Tegelijkertijd steeg ook het totaal aan bankleningen in de landbouwsector van €18 miljard in 2001 tot €33 miljard in 2018. Door de lage rentestand zijn de financieringslasten in de afgelopen jaren desondanks gedaald. In 2014 bedroegen de financieringslasten gemiddeld €30.000 per bedrijf, in 2018 was dat gedaald naar €22.000.

Waardestijging grond en fosfaatrechten
De melkveehouderij kende in 2018 een sterke toename van de waarde van de bezittingen, door de invoering van de fosfaatrechten. Gemiddeld steeg de waarde van immateriële activa op melkveebedrijven met meer dan €1 miljoen euro tussen 2017 en 2018. De balanswaarde was in 2018 ruim €4,5 miljoen euro, waarvan ongeveer de helft grond. De balanswaarde is meer dan verdubbeld ten opzichte van 2001. Het areaal in eigendom steeg van gemiddeld 26 hectare in 2001 naar 40 hectare in 2018. Het areaal grond in gebruik bedroeg in 2018 gemiddeld 57 hectare.

Ook in de akkerbouw is de balanswaarde fors toegenomen, met name als gevolg van de waardestijging van grond. In 2018 werd de grond bijna €130.000 hoger gewaardeerd dan in 2017. Grond maakt 70% uit van de totale waarde van een akkerbouwbedrijf. In 2018 was de gemiddelde balanswaarde €4,4 miljoen. De bedrijfsomvang van akkerbouwbedrijven steeg van gemiddeld 51 hectare in 2001 tot 63 hectare cultuurgrond in 2018, en het kadastrale areaal in eigendom van 27 hectare naar 47 hectare.

Financieringssteun
Transitie naar duurzame landbouw zal aanpassingen vergen die het rendement zullen drukken, concluderen de onderzoekers. Hierbij kan een 'dip in de kasstroom' van het bedrijf ontstaan ondanks een sterke eigen vermogenspositie. Om te voorkomen dat dit een belemmering wordt voor ondernemers kan een financiële publieke ondersteuning door de overheid overwogen worden, wil zij 'de grote groep' van boeren en tuinders in beweging krijgen om aanzienlijke verduurzamingsstappen te gaan zetten. Temeer daar de financiering van omschakeling in de landbouw door banken vaak nog als onzeker/risicovol wordt gezien. Daarom heeft het ministerie van LNV de Omschakelingsregeling duurzame landbouw in het leven geroepen, dat bestaat uit een borgstellingsfonds en een overbruggingskrediet.

Tweede Kamerleden waaronder Roelof Bisschop van de SGP hebben minister Schouten gevraagd de financieringsmogelijkheden en onmogelijkheden in de agrarische sector te onderzoeken. Schouten schrijft in de begeleidende Kamerbrief bij het onderzoek naar duurzame agrofinanciering dat de financieringsmogelijkheden in vergelijking met het buitenland goed zijn, uitgezonderd financiering bij bedrijfsovername.

Dit artikel maakt deel uit van de contentsamenwerking tussen Foodlog en Boerenbusiness.
Dit artikel afdrukken