Ook de boerenorganisatie Confédération paysanne wijst op het gevaar dat boeren binnenkort hun melk niet meer kwijt kunnen. “We zijn nooit gestopt met waarschuwen voor de structurele economische afhankelijkheid van producenten van zuivelfabrieken.” Ze beschuldigt de melkerij ervan dat deze de “daling van de melkinzameling gebruikt om producenten te elimineren en druk uit te oefenen op de overblijvers”.
Grote internationale concurrentie
Lactalis wil eind 2030 zo’n 450 miljoen liter snijden in zijn totale melkplas van 5,1 miljard liter. Dat komt neer op 9% van zijn Franse melkplas. In een verklaring wijst het bedrijf op een ongunstige balans tussen fast moving consumer goods (FMCG) en zuivel ingrediënten in haar portfolio. “75% van de in Frankrijk opgehaalde melk wordt verwerkt tot fast moving consumer goods (FMCG) en 25% tot zuivelingrediënten. Voor Lactalis is deze verdeling ongunstiger met 70% in FMCG en 30% in ingrediënten.”
Veel van deze ingrediënten, voornamelijk melkpoeder, worden op de internationale markt afgezet waar het bedrijf te kampen heeft met hevige concurrentie uit landen zoals Nieuw-Zeeland. Hierdoor betaalt het concern naar eigen zeggen bij tijden meer voor de melk dan het er uiteindelijk voor terugkrijgt. De FMCG-markt in Frankrijk zit aan de andere kant juist in de lift.
Door te snijden in de productie van ingrediënten wil de zuivelverwerker de balans herstellen en de afhankelijkheid van de volatiele wereldmarkt terugdringen. Dit zou zich ook moeten vertalen in betere prijzen voor de overblijvers. Lactalis wijst er verder op dat andere Franse melkerijen deze strategie al langer toepassen.
Niet alleen komt het besluit van Lactalis voor getroffen boeren als een heuse schok, ook Vlaamse en Nederlandse melkveehouders zullen wellicht met hun ogen knipperen. In deze regio’s zijn de zuivelbedrijven al jaren verwikkeld in een strijd om meer melkBelangrijkste melkregio's worden gespaard
Om te beginnen zal de melkophaling tussen nu en 2026 “in het oosten en zuiden van de Pays de la Loire” worden verminderd. De belangrijkste melkproducerende regio's Bretagne en Normandië in het westen van het land worden ontzien. “Wellicht spelen de lange afstanden in Frankrijk ook een rol bij dit besluit. In gebieden met minder melkveebedrijven is de logistiek een kostelijk gebeuren”, oppert een expert in de Vlaamse zuivelsector.
Niet alleen komt het besluit van Lactalis voor getroffen boeren als een heuse schok, ook Vlaamse en Nederlandse melkveehouders zullen wellicht met hun ogen knipperen. In deze regio’s zijn de zuivelbedrijven al jaren verwikkeld in een strijd om meer melk. In de 'war for milk' vechten Milcobel, Royal Friesland Campina, Royal A-ware en andere spelers voor elke liter melk.
Toch zijn er wel enige gelijkenissen tussen het besluit van Lactalis om zich op beter valoriserende producten te richten. In België heeft Milcobel bijvoorbeeld eerder dit jaar aangekondigd te snijden in de productie van poedermelk en zich op meer valoriserende producten te willen focussen. Maar deze beslissing had meer te maken met de dalende melkaanvoer dan met een overschot ervan.
Franse melkplas en binnenlandse consumptie
De totale Franse melkinzameling bedraagt momenteel ongeveer 24 miljard liter koemelk. Lactalis is de grootste melkinzamelaar in Frankrijk (met 4,9 miljard liter koemelk), vóór de coöperatie Sodiaal (met 4,2 miljard). "De Franse melkproductie overtreft de nationale consumptie. Bijna 1 liter op 2 van de in Frankrijk opgehaalde melk is bestemd voor internationale markten", laat Lactalis nog weten.
Dit artikel maakt deel uit van de contentsamenwerking tussen Foodlog en Vilt.
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
#24 Heel raar is het niet, in diezelfde tijd zijn er 100-en boeren vertrokken en de melkaanvoer met ca150miljoen kilogram gedaald (na eerdere dalingen).
Samen met managementwisselingen en achterblijvende markt, morrende boeren dat vergoeding niet de extra VLOG kosten dekt en te hoge verwerkingskosten (zo groot zijn ze ook niet in Nederland) is de keus snel gemaakt.
Het merk verkoopt ook zonder VLOG wel en anders in andere landen (nieuwe markten zoals Dubai) ook wel.
Het draait uiteindelijk om de centen, niet om de goede bedoelingen.
Mooi dat het anderen wel lukt, maar er speelt altijd meer in combinaties bij zo'n besluit. Zo zal het ook in Frankrijk zijn.
Schaalvergrotingen en marktmacht al besproken, net als leegloop (door onvoldoende perspectief vaak, ook in sociaal-geografisch opzicht - reden waarom ook de Spaanse Pyreneeën kazen bedreigd worden - lokale voorzieningen verdwijnen, een zz versterkend proces).
Schaalverkleining aangestipt. Dat kan heel lokaal (in een toeristisch gebied bijv).... maar beter realiseerbaar via een structuur/lijnen. En moet samengaan met originele ambachtelijkheid, die de 'appellation' echt verdient.
Bij Ekoplaza als enige verkrijgbaar biologische rauwmelkse (zoals het hoort) Camembert. Een hoogtepunt. Een voorbeeld van zo een 'lijn'.
6,95 euro (28 de kilo) te duur voor zo een uniek product? Niet als je die eenmaal geproefd heb... na nog 2 weken narijpen ;) En biologisch weide gekruid bovendien.
Toch gek dat andere zuivelaars er wel geld mee kunnen verdienen, vind je ook niet Arend Van 't Oever ?
Over terugschakelaars is er ook in Duitsland bericht.
#22 Juist doordat Leerdammer al een sterk merk was/is in Duitsland, gaf VLOG niet de verwachte meerwaarde en omzet stijging. Het is immers al een duurder, lang gevestigd merk. Elders in de wereld word de meerwaarde van VLOG niet gezien, dus was de markt ook niet voldoende groot.
(het buitenlandse assortiment is groter dan we in Nederland kunnen kopen, want wij Nederlanders kopen het niet voldoende)
De kosten voor de VLOG (Dalfsen werd de lijn omgezet) waren te hoog om ook de boer een goede meerprijs te geven, waardoor ook die niet allemaal overstapten. Hierdoor was fors meer transport (naar Schoonrewoerd) of verkoop van melk met verlies nodig.
Al met al een forse inschattingsfout van 5 jaar.
De keus om met VLOG te stoppen werd makkelijker toen lactalis veel leden begon te verliezen (melkprijs gedoe) en de lijnen niet maximaal meer draaiden (dure aankoop melk).
Het is vaak een samenloop van meerdere oorzaken.
Markten houden zich niet altijd aan het plan wat je zelf voor ogen had en de consument heeft ook nog een input.
Dat was een opmerkelijke stap Arend Van 't Oever , tweemaal eigenlijk. VLOG-melk is immers de inkoopstandaard voor de Duitse retail (net als weidemelk dat in Nederland was). Als je daar van afstapt kun je dus een bepaald deel van de markt niet meer bedienen. Volgens mij had de keuze om alles op VLOG in te zetten en later terug te draaien meer te maken met de logistiek van Leerdammer zelf dan met de markt, namelijk dat het niet mogelijk was om op de productielocatie(s) met meerdere gescheiden melkstromen te kunnen werken.