1 min
In voorbereiding op de LTO jaardag op 1 maart in Rijswijk leggen Nieuwe Oogst en Foodlog steeds een stelling voor aan hun lezers. Dit keer gaat het over de financierbaarheid van het grondgebonden boerenbedrijf.
Omdat boeren doorgaans prijsnemers zijn, hebben hun bedrijven geen goodwill. De overname van een boerenbedrijf is daarom volledig afhankelijk van de balans van de potentiële koper. Die moet na de aankoop nog voldoende eigen vermogen houden om niet onderuit te gaan in slechte jaren.
Boeren die hun bedrijven over willen doen, komen door deze financiële logica in de knel. Hun zonen en dochters hebben zelden eigen geld. Dat betekent dat ze alleen kunnen verkopen aan grotere boeren. De opkopers moeten in goede jaren bovendien zoveel verdienen dat ze hun nieuwe aankopen kunnen aflossen. Lukt hen dat niet, dan komen ook de grote overnemers met zodanig uitgeholde balansen te zitten dat banken een streep zullen trekken.
Niet interessant van verschaffers van risicodragend vermogen
Dat doen banken omdat ze niet het risico willen lopen zelf boer te moeten worden.
Als deze trend klopt voor grondgebonden Nederlandse boerenbedrijven, komt hun financierbaarheid in het gedrang. De nodige ouders moeten immers in de komende 20 jaar hun bedrijven overdragen. Zij kunnen hun zoons en dochters moeilijk hun deel in de erfenis onthouden ten gunste van het kind dat het bedrijf wil voorzetten. Toch dwingt de financieringslogica af dat ze een deel van hun vermogen moeten laten zitten in het bedrijf van de zoon of dochter die het voortzet. Behalve voor speculanten in onroerend goed is het boerenbedrijf immers te weinig rendabel voor verschaffers van risicodragend vermogen.
Vandaar onze stelling:
De financierbaarheid van grondgebonden boerenbedrijven neemt zienderogen af.
Fotocredits: Vader & zoon, Nieuwe Oogst
-- POLL --
Dit artikel afdrukken
Behalve voor speculanten in onroerend goed is het boerenbedrijf immers te weinig rendabel voor verschaffers van risicodragend vermogenUitgeholde balansen
Boeren die hun bedrijven over willen doen, komen door deze financiële logica in de knel. Hun zonen en dochters hebben zelden eigen geld. Dat betekent dat ze alleen kunnen verkopen aan grotere boeren. De opkopers moeten in goede jaren bovendien zoveel verdienen dat ze hun nieuwe aankopen kunnen aflossen. Lukt hen dat niet, dan komen ook de grote overnemers met zodanig uitgeholde balansen te zitten dat banken een streep zullen trekken.
Niet interessant van verschaffers van risicodragend vermogen
Dat doen banken omdat ze niet het risico willen lopen zelf boer te moeten worden.
Als deze trend klopt voor grondgebonden Nederlandse boerenbedrijven, komt hun financierbaarheid in het gedrang. De nodige ouders moeten immers in de komende 20 jaar hun bedrijven overdragen. Zij kunnen hun zoons en dochters moeilijk hun deel in de erfenis onthouden ten gunste van het kind dat het bedrijf wil voorzetten. Toch dwingt de financieringslogica af dat ze een deel van hun vermogen moeten laten zitten in het bedrijf van de zoon of dochter die het voortzet. Behalve voor speculanten in onroerend goed is het boerenbedrijf immers te weinig rendabel voor verschaffers van risicodragend vermogen.
Vandaar onze stelling:
De financierbaarheid van grondgebonden boerenbedrijven neemt zienderogen af.
Fotocredits: Vader & zoon, Nieuwe Oogst
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
_-_Executive_Vice_President-Designate_-_European_Green_Deal_(48865712988)_480_289_84_s_c1.jpg)
Volgens het LEI zien boeren de toekomst luchtiger in dan in 2015. De vertrouwensindex liep een beetje op, al is het weinig, zegt het LEI
Hendrik #22, geen betweters in de betekenis die betweter in dit topic heeft. Boeren met beide benen in de grond waarvan sommige besloten hebben biologisch te produceren.
Enkele leden van de werkgroep en beoogde pachters zijn bestuurlijk actief binnen ZLTO en horen toch wel te weten wat er onder boeren leeft.
De reden dat ze voor deze constructie kiezen is dat de provincie als eigenaar van de grond graag een aantal natuurdoelen gerealiseerd ziet en tevens de hoofdprijs wil hebben van pachters en/of kopers. Indien het gebied in handen komt van een op te richten coöperatie dan kunnen zij de grond van die coöperatie pachten; biologisch of gangbaar maakt niet. Coöperatie kan die pachtgelden gebruiken om de natuurdoelen te verwezenlijken. Leden (geldschieters) van die coöperatie zijn dan medeverantwoordelijk voor, medegebruiker van het natuurgebiedje. Hun rendement zit de verrijking van hun woongenot (natuurgebied) en waardeontwikkeling grond op lange termijn
Nils, ik denk dat het Robeco Boerengrondfonds denkbaar is. Ik denk ook dat Berkshire Hathaway een optie gaat worden op het moment dat beurzen te volatiel worden.
Dat dus voor het grote werk om juist het middenbedrijf (waar de bank geen weg meer voor ziet) op te zuigen en de assets daarvan de tijd uit te laten zingen. Het lange termijn rendement is immers prima in stedelijk gebied zoals het onze.
Die trend moet zich mogelijk ook juist in Nederland ontwikkelen, omdat te verwachten valt dat Rabobank zich wat meer terug wil trekken uit boerenfinanciering (het nieuwe beleid noopt daartoe).
Voorwaarde voor dit alles: de belegger moet de boereneconomie beter leren begrijpen (dat wordt nu algemeen gezien als reden waarom o/g beleggingen in boerengrond nog niet echt van de grond komen), de rente moet laag staan (dat is te verwachten) en de beurzen moeten veel onzekerheid bieden. Dan gaan mensen immers in goud. Dat begint net als grond met een g, vooral als het rond steden ligt.
Sinds het begin van ons bedrijf in 1973 hebben wij zes keer een stuk grond gekocht. Puur voor de grap heb ik vorig jaar eens de historische aankoopprijzen in een grafiek gezet. Wat bleek: de waardestijging is de afgelopen 40 jaar redelijk stabiel en gemiddeld 6% per jaar. Daar komt bij een exploitatie rendement van ca 2%, dat brengt het totale (theoretische) rendement op 8%. Niet slecht!
Echter, in de praktijk verkoop ik mijn grond niet, in plaats daarvan los ik zo'n 4% per jaar af. Dus het verschil in theoretisch rendement en werkelijke cashflow is 10%. Dus mn gevoel zegt: grond kopen, mn bankrekening zegt: niet doen.
De afgelopen decennia konden we de grondgebonden groei financieren doordat we meer financiering konden betalen, uiteraard meegeholpen door de dalende rente. Nu komen we op een punt dat een hogere financiering niet meer te betalen is uit de bedrijfsvoering.
Hoe ga ik de komende decennia mijn bedrijfsgroei financieren?
-Groei zonder grond? dat is maatschappelijk zeer onwenselijk, en bovendien is dat een erg kwetsbaar bedrijfssysteem.
-Gaan externen grond kopen? ik zie het om me heen wel gebeuren, maar eigenlijk gaan we dan een eeuw terug in de tijd waar de boer pachter was (horige zoals Dick zegt)
-Of komen er nieuwe financierings modellen? Hoe reëel is het om het hele vermogen steeds van vader op zoon over te dragen? komen er fondsen die risico dragend vermogen in de sector investeren? (in ruil voor zeggenschap) ?
hebben jullie ideeën hoe kan zo'n nieuw financiering model eruit kan zien?
Dick #32, met crowdfunding boerenbedrijven als het ware beursgenoteerd maken met de consument als aandeelhouder. Dan is rendement vereist. En per consument koop je dan etenswaren op jaarbasis voor € 1000 bij die boer en wil daarna ook een rendement van 4%. Per consument geeft je die boer dan €1000 en vervolgens moet diezelfde boer € 1040 op tafel leggen voor het rendement per consument. Een boer zal per consument nooit €1040 op tafel kunnen leggen als hij niet meer dan € 1000 per consument heeft gekregen.