Opinie Fosfaatrechten doodsteek voor Nederlandse zoogveesector

Vrijwel de complete Nederlandse zoogveesector start een juridische strijd tegen de Staat wegens ‘onterechte en onrechtmatige fosfaatwetgeving.’ De eerste processen/bezwaarschriften gaan deze week de deur uit vanuit in agrarisch recht gespecialiseerde advocatenkantoren. De zoog- en weidekoeienhouders hebben onvoldoende vertrouwen in een goede afloop van een door de Landbouwminister Carola Schouten beloofde oplossing.

Tot de juridische procedures op individuele én collectieve basis is maandagavond besloten tijdens een massaal bezochte zoogvee-bijeenkomst in Nijkerk. Van de om en nabij 300 beroepsmatige Nederlandse vleesveehouders, waren daar – ondanks carnaval in het zuiden – ruim 200 boeren bij aanwezig.

Het initiatief kwam van Maurits Tepper, Groninger Blaarkophouder en tevens medeonderhandelaar met het Ministerie van Landbouw, Voedsel en Natuur (LNV). Tot ongenoegen van de vleesveehouders waren LTO noch het onlangs opgericht Vleesvee.nl – ondanks een uitnodiging en de urgentie van de problematiek – aanwezig in Nijkerk. De vleesveeboeren voelen zich daarmee slecht vertegenwoordigd.

De vrees van Tepper dat het heel moeilijk wordt om tot een oplossing te komen, werd bevestigd in een mail van de minister aan Tepper. Zij kon niet aanwezig zijn in Nijkerk, maar schrijft Tepper dat ze oog heeft voor de problematiek voor de zoog- en weideveesector en druk bezig is om een oplossing te vinden. Ze stelt echter ook ‘nog niet te kunnen zeggen of een oplossing daadwerkelijk tot stand komt.’ En dat is precies de reden voor Tepper om de hele sector bij elkaar te roepen voor ‘een plan B’ omdat het bijna te laat is om nog tijdig juridische processen te starten.

De aanwezige juristen Hans Rietveld (Hans Rietveld Agrarisch Advies), Berthold Westers en Piet Steenhouwer (Bout Advocaten) en Marika Toonders (Linssen advocaten) spreken van een aan diverse kanten rammelende en vooral ‘onrechtmatige’ wetgeving. Onder aanvoering van Bout Advocaten wordt een team opgetuigd dat het gaat opnemen tegen de Staat. De zoogveehouders zijn onterecht de dupe van het op 1 januari inderhaast ingevoerde en in veel gevallen onuitvoerbare gebleken stelsel van fosfaatrechten. De vleesveeboeren, natuurbegrazers en zeldzame rundveehouders zijn namelijk helemaal niet verantwoordelijk voor de toegenomen fosfaatproblematiek, maar moeten toch ‘mee boeten.’ Volgens de aanwezigen zijn de fosfaatrechten de ‘doodsteek’ voor de hele Nederlandse zoogveesector omdat het stelsel deze sector onevenredig hard raakt.

De door Tepper (Eytemaheert.nl) opgetuigde avond werd ondersteund vanuit de Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH), Natuurmonumenten, Slow Food Nederland en Free Nature. In totaal telt ons land nog maar zo’n 59.000 vleeskoeien, dit is amper nog twee procent van de Nederlandse rundveestapel. Die andere 98 procent (1,2 miljoen koeien) is melkvee waarvan ruim 97 procent Holstein Friesian plus mestkalveren afkomstig uit de melkveehouderij. Behalve de maatschappelijk-economische schade dreigt ook de Nederlandse agrobiodiversiteit (zeldzame Nederlandse rassen) ten onder te gaan. Holstein Friesian koeien passen niet in een circulaire landbouw terwijl een Kamermeerderheid die kringloop-richting op wil. Toch wordt nu de complete rundveestapel omgekat naar Holsteinkoeien terwijl zoogvee- en zeldzame rassen het onderspit delven.

Boosheid en onbegrip zijn groot onder de gedupeerde vleesveehouders en natuurbeheerders omdat de toegenomen mestproblematiek alleen door melkveehouders is veroorzaakt nadat het melkquotum in 2015 is opgeheven. De oude en nieuwe mestwetgeving maakt echter geen verschil tussen vlees- of melkkoeien waardoor de zoogveehouderij is ‘meegesleept.’ Voor de vleesveehouders komt het stelsel van fosfaatrechten ook nog eens veel harder aan. Veel bedrijven dreigen te moeten stoppen of zijn al gestopt. Zo is de sector al met 20.000 koeien gekrompen vanaf juli 2015.

De Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH) en Groninger Blaarkophouder Tepper waarschuwden de Kamer en het ministerie al vanaf najaar 2015 tot en met najaar 2017 voor het gevaar voor de zoogveesector en het behoud van zeldzame Nederlandse huisdierrassen. Zo’n tweederde (10.000 runderen) van alle zeldzame koeien behoort tot de zoogveehouderij, vandaar de in juni 2017 met een Brandrode Brandbrief bij de Kamer geluide noodklok vanuit de SZH. Ook Natuurmonumenten ervaart het nieuwe stelsel van fosfaatrechten als onrechtvaardig en problematisch voor natuurbegrazers zoals Schotse Hooglanders en andere rundveerassen.

De SZH stelt alvast 6000 euro beschikbaar voor de om en nabij 30.000 euro kostende juridische procedure. Dit geld komt uit een restant van een eerdere crowdfunding, www.Polderpanda.nl, die voor deze actie opnieuw wordt opgetuigd.