Vorige maand stagneerde de groei van het aandeel duurzaam opgewekte energie in Nederland, meldt Energieopwek.nl. Zonnepanelen en windmolens moesten vaker worden uitgeschakeld omdat het net de stroom niet kwijt kon en die niet kon worden opgeslagen. Hierdoor werd naar schatting 11% van de potentiële energieproductie niet benut.
Net als vorig jaar, werd in juli 2024 ongeveer 58% van de totale elektriciteitsproductie in Nederland opgewekt door zon en wind. Zonder de productiebeperkingen had dit 6,4 procentpunt extra kunnen bijdragen aan de totale elektriciteitsproductie in Nederland.
Het probleem ontstaat wanneer zonnepanelen en windmolens meer stroom opwekken dan nodig is, wat producenten dwingt hun installaties tijdelijk stil te leggen. Dan verdienen ze niets of moeten ze zelfs bijbetalen om de overtollige stroom op het net te zetten.
Energieopwek.nl wijst erop dat in juli de BritNed-kabel, die normaal gesproken 1000 megawatt stroom tussen Rotterdam en Groot-Brittannië kan transporteren, bijna de hele maand buiten gebruik was. Dit bemoeilijkte de export van overtollige stroom naar Groot-Brittannië.
ChangeInC. stelt voor de stroom die verloren gaat te gebruiken voor de productie van groene waterstof. Het probleem is echter dat dergelijke installaties nog niet bestaan en het geld daarvoor vermoedelijk niet van investeerders zal komen. De Nederlandse overheid mag van de EU bijna €1 miljard staatsteun uitdelen voor de ontwikkeling van groene waterstofinstallaties. Wel is de EU inmiddels kritisch geworden, nadat duidelijk is geworden dat mooie waterstofdromen die door de Delftse hoogleraar Ad van Wijk de wereld in zijn geholpen niet haalbaar lijken omdat ze economisch niet uit kunnen. Dat berekende na jaren van eerdere kritiek (door onder meer de Groningse hoogleraar Machiel Mulder) onlangs de Europese Rekenkamer.
Dick, ik ben geen Amerikaan, die een onnodig grote ecologische footprint (10, wij 5) heeft bij een laag welzijnsniveau t.o.v. landen die veel minder grondstoffen verbruiken.
Hoeveel energie heeft onze samenleving in de toekomst nodig? Toch (veel) minder dan nu als we tenminste de technische mogelijkheden benutten, en geen groei nastreven.
De energie die onze samenleving denkt nodig te hebben hangt sterk af van de prijs voor die energie. Ik zie parallellen tussen de energie- en de groentenmarkt de laatste tijd. Door veel aanbod en/of weinig vraag is de prijs soms erg laag, of onder nul. Dat roept bij veel mensen die de markt niet snappen reacties op als 'die stroom/groente mag toch niet verspild worden, maak er dan soep/waterstof van' etc. Soep en waterstof maken is gedoe en kost geld, ook als de grondstoffen goedkoop zijn. Dit zorgt voor te dure soep/waterstof. Daarom willen sommige stromingen dat de overheid geld steekt in de productie van waterstof. Dat is alleen te verantwoorden als er zicht is op een concurrerende positie voor waterstof in de nabije toekomst, die is er momenteel onvoldoende.
Maak fossiel duurder en alles verandert.
Joep, persoonlijk denk ik dat we moeten erkennen dat we mogelijk niet de hoeveelheid energie zullen kunnen opwekken die onze samenleving nodig heeft. Zie daarvoor Charles Hall (even scrollen). De waterstofeconomie waarover gesproken wordt, heeft een lage EROEI en zal veel land en materiaal vergen. De vraag is daarom of het ooit uitkan. Dat maakt jouw vraag complex.
Want ja, een overheid moet voorfinancieren en organiseren wat de markt niet kan. Maar nee, ook een overheid kan geen geld investeren in een energievorm die alleen geschikt is als opslag omdat je anders alles - zoals die 11% nu - kwijt bent, maar de facto inefficiënt is. De discussie over de vraag of waterstof van labtech naar schaalbare realtech kan komen, is begonnen nu de Rekenkamer zijn rapport heeft opgeleverd. Die vraag moet juist de overheid zich stellen (en dan maar hopen dat ze de kennis heeft om de juiste deelvragen te stellen en de antwoorden te kunnen verstaan).
Dick, wat zijn de uitgangspunten van economen en de Rekenkamer, leefbaar klimaat voor toekomstige generaties voorbereiden of alles bij het oude houden en mogelijk verstorende elementen voor de economie buiten de deur te houden?
Het zal decennia vergen alvorens ook de zware (grote) industrie kan profiteren van groene waterstof. Moet natuurlijk zeer geleidelijk worden opgebouwd om te zorgen dat vraag en aanbod in evenwicht blijven. Niet voor niets wordt met kleine projecten begonnen zoals bussen, treinen, vrachttransport. In Duitsland is een experiment met enkele woonwijken die zelf voor de waterstof zorgen. Doe je zoiets te snel, dan wordt bijgemengd met grijze waterstof wat niet de bedoeling is. Zolang de prijs nog de bottleneck is, is het aan de overheid hierin tegemoet te komen, financieel of bijvoorbeeld hun OV op groene waterstof te laten rijden. Moet OV natuurlijk niet allemaal geprivatiseerd zijn.
Ik lees zojuist: "De Europese Commissie geeft goedkeuring voor bijna €1 mrd aan Nederlandse subsidie voor groene waterstofprojecten". Ben benieuwd wat we er mee doen en of we er zoveel voor over hebben.
Joep, lees de laatste regels bij ons Gespot-artikel van eerder deze week: het zal lange en diepe overheidsinvesteringen vergen. Lees niettemin ook de kritiek van de Europese Rekenkamer die afgelopen maand naar buiten kwam.
Help de schrijver de juiste toon te vinden waarop je naar hem of haar wilt luisteren.
Klik op de naam van de schrijver en gebruik het "Stuur een mail" veld op zijn of haar profiel om je bericht te versturen.
Lees alles over reageren in de gespreksregels.
