De Franse minister van Landbouw, Julien Denormandie, stelt tot 2025 €12 miljoen extra per jaar ter beschikking om zelfdoding onder landbouwers te voorkomen. Dat is een verhoging van de bestaande beschikbare middelen met 40%.
"Tijdens de hele coronacrisis zijn het de boeren geweest die het het land mogelijk hebben gemaakt vol te houden," zei Denormandie afgelopen week. "Dankzij hen heeft het ons aan niets ontbroken in de supermarkten." Maar tegelijkertijd is er - al jaren - sprake van 'onwelzijn' in Frans boerenland. Financiële problemen, geïsoleerd zijn, uitputting... de Fransen noemen het 'mal-être', het tegenovergestelde van 'bien-être' (welzijn). Het aantal zelfdodingen onder boeren ligt op een hoog niveau; jaarlijks stappen rond de 600 Franse boeren uit het leven. Deze week presenteerde de Franse overheid een 'routekaart' om boeren die het moeilijk hebben beter op te kunnen vangen.
Zo kondigde Denormandie aan dat er een netwerk van 'schildwachten' gaat komen dat 'zwakke signalen' kan opvangen en preventief te werk kan gaan. "Die schildwachten zijn alle mensen die in contact staan met de landbouwers, sociale zekerheidsinstellingen (in Frankrijk de mutualité sociale agricole), buren, koepels, verenigingen, maar ook de postbode, de bankier, de plaatselijke politicus." Denormandie wil de menselijke schakel centraal in de keten. In plaats van tegen een boer te zeggen 'hier is het nummer van de hulpdienst voor boeren' naar de boer toekomen. Niet langer 'aanmaning' op brieven zetten, zodat iedereen weet wat er aan de hand is. Coördineren van de bestaande professionele hulpverleningsinstanties. Beter toegankelijk maken van de financiële hulp.
Daarnaast wijst Denormandie ook op de verantwoordelijkheid van de keten, én de consument. Die moet meer betalen voor zijn eten, vindt de Franse minister van landbouw - net als de onze een jaar voor de coronacrisis.
Op dit moment zijn de jaarlijkse prijsonderhandelingen tussen boeren en supermarkten weer aan de gang. Daarbij gaat het niet alleen om de koopkracht van de boeren, maar om 'rechtvaardigheid', volgens Denormandie. "In welke sociaal-economische sector zou men aanvaarden om onder de kostprijs te verkopen?" Boeren verdienen een rechtvaardige beloning voor hun niet-aflatende inspanningen. Daarnaast hebben ze de sleutel tot onze voedselsoevereiniteit in handen. "Zonder onze landbouwers is er geen landbouw mogelijk. Je kunt geen boeren hebben als ze niet betaald worden."
Door de haperende logistiek wereldwijd zijn de prijzen van voedsel de afgelopen 2 jaar flink gestegen. Daar profiteren ook Europese boeren van. Aanbodsbeperkende milieumaatregelen in de EU als gevolg van de Green Deal kunnen bovendien gunstig uitpakken voor Europese boeren. In de EU blijven op dit moment alleen de varkensprijzen achter omdat ons continent een deel van zijn productie op de Aziatische markt afzet waar Duitse varkens door de Afrikaanse varkenspest niet gewenst zijn. Het Duitse aanbod overspoelt daarom de thuismarkt van de EU; dat veroorzaakt lage prijzen voor de boer.
Frankrijk telt nog relatief veel kleine boeren. Zij profiteren minder van de stijgende prijzen omdat hun omzet gering is en hun kostprijs op een hoog niveau ligt.
"Tijdens de hele coronacrisis zijn het de boeren geweest die het het land mogelijk hebben gemaakt vol te houden," zei Denormandie afgelopen week. "Dankzij hen heeft het ons aan niets ontbroken in de supermarkten." Maar tegelijkertijd is er - al jaren - sprake van 'onwelzijn' in Frans boerenland. Financiële problemen, geïsoleerd zijn, uitputting... de Fransen noemen het 'mal-être', het tegenovergestelde van 'bien-être' (welzijn). Het aantal zelfdodingen onder boeren ligt op een hoog niveau; jaarlijks stappen rond de 600 Franse boeren uit het leven. Deze week presenteerde de Franse overheid een 'routekaart' om boeren die het moeilijk hebben beter op te kunnen vangen.
Zo kondigde Denormandie aan dat er een netwerk van 'schildwachten' gaat komen dat 'zwakke signalen' kan opvangen en preventief te werk kan gaan. "Die schildwachten zijn alle mensen die in contact staan met de landbouwers, sociale zekerheidsinstellingen (in Frankrijk de mutualité sociale agricole), buren, koepels, verenigingen, maar ook de postbode, de bankier, de plaatselijke politicus." Denormandie wil de menselijke schakel centraal in de keten. In plaats van tegen een boer te zeggen 'hier is het nummer van de hulpdienst voor boeren' naar de boer toekomen. Niet langer 'aanmaning' op brieven zetten, zodat iedereen weet wat er aan de hand is. Coördineren van de bestaande professionele hulpverleningsinstanties. Beter toegankelijk maken van de financiële hulp.
Daarnaast wijst Denormandie ook op de verantwoordelijkheid van de keten, én de consument. Die moet meer betalen voor zijn eten, vindt de Franse minister van landbouw - net als de onze een jaar voor de coronacrisis.
Op dit moment zijn de jaarlijkse prijsonderhandelingen tussen boeren en supermarkten weer aan de gang. Daarbij gaat het niet alleen om de koopkracht van de boeren, maar om 'rechtvaardigheid', volgens Denormandie. "In welke sociaal-economische sector zou men aanvaarden om onder de kostprijs te verkopen?" Boeren verdienen een rechtvaardige beloning voor hun niet-aflatende inspanningen. Daarnaast hebben ze de sleutel tot onze voedselsoevereiniteit in handen. "Zonder onze landbouwers is er geen landbouw mogelijk. Je kunt geen boeren hebben als ze niet betaald worden."
Door de haperende logistiek wereldwijd zijn de prijzen van voedsel de afgelopen 2 jaar flink gestegen. Daar profiteren ook Europese boeren van. Aanbodsbeperkende milieumaatregelen in de EU als gevolg van de Green Deal kunnen bovendien gunstig uitpakken voor Europese boeren. In de EU blijven op dit moment alleen de varkensprijzen achter omdat ons continent een deel van zijn productie op de Aziatische markt afzet waar Duitse varkens door de Afrikaanse varkenspest niet gewenst zijn. Het Duitse aanbod overspoelt daarom de thuismarkt van de EU; dat veroorzaakt lage prijzen voor de boer.
Frankrijk telt nog relatief veel kleine boeren. Zij profiteren minder van de stijgende prijzen omdat hun omzet gering is en hun kostprijs op een hoog niveau ligt.
Het maakt ook niet zoveel uit want elke zelfmoord is er één teveel en tragisch. Het viel mij op dat de cijfers door elkaar worden gebruikt. De één per twee dagen stond bijvoorbeeld in Le Figaro
Waar de media het wel over eens is, is dat de oversterfte door zelfmoord onder boeren een stuk hoger ligt dan de rest van de bevolking:
Onder MSA-verzekerden van 15 tot 64 jaar was het risico op zelfmoord 43,2% hoger dan onder verzekerden in alle socialezekerheidsstelsels. Boven de leeftijd van 65 jaar was het risico op zelfmoord twee keer zo hoog als voor de bevolking in deze leeftijdsgroep.
2 boeren per dag, is niettemin de waarheid die in Frankrijk rondgaat.
Dank voor het nieuws in onze media, ellen-maureen colpa, over het pensioen van een voormalig zelfstandige waar ook op het platteland nog geen maand van te leven valt.
Is het nu twee zelfmoorden per dag of één per twee dagen? In de Franse media is het lastig hier eenduidigheid in te vinden. Volgens mij gaat het om wat onder het begrip boer wordt verstaan.
Ik denk dat bij het noemen van de jaarlijkse 600 Franse boeren het 'boeren' betreft die staan ingeschreven bij de MSA (2016). Dit zijn zowel werknemers (1 miljoen) als werkgevers (boeren, 500.000) en gepensioneerden (oud werknemers 300.000 en oud werkgevers 700.000).
Uit dit onderzoek (La mortalité par suicide au régime agricole) valt af te leiden dat meer dan de helft van de 600 zelfmoorden is toe te schrijven aan voornamelijk de gepensioneerde boeren.
Naast die 12 miljoen euro is het denk ik van groot belang ook iets aan het pensioen(stelsel) te doen van de boeren. Deze ontvangen gemiddeld 400 euro per maand aan pensioen, oud agrarische werknemers gemiddeld 1100 euro.