1 min
Bill Gates stelde onlangs dat een kilo rundvlees geen duizenden, maar slechts 44 liter water kost. Er ontstond op Foodlog discussie over het getal. Professor Arjen Hoekstra van de Technische Universiteit van Twente geldt wereldwijd als een van de meest gezaghebbende wetenschappers op het gebied van watergebruik en voedselproductie. Wij vroegen hem om zijn reactie op Gates' suggestie dat het waterverbruik van vlees wel mee zou vallen.
Naar aanleiding van Gates opmerkingen, schreef Arjen Hoekstra ons het volgende:
Ons onderzoek over de afgelopen jaren naar het waterverbruik van verschillende producten en dieten heeft geleid tot een aantal conclusies, die breed worden gedeeld binnen de wetenschappelijke wereld:
1. Landbouw is verreweg de grootste watergebruiker in de wereld; 92% van de watervoetafdruk van de mensheid zit in de landbouw.
2. Wereldwijd gaat 25-30% van al het waterverbruik naar dierlijke producten, vooral indirect (veevoer).
3. 25-30% van de watervoetafdruk van de gemiddelde wereldburger heeft dus te maken met de consumptie van vlees en zuivel. In veel landen is dat percentage veel hoger; bijv. 40% van de watervoetafdruk van de gemiddelde Nederlander komt door vlees en zuivelconsumptie.
4. Voor ieder dierlijk product bestaat een voedingskundig gelijkwaardig gewasproduct met kleinere watervoetafdruk.
6. En tot slot, de urgentie van het waterprobleem: ongeveer 4 miljard mensen leven in gebieden die een deel van het jaar of meer kampen met ernstige waterschaarste. Daarom moet de waterafdruk van de mensheid omlaag. En om de Nederlander uit de droom te helpen: 95 procent van onze waterafdruk ligt buiten onze landsgrenzen (door import), voor een aanzienlijk deel ook vanuit waterschaarse gebieden.
Je kunt beargumenteren dat er in het menselijk consumptiepatroon een kleine niche is voor dierlijke producten - met historische en culturele argumenten voor en ethische argumenten tegen - maar één ding staat vast: we zijn heel ver doorgeschoten - simpelweg de enorme schaal van de huidige wereldwijde vlees en zuivelconsumptie is onhoudbaar.
Zoveel staat dus vast: Gates onderschat de waterafdruk van vlees zoals we dat nu produceren. Of innovatie daar veel verandering in kan brengen is de vraag omdat het lokale kringlopen vereist die technologische vernieuwing niet kan zomaar kan afdwingen van de natuur.
Fotocredits: Flesh of my flesh, kadluba
Dit artikel afdrukken
Ons onderzoek over de afgelopen jaren naar het waterverbruik van verschillende producten en dieten heeft geleid tot een aantal conclusies, die breed worden gedeeld binnen de wetenschappelijke wereld:
1. Landbouw is verreweg de grootste watergebruiker in de wereld; 92% van de watervoetafdruk van de mensheid zit in de landbouw.
2. Wereldwijd gaat 25-30% van al het waterverbruik naar dierlijke producten, vooral indirect (veevoer).
3. 25-30% van de watervoetafdruk van de gemiddelde wereldburger heeft dus te maken met de consumptie van vlees en zuivel. In veel landen is dat percentage veel hoger; bijv. 40% van de watervoetafdruk van de gemiddelde Nederlander komt door vlees en zuivelconsumptie.
4. Voor ieder dierlijk product bestaat een voedingskundig gelijkwaardig gewasproduct met kleinere watervoetafdruk.
40% van de watervoetafdruk van de gemiddelde Nederlander komt door vlees en zuivelconsumptie5. Het volgen van richtlijnen voor "gezonde voeding" leidt tot een lagere watervoetafdruk, vooral doordat die richtlijnen minder vlees bevatten dan men daadwerkelijk eet. Een vegetarisch dieet heeft een aanzienlijk lagere watervoetafdruk dan een niet-vegetarisch dieet. De besparing is over het algemeen ergens tussen 20 en 40%. Daarmee is minder vlees en zuivel consumeren de makkelijkste manier om relatief veel water te besparen, vele malen meer effectiever dan minder douchen, om eens wat anders te noemen.
6. En tot slot, de urgentie van het waterprobleem: ongeveer 4 miljard mensen leven in gebieden die een deel van het jaar of meer kampen met ernstige waterschaarste. Daarom moet de waterafdruk van de mensheid omlaag. En om de Nederlander uit de droom te helpen: 95 procent van onze waterafdruk ligt buiten onze landsgrenzen (door import), voor een aanzienlijk deel ook vanuit waterschaarse gebieden.
Je kunt beargumenteren dat er in het menselijk consumptiepatroon een kleine niche is voor dierlijke producten - met historische en culturele argumenten voor en ethische argumenten tegen - maar één ding staat vast: we zijn heel ver doorgeschoten - simpelweg de enorme schaal van de huidige wereldwijde vlees en zuivelconsumptie is onhoudbaar.
Zoveel staat dus vast: Gates onderschat de waterafdruk van vlees zoals we dat nu produceren. Of innovatie daar veel verandering in kan brengen is de vraag omdat het lokale kringlopen vereist die technologische vernieuwing niet kan zomaar kan afdwingen van de natuur.
Fotocredits: Flesh of my flesh, kadluba
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Trouwens Ze, ben wel benieuwd naar die grove schatting, meer of minder dan 30 lt/dag? Ene Don Peden (soms directeur ILRI) had het voor rangeland systemen ergens over 150 lt/kg vleesaanzet (karkas? weet ik niet), kijk bij google onder: Improving Livestock Water Productivity: Lessons from the Nile Basin(o.a. over drinkwater vee extensief op gras), dit zijn natuurlijk wel andere koetjes dan die van jouw vaqueros. Het oneerdeelkundig aanleggen van drinkputten (blauw dus) heeft in Afrika voor veel ellende en overbegrazing gezorgd, omdat dieren dan in de nabijheid van die putten blijven (over)grazen.
De effecten op het watersysteem kunnen behoorlijk verrassend zijn. Zodanig dat de indeling in groen, grijs en ander water niet heel relevant meer zijn.
Is veehouderij op gras dat op regenwater groeit perfect?
Alle continenten zijn slechts stukken rots in het water. Gevolg: water stroomt er van af. Als er regenwoud op staat verdampt dat regenwater en valt verderop weer als regen neer. Belangrijk is hoe vaak dat water op die wijze gerecycled wordt voordat het terug naar de oceaan is.
Wordt dat regenwoud gekapt en komt er iets anders te staan dan zal het aantal keren recyclen dalen. Het maakt natuurlijk wel veel uit wat er voor in de plaats komt: grasgroei op regenwater, soja of andere akkerbouwmonocultuur, stad (incl beton/asfalt en riolering), of gedegradeerde bodem. Zo is landbouw veelal gebaat bij lage grondwaterstand via drainering, etc.
Verder heeft ook globale klimaatverandering een sterk effect: hoge temperaturen met sterke verdamping afgewisseld met overstromingen.
@Ze: ik vrees dat je dan bij Hoekstra niet aan het juiste adres bent, hij krijgt dit soort cijfers en ecologische inschattingen hiervan ook maar aangereikt, en gaat er dan als een furie mee aan de slag voor zijn waterfootprint en globale modellen, je kunt dit beter navragen bij de animal science vakgroep, of het Alterra, in Wageningen, waar men zich behalve met moderne veeteelt, ook al een eeuwlang bezig gehouden heeft met veeteelt in de derde wereld, de TLU (tropical livestock units), graasgedrag van koeien van nomaden en in ranching, variabiliteit en kwaliteit in begroeiing en vleesaanzet oiv droogte en seizoen etc. Als je voor extensieve ranching gaat zitten rekenen aan water productivity en footprints, gaat het je al gauw duizelen, omdat er zo ontzettend veel water gemoeid is (regen voor gras en runoff) voor heel erg weinig vleesaanzet.Totaal andere zaken dus (idd Wouter) dan van belang in onze eigen veeteelt en bio-industrie (heeft te maken met ons koloniaal verleden nog)
Inderdaad, rekenen.Heel goed rekenen en rekening houden met nog meer factoren waar je ook aan moet rekenen. Ik deed het een keer. Al pratend, met Harry Aiking van de VU (onverdacht want donkergroen), die heel goed kan rekenen. Nederland heeft recht op varkens, kwam daaruit. Omdat ze zoveel restvoer van mensen verwerken en dat het beste besteed is aan varkens. Daarom mag je er nog wat extra van elders in stoppen. Of wij dan al die varkens ook zelf moeten opeten is weer een andere vraag. Daar kun je niet meer aan rekenen. Daar moet je je rechtvaardigheidsgevoel voor aanspreken.
Op hoeveel koeien we recht hebben is een heel ander verhaal: we hebben niet genoeg gras om hen er op te voeden. Kippen, schei uit. Daar hoef je hier niet eens aan te beginnen met rekenen. Althans, niet met wat we ze nu voeren.
Neem Ierland. Water en gras.
Finland: overstromingen in het voorjaar. Weet je dat de rechthoekige plakjes gatenkaas die je in Belgische hotels bij het ontbijt aan treft uit Finland komen? Net als boter die in Duitsland verwerkt wordt in vette broodjes voor Aldi.
Brazilie: onvoorstelbare hoeveelheden water. Loopt naar zee, in plaats van door pijpleidingen naar de pampa's. Heten het daar ook pampa's, Ze Povinho?
Rekenen en nog eens rekenen en revolutionair redeneren.