3 min
Ineens werden we zelfs in Nederland waterland geconfronteerd met de mogelijkheid van drinkwatertekorten. In andere delen van de wereld is dat de dagelijkse werkelijkheid. Dat is niet verwonderlijk, als je je realiseert dat van al het water op aarde slechts een fractie drinkbaar is. Waarom doen we eigenlijk niet veel meer met al dat overige water: zeewater? Het Nederlandse bedrijf Elemental Water Makers doet juist dat.
Ze hebben het razend druk, Reinoud Feenstra en Sid Vollebregt van Elemental Water Makers, ooit een Delftse start-up. Met hun ontziltingsinstallatie die past in een zeecontainer en genoeg heeft aan zonnepanelen op het dak ontketenden ze een revolutie in de wereld van ontzilting. Inmiddels staan hun ontziltingsinstallaties al in 25 landen, van de Filipijnen en Madagaskar tot Chili en Belize.
"Wij zitten alleen op plekken waar energie en water duur zijn", zegt Vollebregt in het FD. In samenwerking met NGO's als Save the Children & Care, het Franse Transmad en niet te vergeten de Elemental Water Foundation levert Elemental Water Makers met zijn decentrale installaties op zonne-energie inmiddels dagelijks drinkwater voor 100.000 mensen. Het doel is om door te groeien naar 10 miljoen.
Dat is hard nodig. Wereldwijd hebben 2 miljard mensen geen toegang tot schoon en veilig drinkwater. Van al het water dat de aarde bedekt - 70% van het aardoppervlak is water - is 97,5% zout water. Van de resterende 2,5% zit twee derde vast in gletsjers en ijskappen. De overblijvende 0,83% is zoet oppervlakte- en grondwater.
Energie cruciaal
Het bijzondere aan Elemental Water Makers is dat het bedrijf gebruik maakt van nieuwe energietechnologie: omgekeerde osmose met terugwinning van energie én van duurzame energie via zonnepanelen. Dat maakt de units fossielvrij en (relatief) goedkoop. Afhankelijk van de klantwens en locatie wordt gekozen voor een 100% solar system of een systeem dat ook van netstroom of van zonne-energie van de klant zelf gebruik maakt. Energie is namelijk cruciaal voor het maken van water.
Tot voor kort was ontzilting, dat sinds de jaren '60 opgang maakt, een vooral kostbare manier van drinkwatervoorziening. Zo kost op Curaçao, dat voor zijn watervoorziening op ontzilting is aangewezen, een kubieke meter drinkwater €5,19. In Nederland kost een kuub drinkwater zes keer zo weinig: €0,87. Wereldwijd zijn er zo'n 20.000 installaties, waarvan het leeuwendeel in rijke landen staan, zoals de Verenigde Arabische Emiraten, Saoedi-Arabië, Israël, de Verenigde Staten en Australië. Volgens de International Desalinisation Association (ICA) voorzagen ontziltingsinstallaties in 2019 meer dan 300 miljoen mensen van drinkwater.
De gangbare methode om van zeewater drinkwater te maken is thermische ontzilting: zeewater wordt verhit waardoor het verdampt en de waterdamp opgevangen kan worden. Dat kost veel fossiele brandstoffen als gas of olie. De laatste jaren is de membraantechnologie opgekomen, waarbij zeewater door een membraan geperst wordt met zulke kleine gaatjes dat zoutmoleculen er niet door kunnen. Dat maakt het proces efficiënter en vraagt minder energie.
Als die energie opgewekt wordt met zonnepanelen, komt betaalbaar drinkwater uit zeewater vrij snel onder handbereik. Dat is precies waar Elemental Water Makers zich op voor laat staan. ''Wij bieden een oplossing voor de huidige waterschaarste, maar dan met minimale impact op klimaatverandering, om te voorkomen dat we waterschaarste in de toekomst alleen maar vergroten," laat Reinoud Feenstra mij weten.
Milieukosten
Bij klassieke ontzilting zijn ook de milieukosten hoog. Voor elke liter drinkwater is 2 liter zeewater nodig. De resterende liter is pekel (brine), die teruggestort wordt in zee en daar weliswaar verdunt, maar toch ook lokale vervuiling en schade veroorzaakt. Vergeet ook de schade niet doordat vissen, vislarven, eitjes en plankton in de watervang terecht komen. "Bij onze inlaat komen kleine organismen binnen, zo’n anderhalve pond aan volwassen vis per dag," zegt Jessica Jones, woordvoerder namens een ontziltingsinstallatie bij het Californische Carlsbad.
Elemental Water Makers gaat de negatieve milieuimpact te lijf door voor elke liter drinkwater juist meer liters zeewater te gebruiken. De overblijvende pekel is daardoor minder zout en verdunt sneller. Ook zoekt Elemental Water Makers bij de plaatsing van een installatie zorgvuldig naar een goede 'discharge'-locatie, waar snelle vermenging optreedt en waar geen kwetsbare ecosystemen als koraal aanwezig zijn. "De inlaat gaat meestal via een put in het strand, daar wordt dan ook vrijwel geen marine life uit opgepompt," zegt Feenstra.
De inlaat- en discharge-problemen waar met name massale ontziltingsinstallaties mee kampen, zijn bij Elemental Water Makers stukken minder door de decentrale oplossing. De volumes zijn gewoon een stuk lager en dat maakt het ook gemakkelijker om een geschikte discharge-locatie te vinden. Een laatste maar niet te onderschatten verschil met de standaardpraktijk van klassieke ontziltingsinstallaties is dat Elemental Water Makers geen gebruik maakt van chemicaliën. "Ook staan we voor een langetermijnoplossing door een uitgebreide training aan het lokale personeel te bieden voor systeemonderhoud en blijven we beschikbaar voor support via ons whatsapp-nummer", aldus Feenstra.
Dit artikel afdrukken
"Wij zitten alleen op plekken waar energie en water duur zijn", zegt Vollebregt in het FD. In samenwerking met NGO's als Save the Children & Care, het Franse Transmad en niet te vergeten de Elemental Water Foundation levert Elemental Water Makers met zijn decentrale installaties op zonne-energie inmiddels dagelijks drinkwater voor 100.000 mensen. Het doel is om door te groeien naar 10 miljoen.
Dat is hard nodig. Wereldwijd hebben 2 miljard mensen geen toegang tot schoon en veilig drinkwater. Van al het water dat de aarde bedekt - 70% van het aardoppervlak is water - is 97,5% zout water. Van de resterende 2,5% zit twee derde vast in gletsjers en ijskappen. De overblijvende 0,83% is zoet oppervlakte- en grondwater.
Energie cruciaal
Het bijzondere aan Elemental Water Makers is dat het bedrijf gebruik maakt van nieuwe energietechnologie: omgekeerde osmose met terugwinning van energie én van duurzame energie via zonnepanelen. Dat maakt de units fossielvrij en (relatief) goedkoop. Afhankelijk van de klantwens en locatie wordt gekozen voor een 100% solar system of een systeem dat ook van netstroom of van zonne-energie van de klant zelf gebruik maakt. Energie is namelijk cruciaal voor het maken van water.
Wij bieden een oplossing voor de huidige waterschaarste, maar dan met minimale impact op klimaatverandering, om te voorkomen dat we waterschaarste in de toekomst alleen maar vergrotenOntzilting = kostbaar
Tot voor kort was ontzilting, dat sinds de jaren '60 opgang maakt, een vooral kostbare manier van drinkwatervoorziening. Zo kost op Curaçao, dat voor zijn watervoorziening op ontzilting is aangewezen, een kubieke meter drinkwater €5,19. In Nederland kost een kuub drinkwater zes keer zo weinig: €0,87. Wereldwijd zijn er zo'n 20.000 installaties, waarvan het leeuwendeel in rijke landen staan, zoals de Verenigde Arabische Emiraten, Saoedi-Arabië, Israël, de Verenigde Staten en Australië. Volgens de International Desalinisation Association (ICA) voorzagen ontziltingsinstallaties in 2019 meer dan 300 miljoen mensen van drinkwater.
De gangbare methode om van zeewater drinkwater te maken is thermische ontzilting: zeewater wordt verhit waardoor het verdampt en de waterdamp opgevangen kan worden. Dat kost veel fossiele brandstoffen als gas of olie. De laatste jaren is de membraantechnologie opgekomen, waarbij zeewater door een membraan geperst wordt met zulke kleine gaatjes dat zoutmoleculen er niet door kunnen. Dat maakt het proces efficiënter en vraagt minder energie.
Als die energie opgewekt wordt met zonnepanelen, komt betaalbaar drinkwater uit zeewater vrij snel onder handbereik. Dat is precies waar Elemental Water Makers zich op voor laat staan. ''Wij bieden een oplossing voor de huidige waterschaarste, maar dan met minimale impact op klimaatverandering, om te voorkomen dat we waterschaarste in de toekomst alleen maar vergroten," laat Reinoud Feenstra mij weten.
Milieukosten
Bij klassieke ontzilting zijn ook de milieukosten hoog. Voor elke liter drinkwater is 2 liter zeewater nodig. De resterende liter is pekel (brine), die teruggestort wordt in zee en daar weliswaar verdunt, maar toch ook lokale vervuiling en schade veroorzaakt. Vergeet ook de schade niet doordat vissen, vislarven, eitjes en plankton in de watervang terecht komen. "Bij onze inlaat komen kleine organismen binnen, zo’n anderhalve pond aan volwassen vis per dag," zegt Jessica Jones, woordvoerder namens een ontziltingsinstallatie bij het Californische Carlsbad.
Elemental Water Makers gaat de negatieve milieuimpact te lijf door voor elke liter drinkwater juist meer liters zeewater te gebruiken. De overblijvende pekel is daardoor minder zout en verdunt sneller. Ook zoekt Elemental Water Makers bij de plaatsing van een installatie zorgvuldig naar een goede 'discharge'-locatie, waar snelle vermenging optreedt en waar geen kwetsbare ecosystemen als koraal aanwezig zijn. "De inlaat gaat meestal via een put in het strand, daar wordt dan ook vrijwel geen marine life uit opgepompt," zegt Feenstra.
De inlaat- en discharge-problemen waar met name massale ontziltingsinstallaties mee kampen, zijn bij Elemental Water Makers stukken minder door de decentrale oplossing. De volumes zijn gewoon een stuk lager en dat maakt het ook gemakkelijker om een geschikte discharge-locatie te vinden. Een laatste maar niet te onderschatten verschil met de standaardpraktijk van klassieke ontziltingsinstallaties is dat Elemental Water Makers geen gebruik maakt van chemicaliën. "Ook staan we voor een langetermijnoplossing door een uitgebreide training aan het lokale personeel te bieden voor systeemonderhoud en blijven we beschikbaar voor support via ons whatsapp-nummer", aldus Feenstra.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
#5 ja vele malen klein (gedistribueerd) kan ook een paar keer groot zijn. Je kunt echter ook te klein zijn. Elke technologie heeft een minimum schaalgrootte. Bij www.elkemelk.nl heb je twee robots nodig, en liever 3-4 (dus 240 koeien ...), maar ik ken de naive voorbeelden van olie-persen waarbij de energie-kosten hoger zijn dan de opbrengsten van de olie (dankjewel wel goedbedoelde NGO die niks weet van productie-technologie). Praktijk praktijk praktijk.
En door veel 'klein te doen' gaan de kosten vanzelf naar beneden. Het moeilijkste is om de Valley of death (ook wel crossing the chasm) te overbruggen. Hier spelen high-tech investeerders en/of overheden een rol (en deze laatste moet lef hebben om praktijk experimenten te co-financieren).
Kijk dit is hoe Delftse Ingenieurs hun opgedane kennis (en theorie) omzetten in een concreet product. Grote dure RO (dit keer Reverse Osmose, en niet Ruimtelijke Ontwikkeling) installaties staan al tientallen jaren in o.a. Israel en andere plekken in het midden-oosten. Zonder RO (in combinatie met drip-irrigation technologie) had Israel niet zo'n grote positie in agrifood tech kunnen opbouwen in de laatste pakweg dertig jaar. Decentraal en duurzaam is wat deze heren nu fixen, heel goed. Gelukkig hebben ze ook nagedacht over de zout-water-resten.
Mijn team heeft in de laatste vijf jaar gekeken of deze technologie niet doorgezet kan worden om op voldoende kostprijs schaal ook brak-water (vaak uit een put) verwerkt kon worden tot irrigatiewater. In Nederland zijn er onderzoeken die kijken naar zout-tolerante gewassen, heel sympathiek, maar we hebben het over zout waarden die 3-5x die van zeewater zijn.
Een land als Egypte of Jordanië (en vele andere in het midden-oosten) importeren veel te veel eten. Egypte groeit door naar 120 tot 150 miljoen mensen en heeft nu al een negatieve handelsbalans (importeert op grote schaal bijvoorbeeld graan). Zand is er voldoende, en in diepere aardlagen zit ook grondwater en als je daar netjes mee omgaat ligt daar de kans om voedsel te verbouwen.
Ons doel was om ver onder de 20ct per m3 te komen via BWRO (Brak water reversed osmose), het lijkt te kunnen. Het Nederlands bedrijfsleven met steun van overheid Egypte en Nederland lokaal wilde helpen. Maar ons eigen Den Haag durfde niet. Grondwater noemde ze fossiel-water, en dat was onduurzaam. Dat wij voor 90% fossiele energie importeren en met een dergelijk houding eigenlijk tegen een land als Egypte zeggen "koop maar eten bij ons (of Oekraïne)" en dat dat pas echt asociaal in mijn ogen is, daar hadden ze andere gedachtes bij.
In Africa hebben we ook volgens Henk Breman te lang focus gelegd op kleinschalig irrigatie en een putje hier en daar terwijl eigenlijk kunstmest (en markt en schaalvergroting) de bottlenecks zijn.
In het midden-oosten en noord-africa is ontwikkeling van eigen agrifood ketens voor de eigen bevolking(groei) van essentieel belang. En ook eigenbelang Europa, zonder food-security** in die regio komen er vaker oorlogen, en blijft de immigratiestroom naar Europa onverminderd hoog. De economische ontwikkeling van noord-africa en midden-oosten is dus ook eigen-belang Nederland.
Terug naar dit deze casus voor drinkwater (en mijn eigen casus rondom brak-irrigatie-water). Dit is nu technologie (en bijbehorend) onderzoek waar Nederland een rol in kan spelen internationaal. Gecombineerd met moderne kassen (neen niet Venlo!), drip-lines, en decentrale energieproductie (CPS, en PV), kan het technologisch en economisch.
Ik wordt blij van dit soort voorbeelden. ***
Steun die fietsenmakers uit Delft!
** er wordt door beleidsmakers heel populair gesproken over Energy-Water-Food Nexus. Maar deze zelfde beleidsmakers hebben wel erg veel bla bla in rapporten nodig en stoten niet door naar de praktijk. Iets dat ook in NL zo is***
*** en ik wordt dus niet blij van gerommel van emissie-lose stallen die wel of niet werken, of niet van de grond komen van voeroptimalisatie bij vee, juristen en theoretisch-ecologen van uni's die een kwetsbaar modern systeem in Nederland slopen. Ja ik doel op stikstof-dossier.
Mooie innovatie. Opnieuw het bewijs dat vele malen klein ook groot kan zijn. We moeten af van grootschalige gestandaardiseerde oplossingen en meer naar maatwerk. Dat kan met deze innovatie.
Marktwerking (en daarmee samenhangend de geglobaliseerde markt): heeft nu toch decennia bewezen een zeer slecht experiment te zijn, die ons heeft gebracht waar we nu zijn, aan de rand van de afgrond.
#1 en #2
Drinkwater kan ook uit de lucht worden gehaald, zelfs in woestijnen.
Zie o.a. deze link:
Drinkwater uit de lucht.
Mensen die vinden dat drinkwater te weinig kost, zouden zich moeten verdiepen waarom dit zo is.
Drinkwater is een eerste levensbehoefte, en er is afgesproken dat er GEEN winst moet worden gemaakt op de productie van drinkwater.
Dat heeft een heel erg goede reden:
In het verleden, in Nederland waren er geen overheidsbedrijven / NUTSbedrijven die betrouwbaar drinkwater konden leveren, hierdoor ontstonden er onhygiënische toestanden en werd zelfs de volksgezondheid regelmatig in gevaar gebracht...
Een eerlijke en florerende samenleving heeft betrouwbare NUTSbedrijven nodig.
De privatisering van de energiemarkt heeft ook nu weer onomstotelijk bewezen dat dit geen goed idee is:
Bekijk dit voorbeeld eens:
AVROTROS, RADAR: Klanten van failliete energiebedrijven krijgen niet de beste deal bij nieuwe leverancier.
Met andere woorden: Klanten van deze private energie "tussenhandelaren" worden gewoon regelmatig opgelicht, of zelfs bestolen.
Bijna overal waar drinkwater bedrijven zijn geprivatiseerd en/of in private handen zijn, worden er regelmatig ernstige misstanden ontdekt.
Hier in Nederland wordt ook door een aantal directeuren van drinkwater waterbedrijven actief gelobbyd om te privatiseren.
De enige reden voor deze privatisering is, dat deze directeuren dan veel meer (kunnen) gaan verdienen dan de Balkenendenorm!
De consument kan vervolgens de rekening gaan betalen...
Ook het "omgekeerde osmose proces", (genoemd in het artikel) om middels het uitvoeren van druk op een membraan water te demineraliseren, wordt steeds goedkoper.
Er zal dus nooit een tekort zijn aan drinkwater!
Ook zal er nooit een tekort zijn aan mensen die drinkwater voor woekerprijzen willen verkopen.
Goed artikel!
1 maar:
Citaat:
'In Nederland kost een kuub drinkwater zes keer zo weinig: €0,87.'
Dat is exclusief o.a. transport en belasting.
In Nederland voor consumenten:
Wat kost een kuub water inclusief belasting?
Het verbruik dat uw watermeter registreert, bepaalt de prijs die u voor uw water betaalt.
Per gebruikt m³ (1000 liter) betaalt u in 2022 € 1,23 (€ 1,34 incl. btw).