekening factoren die een rol spelen in de voedselarmoede-cyclus.
Overheidscampagnes voor gezond-eten zijn niet aan dovemansoren gericht. Ze maken echter geen kans door een te krappe portemonnee. Armoede maakt dik.
Fotocredits: ‘20120106-OC-AMW-0081’, U.S. Department of Agriculture
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Het bijhouden van een moestuin kost inderdaad tijd en moeite. Wil niet zeggen dat mensen hiertoe niet bereid zijn, maar naast tijd en moeite neemt het ook ruimte in en vraagt het, zoals Dirk #7 zei, kennis om de moestuin goed te laten groeien. Deze ruimte is misschien niet beschikbaar, omdat mensen met een lager inkomen wellicht ook geen tuin of andere plek hebben die geschikt is om groenten en fruit te kweken.
Het opdoen van kennis over gezond eten, niet alleen over het laten groeien van eigen groenten, bij bijvoorbeeld cursussen (zoals genoemd door Veronica #4) heeft ook een sociale kant. Er zijn mensen die het lastig vinden om toe te geven dat ze een wat lager inkomen hebben. Sommigen zien het als beschamend om bij de voedselbank aan te kloppen, en zo kan ik me ook voorstellen dat sommigen het bezwaarlijk vinden om naar een cursus voor gezond koken te gaan. Mensen kunnen het ervaren als minder prettig, dat iemand anders ze moet laten zien hoe je gezond kookt.
Het feit dat er zo veel initiatieven zijn die mensen met lager inkomen door middel van educatie gezonder willen laten eten, maar dat armoede nog steeds dik maakt roept de volgende vraag op: waarom werken deze initiatieven niet, en hoe kunnen we ervoor zorgen dat het probleem wel opgelost wordt?
Ik ben zelf ook alweer boven die 65 Veronica, en kom op het balkon niet verder dan wat radijsjes, kerstomaatjes, komkommertje, 2 of 3 courgettes, (en door die AH actie nu zelfs worteltjes) terwijl ik in mijn jonge jaren makkelijk bijna alle groente plus aardappels op mijn volkstuintje (van de kerk) teelde. Maar wat me daar wel opviel: jongeren (studenten) bakten er vaak niets van, slordig, niet bijhouden, onkruid, doorgeschoten sla en spinazie, ziektes en plagen (want je moet wel weten wat wel en wat niet kan, en wanneer) terwijl juist de ouderen (80 jr) hun zaakjes altijd puik in orde hadden. Het is natuurlijk wel steeds zo dat niet de behoefte de doorslag geeft, maar de passie, als je die eenmaal in je lijf hebt, benje niet meer te houden als het eind februari is geworden (opruimen,spitten en tuinbonen erin). Ik las dat in Rusland de helft of meer van de groentes en aardappels geconsumeerd uit de datsjas komt, want er is daar zowel hoge nood, als altijd wel iemand in de familie die er aardigheid in heeft (de rest helpt een enkele keer mee bij boontjes plukken of gieten, stel ik me er zo bij voor). Als er nog eens een wedstrijd tuin omspitten gehouden zou worden ergens, denk ik dat de generatie van boven de 70 dat makkelijk wint van de jongeren (door gewenning, want pure kracht is minder natuurlijk).
# 5 Dick. Natuurlijk was dat een uiterst domme opmerking van Jetta Klijnsma. Het ging over gepensioneerden (dus tegenwoordig ouder dan 67) die ter aanvulling van hun pensioen maar moesten gaan moestuinieren. Moestuinieren is behoorlijk zwaar fysiek werk en de meeste ouderen mankeren boven hun 50e-55e al iets chronisch. Gezond oud worden is slechts voor weinigen weg gelegd. Mensen worden wel ouder, maar de hoeveelheid jaren in gezondheid blijft even groot. Het percentage ouderen van boven de 67 dat fysiek in staat is een moestuin bij te houden - zodat die ook werkelijk in de meeste behoeften (aardappelen, groente en fruit het jaar rond) kan voorzien- zal dus niet erg hoog zijn.
Dus dat idee van een moestuin van Jetta Klijnsma was nog helemaal niet zo gek? Ze heeft er anders al heel wat nare opmerkingen over gekregen, en ook wel spijt dat ze het eruit flapte!Ja, politici moeten enorm oppassen met wat ze zeggen, stel je voor dat ik ook iedere uitlating of opmerking op een microweegschaaltje zou moeten wegen voor ik ze liet ontglippen, ik zou geen leven meer hebben, vrees ik!
# 2 Erna en # 3 Dick. Door het land heen zijn er al veel initiatieven; consuminderhuizen, stadstuinieren, cursussen over rondkomen, kookclubs in dorpshuizen en buurthuizen. Ook op internet is heel veel te vinden over dit onderwerp. De website van Genoeg bijvoorbeeld of Mijmeringen van Annemiek van Deursen van consuminderhuis Parkstad. Een schat aan ideeën en tips. Ook voor de niet zo creatieve of kiene medemens.
Overigens zijn er ook in een aantal grote steden in de VS zoals Detroit en Chicago vergelijkbare alternatieven waar de armen op braakliggende stukken grond hun eigen producten verbouwen en er ook mee leren koken. Van het hebben van een moestuin word je trouwens bere-creatief; wat kan ik nog meer verzinnen met de overdosis spinazie, sperziebonen of noem maar op. Tegenwoordig met internet is dat nog makkelijker. Je tikt op een van de vele kooksites of op Kliekipedia je ingrediënt in en je hoeft het niet eens meer allemaal zelf te bedenken.
Programma's als 'Geen cent te makken' of Kassa die voor de doelgroep gemaakt zijn kunnen hierin beter aan de weg timmeren dan de plaatselijke of individuele alternatieven. Tips die via TV tot de doelgroep komen blijven doorgaans beter hangen en bereiken ook een veel groter en breder publiek.