Een ontploffing in een melkkoeienstal liet de kopjes bij de buren 200 meter verderop rinkelen. Oorzaak: een metershoge steekvlam. Mest vormt gevaarlijke gassen in de kelders die boeren verplicht moeten aanleggen. Een nieuw type vloer zou nog beter zijn en is daarom inmiddels ook verplicht bij nieuwbouw. De constructie heet 'emissieloos' (er kan geen gas doorheen), maar lijkt nogal te kunnen knallen van de chemische processen onder de vloer. Van de 24 koeien die door de vloer vielen verdronken er 13 in hun eigen poep en pies. "De expert van de verzekering die hier was, vertelde al vier keer eerder een dergelijk voorval te hebben meegemaakt bij een emissievrije vloer”, zei de boer die rouwt om zijn koeien. Hij vertrouwt niet meer op de veiligheid van de vloer die de regelgeving voorschrijft.
LEES DE DISCUSSIE HIERONDER
Help de schrijver de juiste toon te vinden waarop je naar hem of haar wilt luisteren.
Klik op de naam van de schrijver en gebruik het "Stuur een mail" veld op zijn of haar profiel om je bericht te versturen.
Lees alles over reageren in de gespreksregels.
In een Europees project bleek een metafoor handig om de milieu-problematiek van haar melkvee-regio’s te karakteriseren.
Een regio kan worden voorgesteld als een berg, met op de top een ronde steen. Een weinig kwetsbaar milieu wordt gekenmerkt door een flauw stijgende helling, een kwetsbaar milieu met een steile helling. De grootte van de steen op de top symboliseert de veedichtheid. Naarmate de helling steiler is en de steen groter moet die steen beter gestut worden. Als die eenmaal gaat rollen is er dan immers geen houden meer aan en de schade aan het milieu aanzienlijk. Bij een flauwe helling en/of een kleine steen is stutten minder belangrijk. De steen komt niet zo gemakkelijk in beweging en als die gaat rollen is tot stilstand brengen nog mogelijk en blijft de schade gering.
Nederland wordt gekenmerkt door zeer steile hellingen, omdat het een dichtbevolkte rivierdelta is met velerlei functies. De steen op de top is enorm. Degelijk stutten is dan van levensbelang, een kwestie van secuur passen en meten en het gebruik van betrouwbare materialen. En zeker geen risico’s nemen met goedkope halfrotte stuts, met als motivatie ‘als de steen toch gaat rollen grijpen we wel in’. En vooral niet roepen dat men elders, in een vrij vlak gebied met een beduidend kleinere steen, minder moeilijk doet over het stutten. Mogelijk hebben ze daar die kleinere steen om minder te hoeven stutten.
RTV-oost maakte een reportage nav deze discussie en sprak met Frans Aarts en Frits van der Schans en de betrokken boer. De laatste is stellig: als hij had geweten dat hij een bom onder zijn koeien had gemaakt, was het systeem nooit in zijn stal gekomen.
Frits spreekt zijn verwondering uit over het feit dat er nagedacht wordt over het affakkelen van methaan vanonder koeienstallen. Bizar, zegt Frits. Inderdaad: waar ben je mee bezig als dat moet?
En waar het allemaal vandaan komt? Met te veel techniek de milieudruk van dierhouderij terugdringen. Om dezelfde redenen vliegen hier varkensstalen in de fik (luchtwassers). Daar hebben in dezelfde stallen in Bretagne nog nooit van gehoord. Ik heb daar ook een aantal stallen mogen bezoeken: minder ammoniakstank dan hier omdat de stallen natuurlijk geventileerd worden. En toch gelden in Frankrijk precies dezelfde milieuregels als hier. Waarom kan het daar wel? Zoals Frans direct hieronder zegt: minder hoge dierdichtheid.
LTO kondigt 'onderzoek' aan.
Het is echt een kwestie van kiezen of delen en daar worstelt Nederland mee, zij het onbewust.
Extreem hoge veedichtheden in een dichtbevolkt land dwingen tot lage emissies per dier, om de groene ruimte te beschermen. Lage emissies per dier bereik je door dure en mogelijk riskante voorzieningen, zoals een dichte vloer. Vaak wordt gewezen op het alternatief: excellent management. Het probleem bij dat laatste is sluitende controle daarop. Toen bovengronds uitrijden van mest bij wijze van experiment werd toegestaan was de voorwaarde dat de mest bij emissiearme weersomstandigheden zou worden uitgereden. Bij analyses van de bedrijfsgegevens bleek dat vaak niet te zijn gebeurd. Veehouders kiezen hun loonwerker nog steeds in de regel vooral op basis van de kosten per ton mest of ha grond, niet op basis van de kwaliteit van het geleverde werk.
Hoge veedichtheden zijn enkel maatschappelijk te tolereren bij zware investeringen (inclusief onderzoek), bij een uitgebreide bedrijfsadministatie en een grondige, dus dure controle door de overheid van de bedrijfsactiviteiten, met minimumeisen ten aanzien van de bedrijfsprestaties die gerelateerd zijn aan milieukwaliteit. Landbouworganisatie en overheid willen dit niet, ze vinden het te kostbaar, te bemoeizuchtig en te lastig, en kiezen daarmee onbewust voor het alternatief: een krimp van de veestapel.
Wat ik schreef Marco Maas in #10.
Maatregelen als 'lucht-mixen' zodat je een andere kwaliteit drijfmest met veel minder van deze gevaarlijke 'anaerobe' gassen of 'stallen met riolering' zodat je de mest direct uit de stal haalt en buiten de stal scheidt in dik en dun.
Compost- en strostallen kunnen in specifieke situaties en toepassing heel goed werken en duurzaam zijn. Maar ik zou niet weten waar alle stro en compost vandaan moet komen voor ca. 30.000 compost- en strostallen.... Dat is dus niet dé oplossing cq heilige graal.
Mesgassenprobleem en risico is er ook bij gewone roosters (er zijn mestgassen die zwaarder zijn dan lucht en daarom laag blijven). Roosters is al niks, drijfmest is niks, drijfmest onder de stal (mens en dier krijgen dus continu "lage" doseringen gassen binnen) is ook niet ideaal.
Maar wat dan? compoststallen? strostallen? mestbeluchten onder of buiten de stal?