Geen Covid-19, maar wel rugpijn

Het aan huis gekluisterd zijn en thuiswerken is een veroordeling tot een nog sedentairder bestaan dan de meeste werknemers al leiden. Al dat zitten achter je laptop is funest. Pijn in de onderrug heeft iedereen weleens, na een tijdje in een verkeerde houding gezeten te hebben, zakken tuinaarde te hebben getild of te woest te hebben geravot. Het neemt nu echter zorgwekkende vormen aan, hoewel de WHO nog niet van een pandemie spreekt.

Een oudere vormgever heeft er weer last van, want hij mist zijn dagelijkse wandeling door het park. De hoofdredacteur heeft zijn spina-back weer opgeduikeld. Bij de medewerker, die toch al thuiswerker was, is het er lelijk ingeschoten. Zijn vrouw, die volle werkdagen zit te skypen, zegt dat haar rug zo stijf als een plank is. Kinderen lijken er geen last van te hebben. De oorzaak is duidelijk en tweeledig: te lang dezelfde (verkeerde) houding aan de werktafel en te weinig onderbrekingen van het zitten met (alledaagse) beweging.

Voor fysiotherapeuten is de behandeling van rugpijn, in het bijzonder lage rugpijn of spit, een belangrijk deel van het werk. Maar de ervaring leert dat incidentele klachten vanzelf verdwijnen of door eenvoudige oefeningen verminderen. Wandelen is een perfecte therapie, maar dan moet je wel de deur uit kunnen.

Preventie is ook in dit geval natuurlijk het beste. Werkgevers zijn verplicht hun employés een goede werkplek aan te bieden, liefst met een ergonomische stoel. De werknemer kan er zelf ook voor zorgen fit achter haar of zijn bureau plaats te nemen. Een balans in kracht tussen rug- en buikspieren is daarbij van belang. Gymnastische oefeningen helpen, maar alledaags bewegen zou moeten voldoen. Paardrijden en zwemmen zijn in dit geval uitstekende hobby’s. Staand werken, zoals bouwkundig tekenaars vroeger deden, is voor wie met een toetsenbord werkt helaas heel onhandig.

“Geschat wordt dat 60% tot 70% van de mensen in geïndustrialiseerde samenlevingen last heeft van niet-specifieke lage rugpijn.” Dat zijn getallen van de WHO, schrijft Eurekalert in een bericht over een door Litouwse artsen ontwikkeld oefenprogramma. “Bovendien is het de belangrijkste oorzaak van activiteitbeperking en werkverzuim in een groot deel van de wereld.”

"Onderrugpijn bereikt epidemische proporties. Hoewel het meestal duidelijk is wat de oorzaak is van de pijn en de chronische aard ervan, hebben mensen de neiging om deze omstandigheden te negeren en zijn ze niet bereid om hun levensstijl te veranderen. Onderrugpijn gaat meestal vanzelf weg, maar de kans op terugkeer is zeer groot", zegt dr. Irina Kliziene, onderzoeker aan de Kaunas University of Technology (KTU).

Dr. Kliziene heeft samen met collega's van de KTU en de Litouwse sportuniversiteit een reeks stabilisatieoefeningen ontworpen die gericht zijn op het versterken van de spieren die de wervelkolom in de lendenstreek ondersteunen. Het oefenprogramma is gebaseerd op de Pilates-methodologie en omvat statische en actieve oefeningen. Volgens de Litouwse onderzoekers werkt hun programma driemaal sneller dan andere therapieën, maar wetenschappelijk bewijsmateriaal om dat te staven ontbreekt vrijwel, erkennen zij.

De statische posities moeten 6 à 20 seconden worden aangehouden en elke oefening moet 8 tot 16 keer worden herhaald.