En hoe zit het nou met bewerkte vis, zoals gerookte zalm? Dat vraagt de Well-redactie van The New York Times zich af.
Volgens het IARC zit gerookte vis in dezelfde categorie als bewerkt vlees. Het zou dus ook potentieel kankerverwekkend zijn. Het zouten en roken van vis verschilt niet van de bewerking van vlees. Er worden dezelfde conserveringsmiddelen aan toegevoegd en roken produceert dezelfde kwalijke stoffen.
Maar vis was toch een gezond alternatief voor vlees? Met omega 3-vetzuren en zonder verzadigd vet? Heft dat voordeel het nadeel van de bewerking misschien op? Daar zijn geen wetenschappelijke gegevens over beschikbaar. De deskundigen van IARC die door Well geraadpleegd worden, hebben geen antwoord paraat. Daar komt nog eens bij dat de consumptie van bewerkt vlees vele malen groter is dan die van gerookte vis.
Gerookte en gezouten vis is smakelijk, redelijk voordelig en goed houdbaar, schrijft Well. De voordelen van vis eten, ook al is het bewerkt, kunnen opwegen tegen vlees eten. Well adviseert om niet alléén maar gerookte vis te eten.
Doen wat dr. Meinsma wilde en Haags Gerechtshof [@Sickofsmoking
-zaak] aangaf: OVERHEDEN trek toelatingen veelal onafbreekbare chemie in voeding- en genotmiddelen in! Daarmee 'insmeren' van longen en ook darmen = ophopen in organen en weefsels.
#EchtePreventie ipv volksmisleiding!
Marcel Vossestein: het gaat niet over roken van tabaksproducten.
Het IARC heeft het niet over ROKEN maar over GRILLEN. Dat is – voor alle duidelijkheid op een rooster – men noemt het ook wel BBQ-en. Dat is pal bovenop het hete vuur, waarbij je moet zorgen dat het geen vlam vat. Daarbij komt rook vrij en de temperatuur is te HOOG voor echt roken. Het meest PAK’s aantrekkende scenario.
Roken zoals het is bedoeld kan WARM of KOUD op SMEULEND rap en/of zaagsel in een rookkast of in een teepee. Warme rook tussen de 65 en 90 graadjes gaart en conserveert vis/vlees. Koude rook is hooguit 25 graadjes. Vis/vlees gaart niet dus binnen een week opeten.
De hoeveelheden PAK’s in koud gerookte vis of vlees bedragen de helft van die in warm gerookte.
Goed advies van Well om niet alleen maar gerookte vis te eten.
Voor morgen:
- gewokte snijbiet met rawit, gember en knoflook
- opperdoezen met peterselieboter
- in roomboter op de huid gebakken snoekbaarsfilet (zonder fratsen)
Het gaat om exact dezelfde processen Theo Jonkhart Eeuwenlang zijn gerookte producten probleemloos gebruikt tot men met synthetische chemie uitdagender varianten ging creëren.
Onze meest verre voorouders verkeerden in verblijven, die men de rook van nauurprodukten als hout en turf verduurzaamde tegen verrotting en insectenvraat. Door ook hun vlees en vis in/bij het rookgat te hangen conserveerde men die. Vooral zodra te roken voeding synthetische conserveerde middelen kent ontstaan de PAK's.
Dokter Meinsma sloeg alarm op grond van een toen schrikbarend aantal van 9.000 kankergevallen per jaar. Vorig jaar steeg dat aantal tot meer dan 116.000: 12x meer in aantal en 8x meer naar inwoners. Meest vreemd dat die ontwikkeling niet bekend is en vooral als onwelgevallig met zorg gemeden lijkt te worden. Ook hierin lijkt de sturing via de meest machtige verdienmodellen bepalend.
Meestal rookaroma's.
“Warm gerookte zalm wordt gegaard en koud gerookte zalm blijft rauw. Je kan beide eigenlijk niet vergelijken.” Beide methodes worden als traditioneel gezien, al wordt zalm vaker koud (de typische sneetjes gerookte zalm) dan warm gerookt. Het proces duurt in beide gevallen veel langer dan de industriële methode, waarbij producenten rookaroma’s injecteren in de vis. “Zo krijg je een goedkoper product, wat aantrekkelijk kan zijn voor consumenten, maar in principe als minder authentiek en vooral minder kwaliteitsvol bestempeld wordt. Prijs en kwaliteit moeten altijd afgewogen worden”, zegt Ilse Fraeye, die als professor vleeswarentechnologie aan de KULeuven het rookproces door en door kent.
Over PAK's (PAH's) wordt geen woord gerept, laat staan in combinatie met E250, E252. Maar het gebruik van rookaroma's is nog steeds onderwerp van gesprek en onderzoek:
- Vragen en antwoorden van de Duitse RIVM (2017)
- EFSA: Ad-hoc meeting with industry representatives on smoke flavourings and flavouring mixtures (juni 2019).
Ambachtelijk gerookt met rookaroma (AH), zou minder schadelijke zijn dan ambachtelijk gerookt, minder PAK's. Voor mij is de kwaliteit dan ook hoger dan een ambachtelijk gerookt product, maar daar denken de meesten anders over.