2 min
Om biologisch te kunnen werken, besloot een Franse boer een legertje katten in te zetten. Is er dan geen probleem met toxoplasmose?
Voormalig ICT'er Jean-Pierre Demailly gooide het roer om en ging biologisch groenten telen. Hij installeerde zich in de Somme, op vruchtbare gronden die vroeger ook voor het verbouwen van groenten gebruikt werden, aldus Le Figaro.
Destijds gebruikten tuinders modder uit de kanalen en slootjes in het waterrijke gebied om hun grond te bemesten. Ze hadden nog geen kunstmest en moesten wel zo aan hun mest komen. Inmiddels verbouwt Demailly 35 soorten biologische groenten die hij direct aan consumenten verkoopt.
De jarenlang verwaarloosde gronden blijken behalve een vruchtbare bodem ook een aantrekkelijke habitat te zijn van knaagdieren in alle soorten en maten. De dieren vallen met genoegen op de jonge aanplant van Demailly aan en veroorzaken aanzienlijke schade. "Ze vreten bijvoorbeeld driekwart van de koolrabi op", zegt Demailly. Omdat hij biologisch verbouwt, zijn chemische bestrijdingsmiddelen uit den boze. "Ik heb allerlei mechanische middelen geprobeerd, zoals vallen of vangkooien, maar zonder succes. De situatie werd bijna onhoudbaar." Tot een klant die bij het kattenopvangcentrum Saint-Quentin félins werkt van het probleem hoorde.
Een win-winsituatie was snel gevonden. Een vijftal halfverwilderde katten, die te schuw waren voor adoptie, vond onderdak bij Demailly en jaagt daar naar hartelust op de schadelijke knagers. Demailly heeft er nauwelijks omkijken naar; hij ziet ze overigens ook maar weinig op zijn 15.000 vierkante meter grote terrein dat te midden van 32 hectare aan bos en weiland ligt. De vraatschade lijkt te verminderen, zegt hij opgewekt. Ook heeft Demailly de eerste kadavers van ratten en muizen, maar ook die van een ekster en een eendje waargenomen.
En de toxoplasmose dan?
Er kleeft nog wel een nadeel aan. De kat is de eindgastheer van de parasiet Toxoplasma gondii en álle jonge katten, vertelt een dierenarts me, scheiden de parasieteneitjes uit. Dat betekent dat kattenuitwerpselen een bron zijn van toxoplasmose. Mensen kunnen besmet raken met de parasiet als zij daarmee in aanraking komen via de ontlasting van (jonge) katten, via grond die door kattenpoep is verontreinigd, als ze via ongewassen groente of fruit aarde binnenkrijgen waar (onzichtbaar) kattenpoep in zit of via rauw of onvoldoende gaar vlees. Van alle Nederlanders heeft ongeveer 40% antilichamen tegen toxoplasma in het bloed. Maar voor zwangere vrouwen kan een besmetting fout aflopen. Dat is de reden dat het RIVM een richtlijn heeft opgesteld. Daar staat onder meer het advies in om handschoenen te dragen bij tuinieren en werken met aarde en groente en fruit goed te wassen voor consumptie.
Ik belde Jean-Pierre Demailly of hij zich bewust was van de mogelijke gezondheidsrisico's van zijn muizenvangtroepen. Nee, zei hij verbouwereerd, hij wist natuurlijk van toxoplasmose en katten en het gevaar 'pour les mamans' (voor moeders). Maar over kattenpoep in zijn tuin had hij zich nog nooit druk gemaakt, laat staan over handschoenen aan tijdens het oogsten. Ik moest vooral niet vergeten: Demailly werkt nu eenmaal biologisch, "dus zitten er altijd wel beestjes in de sla of plekjes op de kolen. Gewoon goed wassen,en je hebt geen probleem", zegt hij. En dat moet hij toch al doen want als er te veel aarde aan zit, wil niemand zijn producten kopen "hoe biologisch ze ook zijn."
En toch blijf ik met een raar gevoel zitten: zou onze NVWA dit goed vinden?
Dit artikel afdrukken
Destijds gebruikten tuinders modder uit de kanalen en slootjes in het waterrijke gebied om hun grond te bemesten. Ze hadden nog geen kunstmest en moesten wel zo aan hun mest komen. Inmiddels verbouwt Demailly 35 soorten biologische groenten die hij direct aan consumenten verkoopt.
De jarenlang verwaarloosde gronden blijken behalve een vruchtbare bodem ook een aantrekkelijke habitat te zijn van knaagdieren in alle soorten en maten. De dieren vallen met genoegen op de jonge aanplant van Demailly aan en veroorzaken aanzienlijke schade. "Ze vreten bijvoorbeeld driekwart van de koolrabi op", zegt Demailly. Omdat hij biologisch verbouwt, zijn chemische bestrijdingsmiddelen uit den boze. "Ik heb allerlei mechanische middelen geprobeerd, zoals vallen of vangkooien, maar zonder succes. De situatie werd bijna onhoudbaar." Tot een klant die bij het kattenopvangcentrum Saint-Quentin félins werkt van het probleem hoorde.
Een win-winsituatie was snel gevonden. Een vijftal halfverwilderde katten, die te schuw waren voor adoptie, vond onderdak bij Demailly en jaagt daar naar hartelust op de schadelijke knagers. Demailly heeft er nauwelijks omkijken naar; hij ziet ze overigens ook maar weinig op zijn 15.000 vierkante meter grote terrein dat te midden van 32 hectare aan bos en weiland ligt. De vraatschade lijkt te verminderen, zegt hij opgewekt. Ook heeft Demailly de eerste kadavers van ratten en muizen, maar ook die van een ekster en een eendje waargenomen.
En de toxoplasmose dan?
Er kleeft nog wel een nadeel aan. De kat is de eindgastheer van de parasiet Toxoplasma gondii en álle jonge katten, vertelt een dierenarts me, scheiden de parasieteneitjes uit. Dat betekent dat kattenuitwerpselen een bron zijn van toxoplasmose. Mensen kunnen besmet raken met de parasiet als zij daarmee in aanraking komen via de ontlasting van (jonge) katten, via grond die door kattenpoep is verontreinigd, als ze via ongewassen groente of fruit aarde binnenkrijgen waar (onzichtbaar) kattenpoep in zit of via rauw of onvoldoende gaar vlees. Van alle Nederlanders heeft ongeveer 40% antilichamen tegen toxoplasma in het bloed. Maar voor zwangere vrouwen kan een besmetting fout aflopen. Dat is de reden dat het RIVM een richtlijn heeft opgesteld. Daar staat onder meer het advies in om handschoenen te dragen bij tuinieren en werken met aarde en groente en fruit goed te wassen voor consumptie.
Ik belde Jean-Pierre Demailly of hij zich bewust was van de mogelijke gezondheidsrisico's van zijn muizenvangtroepen. Nee, zei hij verbouwereerd, hij wist natuurlijk van toxoplasmose en katten en het gevaar 'pour les mamans' (voor moeders). Maar over kattenpoep in zijn tuin had hij zich nog nooit druk gemaakt, laat staan over handschoenen aan tijdens het oogsten. Ik moest vooral niet vergeten: Demailly werkt nu eenmaal biologisch, "dus zitten er altijd wel beestjes in de sla of plekjes op de kolen. Gewoon goed wassen,en je hebt geen probleem", zegt hij. En dat moet hij toch al doen want als er te veel aarde aan zit, wil niemand zijn producten kopen "hoe biologisch ze ook zijn."
En toch blijf ik met een raar gevoel zitten: zou onze NVWA dit goed vinden?
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
_480_289_84_s_c1.jpg)
_480_289_84_s_c1.jpg)
_(weic2304a)_480_289_84_s_c1.jpeg)
Dick B: nogmaals ik vind het niet zinvol om ziekten te vergelijken. Het idee "dat je het zelf (deels) in de hand hebt" ligt aanzienlijk genuanceerder m.i., zowel richting Toxoplasmose als richting Q-koorts. Maar daar wil ik niet verder op ingaan.
Mijn interesseert het hoe we daar met zijn allen mee omgaan. In beide gevallen was/is de reactie van de samenleving niet optimaal, voorzichtig uitgedrukt.
Terecht vraag je aandacht voor Aspergillus resistentie. Twee dagen geleden heeft minister Bruins van "Medische Zorg" een kamerbrief over dit probleem gestuurd. Misschien iets voor een eigen draad? Mijn indruk de brief lezende is: er wordt vooral veel onderzocht en nagedacht. Of ook getreuzeld?
Het aantal gedocumenteerde Q-koortsdoden bedraagt 74, Gert.
En gemiddeld komt daar nog elke maand een bij.
Hoe sneu ook door "kattenziekte" getroffen te worden:
dat risico heb je nog deels zelf in de hand.
Katten vormen een risico, je kunt je vlees goed verhitten, groenten wassen, tuinhandschoenen dragen.
Q-koorts trof mensen die gewoon een rondje fietsten, en -itt. Amerikanen, die zelfs een
negatief reisadvies kregen voor Brabant - niet eens gewaarschuwd werden welke
geitenboerderijen besmet waren. Tot op 5 km van uitgereden geitenmest raakten mensen besmet.
Het is inderdaad merkwaardig, dat verschil aan maatschappelijke aandacht:
je hoort er na 2010 ook niets meer over, die 60 a 120 doden door resistente Aspergillusschimmel:
het totale aantal Q-koorts-doden, en dat dan ELK JAAR OPNIEUW!...
Ziekten vergelijken kan eigenlijk niet. Wel kun je de reactie van de samenleving vergelijken?
Van Q-koorts (ca 60% - 70% van besmette mensen symptoomvrij) zijn de laatst jaren tussen de 20 en 30 patiënten per jaar bekend (waarschijnlijk een onderschatting). Vergelijk de reactie van de samenleving op Q-koorts eens met de reactie op Toxoplasmose (ca 400 gevallen per jaar) (doodgeboren kinderen; kinderen die neurologische klachten ontwikkelen, zoals waterhoofd of blindheid).
De hygienecode voor pakstations (handelaren, importeurs, exporteurs, sorteer- en pakstations, veilingen, afzetorganisaties en telersverenigingen) is er duidelijk over: 'Huisdieren zoals katten zijn eveneens niet toegestaan, omdat ook deze ziekteverwekkende micro-organismen kunnen overbrengen.'
Er staat niet expliciet dat katten in de kas geen muizen mogen vangen, maar ieder glasgroentebedrijf heeft een verlaadruimte of sorteerruimte. De kans dat de katten van de kas naar de schuur lopen is aannemelijk. Dus horen ze daar niet. Ik weet dat die regel in het begin moeilijk te verteren was, want op familiebedrijven horen honden en katten er gewoon bij. Bovendien hadden veel tuinders een waakhond. Op sierteeltbedrijven kom ik ze nog regelmatig tegen, op groentebedrijven niet.
Ik weet niet precies hoe dit op biologische bedrijven gaat. Ik heb er toch vaak kippen zien rondscharrelen, die ongedierte oppikken.
Dick #6,
Dat klopt, de wereld is levensgevaarlijk, we worden iedere seconde gebombardeerd met micro-organismen en andere ziekteverwekkers. We zijn niet voor niets uitgerust met een scala aan afweermechanismen (zoals een zure maag, microbioom, aangeboren en adaptieve immuunsysteem). Ons lichaam is erop gebouwd om die bedreigende omgeving te kunnen overleven.
Ik vind het daarom een beetje vreemd om te denken dat er maar een handvol pathogene microben zou zijn die onze gezondheid bedreigd. De wereld zit er vol mee, alleen worden we er gelukkig meestal niet ziek van. De meerderheid van die 40% mensen met antilichamen tegen toxoplasma is er waarschijnlijk nooit ziek van geweest.
Probleem bij jonge kinderen is dat het microbioom en adaptieve immuunsysteem nog niet op volle sterkte zijn. Maar dan is niet alleen toxoplasma een bedreiging.