Wie draait uiteindelijk op voor de prijsverhogingen die het gevolg zijn van een opeenstapeling van de corona-, energie- en oekraïnecrises? De leverancier, producent, retailer of toch de consument? Eén ding is duidelijk: supermarkten die niet meer willen betalen voor hun inkopen, krijgen geen goederen en komen met lege schappen te zitten.
De hoge prijzencrisis in voedsel begon met de verdenking dat producenten een slaatje zouden willen slaan uit de voedselinflatie. De door hen voorgestelde prijsverhogingen zouden hun marges niet alleen veiligstellen maar ook spekken.
Onzin riepen de producenten in koor. Zie je dan niet dat de grondstofprijzen omhoog gaan? En ook nog eens de transport- en verpakkingskosten, en niet de vergeten de energieprijzen?
Ze wezen op de bezuinigingen die ze doorvoerden om hun prijzen juist niet te veel te laten stijgen. En ze wezen op de onontkoombare voedselinflatie die eraan zat te komen, ook nog als gevolg van de na-ijlende coronacrisis.
Niemands belang
De supermarkten zagen de bui al gauw hangen. In hun prijsonderhandelingen met de fabrikanten - waarin verkoopvolumes en promotiecampagnes worden afgesproken - ging het er dit jaar buitengewoon moeizaam aan toe. Albert Heijn trok de boel naar de openbaarheid over het 'gedoe' met Nestlé: niet correct, liet Nestlé weten.
De supermarktketen haalde de schappen met Nestlé-producten leeg. De FNLI, de federatie van de Nederlandse levensmiddelenindustrie, maakte duidelijk dat dat in niemands belang was. Niet van de fabrikant, niet van de producent en vooral niet van de consument. Dat weten alle partijen donders goed, en dankzij de in het systeem van prijsonderhandelingen ingebouwde checks and balances zouden ze er gezamenlijk wel uit komen dacht FNLI.
Toen kwam ook nog eens de Oekraïnecrisis, in combinatie met de de pan uitrijzende gasprijs. En stegen de inflatiecijfers, tot een niveau dat sinds de jaren '70 niet meer gezien was: 11,9% op basis van de methode waarmee de EU inflatie berekent.
In België trokken de producenten aan de bel. Zij moesten hun productiecapaciteit inperken om niet met verlies te hoeven draaien.
Een Belgische sauzenproducent schetst in zakenkrant De Tijd hoe de vlag erbij hangt. "Al twee weken ben ik maar met één ding bezig, van 's morgens vroeg tot 's avonds laat: onze prijzen." De afgelopen tijd kreeg hij de ene na de andere prijsverhoging om zijn oren. "Vorige week nog kregen we te horen dat eigeel opnieuw duurder wordt. Het is intussen dubbel zo duur als een halfjaar geleden. En het is essentieel voor ons. Het maakt 8 procent uit van mayonaise. Nog andere grondstoffen zijn schaars en daardoor fors duurder: mosterdzaad, zetmeel en zelfs glazen potten. Telkens gaat het om stijgingen van enkele tientallen procenten of zelfs van een verdubbeling."
Deze directeur, en met hem honderden Belgische voedingsbedrijven, verwacht wel degelijk een grote stap van de supermarkten. De prijsverhogingen die tijdens de prijsonderhandelingen aan het begin van het jaar zijn overeengekomen, zijn allang achterhaald. "Aan enkele procenten hebben we niet genoeg. We hebben nood aan tientallen procenten extra." En ja, soms lukt dat, vertelt de sauzenproducent. Een supermarktketen kwam onlangs over de brug en aanvaardde een prijsverhoging van 70% van de mayonaise.
Met de folder in de hand op koopjesjacht
Maar daartegenover staan andere ketens die weigeren, juist omdat 'de concurrent' nog geen vergelijkbare prijsverhoging heeft laten zien. Voor de producenten zit er zo'n geval maar één ding op: verlagen van de productie. Dat betekent minder of geen leveringen en dus schappen zonder mayonaise.
De consument gaat op koopjesjacht, met de aanbiedingenfolders van de supermarkt in de hand, zoals FranceTVinfo vastlegde:
Dit artikel afdrukken
Onzin riepen de producenten in koor. Zie je dan niet dat de grondstofprijzen omhoog gaan? En ook nog eens de transport- en verpakkingskosten, en niet de vergeten de energieprijzen?
Ze wezen op de bezuinigingen die ze doorvoerden om hun prijzen juist niet te veel te laten stijgen. En ze wezen op de onontkoombare voedselinflatie die eraan zat te komen, ook nog als gevolg van de na-ijlende coronacrisis.
Niemands belang
De supermarkten zagen de bui al gauw hangen. In hun prijsonderhandelingen met de fabrikanten - waarin verkoopvolumes en promotiecampagnes worden afgesproken - ging het er dit jaar buitengewoon moeizaam aan toe. Albert Heijn trok de boel naar de openbaarheid over het 'gedoe' met Nestlé: niet correct, liet Nestlé weten.
De supermarktketen haalde de schappen met Nestlé-producten leeg. De FNLI, de federatie van de Nederlandse levensmiddelenindustrie, maakte duidelijk dat dat in niemands belang was. Niet van de fabrikant, niet van de producent en vooral niet van de consument. Dat weten alle partijen donders goed, en dankzij de in het systeem van prijsonderhandelingen ingebouwde checks and balances zouden ze er gezamenlijk wel uit komen dacht FNLI.
Belgische producenten beperken hun productie om niet met verlies te hoeven draaienIn Frankrijk gooide supermarktketen Leclerc het over een andere boeg. Om de consument te beschermen tegen de inflatie, verlaagde Leclerc de prijs van de baguette, tot onder de kostprijs. Dat bleek voor de andere partijen in de keten ook onverteerbaar. Topman Michel-Edouard Leclerc vond dat absurd omdat hij zelf wel uitmaakt hoe hij klanten lokt en vervolgens ook andere producten verkoopt als ze eenmaal binnen zijn poorten zijn.
Toen kwam ook nog eens de Oekraïnecrisis, in combinatie met de de pan uitrijzende gasprijs. En stegen de inflatiecijfers, tot een niveau dat sinds de jaren '70 niet meer gezien was: 11,9% op basis van de methode waarmee de EU inflatie berekent.
In België trokken de producenten aan de bel. Zij moesten hun productiecapaciteit inperken om niet met verlies te hoeven draaien.
Telkens gaat het om stijgingen van enkele tientallen procenten of zelfs van een verdubbeling'Tientallen procenten'
Een Belgische sauzenproducent schetst in zakenkrant De Tijd hoe de vlag erbij hangt. "Al twee weken ben ik maar met één ding bezig, van 's morgens vroeg tot 's avonds laat: onze prijzen." De afgelopen tijd kreeg hij de ene na de andere prijsverhoging om zijn oren. "Vorige week nog kregen we te horen dat eigeel opnieuw duurder wordt. Het is intussen dubbel zo duur als een halfjaar geleden. En het is essentieel voor ons. Het maakt 8 procent uit van mayonaise. Nog andere grondstoffen zijn schaars en daardoor fors duurder: mosterdzaad, zetmeel en zelfs glazen potten. Telkens gaat het om stijgingen van enkele tientallen procenten of zelfs van een verdubbeling."
Deze directeur, en met hem honderden Belgische voedingsbedrijven, verwacht wel degelijk een grote stap van de supermarkten. De prijsverhogingen die tijdens de prijsonderhandelingen aan het begin van het jaar zijn overeengekomen, zijn allang achterhaald. "Aan enkele procenten hebben we niet genoeg. We hebben nood aan tientallen procenten extra." En ja, soms lukt dat, vertelt de sauzenproducent. Een supermarktketen kwam onlangs over de brug en aanvaardde een prijsverhoging van 70% van de mayonaise.
Met de folder in de hand op koopjesjacht
Maar daartegenover staan andere ketens die weigeren, juist omdat 'de concurrent' nog geen vergelijkbare prijsverhoging heeft laten zien. Voor de producenten zit er zo'n geval maar één ding op: verlagen van de productie. Dat betekent minder of geen leveringen en dus schappen zonder mayonaise.
De consument gaat op koopjesjacht, met de aanbiedingenfolders van de supermarkt in de hand, zoals FranceTVinfo vastlegde:
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
#1 Harry je vergeet de kunstmest. De kunstmest is momenteel de grootste boosdoener aan het aanstaande voedselgebrek. Rusland en China hebben de grenzen dichtgegooid voor de export ervan, in Europa hebben de fabrieken stilgelegen vanwege de gasprijs, de reden in USA ken ik niet maar ook daar een gebrek.
Brazilië heeft al aangegeven 1/3 minder te produceren, Argentinië heeft de valuta niet, maar ook In Chili is er een zwaar gebrek begreep ik 2 weken geleden van een boer daar.
Australië import momenteel kunstmest voor €110,-/ton vanuit Rotterdam.
Dat betekend dat voor graan kunstmest daar niet te rijmen is met de opbrengsten van €400,-/ton.
Afrika is catastrofaal, zelfs de grote Engelse internationals vliegen kunstmest in?!!?
Deze kunstmest crisis dreunt langer door dan 2024 ben ik bang, en de trauma’s en onrusten gaan nog veel langer door.
Een tekenend artikel in het Parool van vandaag: Winkeliers worstelen met prijsstijgingen: ‘Normaal betaal ik 1200 euro bij de groothandel, nu 2000, voor dezelfde spullen’.
Een citaat, over aanpassingsvermogen: Een student zet een fles zonnebloemolie op de toonbank en moet er om lachen, want de zonnebloemolie is zo langzamerhand het meest uitzinnige voorbeeld van prijstoename in de winkelschappen. CBS heeft nageplozen dat 84 procent van de in Nederland geïmporteerde ruwe zonnebloemolie uit Oekraïne komt. Dat verklaart de schaarste. “Hoe duur is deze?” vraagt de student aan El Nejib. “Vier euro? Oh, dat valt nog mee.” El Nejib vindt het zelf gênant om die prijs te vragen. “Een fles kostte 95 cent, en nu moet ik vier euro vragen. Dat voelt voor mij niet als service voor de klant.”
De consument komt er eindelijk eens achter, hoe alles aan elkaar verbonden is. Energie duurder = transport, opslag, bewaring, instandhouding ( koelen of verwarmen) wordt duurder.
Olie duurder, dan ook de plastic verpakkingen, glas, blik, enz duurder.
Diervoedsel wegens komende voedselramp uit de Oekraine duurder: dan wordt de kip, varken, koe enz voeren duurder, samen met nogal wat grondstoffen, waar granen en plantaardige oliën in zitten ook duurder.
Zonnebloemolie duurder: dan moet uitgeweken worden naar andere plantaardige oliën, die daardoor schaarser en dus duurder gaan worden wegens het tegen elkaar opbieden van potentiele afnemers.
En als al die fabrikanten nu tolden van de hoge marges, die ze binnenhaalden, idem de handel tot aan de super... konden die dat opvangen, doch... helaas...blijft de eindgebruiker over = de consument. De Overheid kan met ONS belastinggeld wel iets betekenen, doch ook daar is het einde van de schatkist snel in zicht.
Dus geen trucks aan de Oekraïense- EU grens gehouden voor papier/douanewerk. De boeren helpen (voldoende) in te kunnen zaaien voor de oogst sept - nov '22, anders zal er een tekort blijven, voorraden uitgeput, alternatieven duurder en voorraden ook daarvan uitgeput, dus voelen we dit tot zeker eind 2023. met wat pech zelfs tot eind 2024 of misschien nog verder. Ophouden dus met "boertje pesten".
Eén voordeeltje: de zeevracht vanuit Azië is rap aan het dalen: kostte vroeger een 40 ft ( die grote bakken) $ 1800 per overvaart, en op de piek $ 18.000, inmiddels kan onder de $ 11.000 al een overtocht geboekt worden.