Een vergelijking van alle relevante literatuur over fructoseconsumptie en de ontwikkeling van leververvetting (meer bijzonder Non Alcoholic Fatty Liver Disease, NAFLD) laat geen oorzakelijk verband tussen beide zien.

NAFLD en de fructose hypothese
Dat was de belangrijkste uitkomst van een meta-analyse die werd gepubliceerd in The American Journal of Clinical Nutrition.

Daarmee lijkt de ‘fructose hypothese’ definitief ten grave gedragen.

NAFLD komt tegenwoordig aanzienlijk meer voor. Het wordt beschouwd als een van de symptomen van het metabool syndroom, dat voorafgaat aan diabetes type 2 en ook vaak voorkomt bij patiënten met hartklachten, verhoogde bloeddruk en een hoog vetgehalte in het bloed.

Hoe NAFLD precies ontstaat is onduidelijk, maar het laatste decennium werd de vinger vaak gewezen naar de hoge consumptie van fructose. Deze fructose komt voor in suikerrijke dranken en voeding en zou los van de eveneens bovenmatig geconsumeerde glucose de lever zwaar belasten. Dat is de ‘fructose hypothese’ gaan heten.

'Fructose vooral misbruikt door onderzoekers'
Vooral Robert Lustig, de ijverige bestrijder van suiker, is van mening dat fructose een gif is, vergelijkbaar met ethanol-alcohol, en op dezelfde manier schade doet aan de lever, waar het afgebroken wordt. Eén van de effecten van veel fructose zou leververvetting zijn. De belangrijkste andere obesitas.

Lustig heeft vele medestanders, maar zijn opvattingen riepen ook reacties op van onderzoekers, die helemaal geen negatieve werking van normaal fructosegebruik op de gezondheid signaleerden. Onder hen onder meer de Nederlanders Vincent van Buul en Fred Brouns. Ook op Foodlog is er uitgebreid over gediscussieerd.

Onder ‘normaal fructosegebruik’ wordt verstaan het consumeren van suikers en andere fructoserijke zoetstoffen, zoals honing en agavesiroop, binnen een gangbaar dieet. De onderzoeken die negatieve resultaten van fructose rapporteerden, waren alle gebaseerd op (dier)proeven met hoge doses, sommige tot vijf keer normaal.

Het grootste misbruik van fructose vindt plaats door onderzoekers, niet door gewone consumenten, zegt onderzoeker John S. White daarom. Ook hij zag in 2013 ook al geen reden fructose als hoofdverdachte van de obesitasepidemie en leverkwalen aan te wijzen.

Betrouwbare gegevens lastig te vinden
In het algemeen wordt het onderzoek naar de effecten van afzonderlijke nutriënten bemoeilijkt door andere (zeer) calorierijke voedingsstoffen in het dieet. De bewering dat het de fructose in de voeding is die de leververvetting veroorzaakt, is niet vol te houden en waarschijnlijk onjuist.

Dit onderzoek laat echter ook zien dat het heel lastig is betrouwbare gegevens te vinden en te produceren, vooral met interventiestudies. Standaarden ontbreken, onderzoeksmethoden verschillen sterk en objectieve interpretaties van gegevens zijn eigenlijk onmogelijk te geven. Daarmee ondergraaft de studie zijn eigen belang en conclusies enigszins, erkennen de onderzoekers.
Dit artikel afdrukken