Nieuws is soms onbegrijpelijk omdat het wat je tot nu toe had geleerd in één klap op zijn kop zet. Een berichtje dat een nieuw wetenschappelijk onderzoek zou hebben aangetoond dat de natuur stikstof te kort komt en bijgemest zou moeten worden was er onlangs zo eentje. Zelfs in Nederland zouden insecten doodgaan omdat ze onvoldoende eiwit (waar stikstof voor nodig is) uit bladeren in de bossen kunnen halen. En als er te weinig insecten zijn, gaan ook de vogels dood.

De natuur heeft niet minder 'maar juist meer stikstof nodig', concludeerde een populaire columnist.

Klopt het? De New Scientist zocht het even uit. Planten groeien harder door de hoge uitstoot van het broeikasgas CO2, maar als de hoeveelheid beschikbare voedingsstoffen niet ook toeneemt dan ontstaat een probleem. Ongeremd groeiende planten krijgen dan relatief weinig van die schaarser wordende voedingsstoffen, waaronder stikstof, in hun bladeren. Na verloop van tijd kan dat schadelijk zijn voor de ecosystemen in natuurgebieden. Zo redeneren Amerikaanse onderzoekers in Science. Dat zou ook voor Nederland kunnen gelden.

De echte vraag is natuurlijk of er een tekort aan stikstof of een overmaat aan CO2 is en wat dat betekent voor natuurgebieden. De vraag naar stikstof door planten wordt steeds groter naarmate CO2 in de atmosfeer toeneemt, terwijl de hoeveelheid stikstof in een natuurgebied gelijk blijft. De onderzoekers spreken daarom van een tekort aan ‘beschikbare stikstof’. Een subtiel verschil, volgens het blad.

Als je er goed over nadenkt, moet je toch een beetje schrikken. Stel nou dat we stikstof terugdringen en de CO2 niet in de juiste verhouding mee kunnen laten dalen, dan zijn de stikstofminnende vegetatie, de beestjes en grotere beesten die er van leven mogelijk wel de dupe. Dit ligt alleen niet aan een tekort aan stikstof, maar aan het vernaggelen van de balans in de natuur. Stikstofbeleid zonder koolstofbeleid is een vergissing en daarbij moeten de regelmakers maat weten te houden tussen beide gassen en - zoals zich laat raden - andere stoffen. Alleen zo houd je balans.

Dit artikel afdrukken