Het verduurzamen van ons leven schiet niet echt op. Dat heeft alles te maken met de rol van geld en het afschrijven van oude manieren van doen.

Neem de boer die opeens een idee heeft voor een veel betere manier van kippen houden. Daarom wil hij van zijn oude stal af. Maar dat kan hij niet. De stal is gebouwd op basis van een berekening waaruit bleek dat hij 20 jaar nodig heeft om zijn investering, inclusief de bankrente en wat winst, terug te verdienen. Omdat hij pas in jaar 3 zit, moet hij nog 17 jaar door met iets waarvan hij nu al weet dat het niet meer van deze tijd is.

Niet in sync
Stel nu dat de boer zoveel eigen geld heeft, dat hij wel die nieuwe stal bouwt. Daarin maakt hij geen kippen meer met 2, maar met 4 poten. Zijn vierpoters zijn veel gezonder, gelukkiger door de renbanen die hij heeft bedacht en kosten ook nog eens minder voer. Dat voer haalt hij van samenwerkende boeren aan wie hij zijn mest levert. Een briljant idee zoals de milieubeweging het graag hoort.
De boer krijgt echter van slachterijen te horen dat ze zijn dieren niet kunnen slachten. Zij moeten hun oude machines nog afschrijven. Van poeliers en supermarkten krijgt hij te horen dat hij eerst een marketingcampagne moet starten omdat consumenten zo'n gemodificeerd beest niet begrijpen, hoe ecologisch en diervriendelijk het ook mag zijn.

Oud geld denkt: kapitaalvernietiging
Niet alleen de boer zit vast aan het verleden. De keten ook. Op een nog veel complexere manier zelfs, want bedrijven zijn zelden in sync. Iedereen zit op zijn manier vast aan een verouderde infrastructuur die nog niet is terugverdiend. Die kunnen we niet afschrijven omdat de bank zijn lening en de rente daarop terug wil. Dat moeten bankiers wel willen. Anders zouden ze kapitaalvernietiging toestaan en dan moeten ze gered worden door de overheid.

Wie met financiële ogen naar verduurzaming kijkt, realiseert zich dat we nog decennia aan de oude wereld zijn gekluisterd voor we serieus kunnen beginnen met veranderen. En toch zeggen duurzaamheidsprofeten dat we nog maar 30 à 40 jaar hebben om onze manier van leven ecologisch compleet opnieuw uit te vinden. De manier waarop we met geld omgaan, staat dat niet toe.

Daarom blijft alles nog heel lang bij het oude. Kan dat niet anders?

Stel je ook voor dat we een deel van ons salaris uitbetaald krijgen in een munt die alleen aan die gewenste doelen uit kan worden gegeven
Geld dat goed doet, maakt nieuwe markten
Jawel. De ideeën van de beroemde Cambridge econoom John Maynard Keynes om de economie te stimuleren door middel van overheidsuitgaven waren deels gebaseerd op de gedachten van Silvio Gesell. Deze veel minder bekend geworden Waalse Belg pleitte voor een economie zonder rente. Geld moet rollen om te kunnen ontwikkelen wat we willen. Keynes stimuleerde gewenste groei door geld te drukken. Daarmee kun je voor de ‘ontwaarding’ van geld zorgen, maar je kunt ook goed mee doen. Stel je eens voor dat we nieuw geld uitgeven dat alleen besteed kan worden aan wat we echt willen op niet alleen sociaal maar ook groen gebied. Stel je ook voor dat we een deel van ons salaris uitbetaald krijgen in een munt die alleen aan die gewenste doelen uit kan worden gegeven. We zullen het onmiddellijk willen besteden want niemand heeft er iets aan om het op te potten. Daardoor vernieuwt de vraag en wordt de consument veel moderner zodat bedrijven opeens haast krijgen om te innoveren. Er ontstaan immers in hoog tempo nieuwe markten waaruit ze geld binnenkrijgen dat ze daar ook weer aan moeten besteden. Daardoor wordt niemand wordt werkeloos - integendeel zelfs - als je de oude wereld versneld afschrijft. Bedrijven gaan niet failliet als we dat goede geld beheerst, maar toch in een zo straf mogelijk tempo invoeren omdat ze van het ene been, meteen op het andere kunnen springen.

Probeer het je eens voor te stellen en schrijf hieronder wat er in je opkomt

Tip: Google of Bing even op Bernard Lietaer, TEDX Berlin. Lietaer is de Gesell van onze tijd

Dit stuk werd gepubliceerd in de nieuwe Vork.

Fotocredits: Ouderwets geld, Caleb_Knott
Dit artikel afdrukken