2 min
De faire handel die Max Havelaar en anderen ons garanderen, kan een sinaasappelboer makkelijk drie maal zoveel laten verdienen als nu. Maar Max en consorten vertikken het de boeren te helpen dat geld van hun coöperaties te krijgen. Dat is te gek. Het maakt namelijk het verschil tussen $500 en $1675 boereninkomen op een ton sinaasappelconcentraat. Dat is geen kattenpies. Het geeft het sap een nare smaak. Wie gaat er met de buit vandoor?
Ik ontmoette vorig jaar 2 goudeerlijke saphandelaren. Ze vertelden me afgelopen week precies waar de centen blijven, waarmee u een arme boer ver weg denkt te helpen.
Een eerlijk betaalde boer teelt sinaasappels. Er is maar één verschil met zijn oneerlijk betaalde buurman. De eerlijk betaalde boer verkoopt zijn oogst aan een eerlijke coöperatie. Die koopt zijn sinaasappels, perst ze en dikt het sap in tot concentraat. Dat verkopen de coöperatiebazen aan de handel en zij krijgen daarvoor de geldende eerlijke Free On Board prijs (FOB). En nou gaan we rekenen.
De boer brengt op dit moment een krat sinaasappels voor $2 bij zijn eerlijke coöperatie. In zo’n krat zit 40,8 kilo aan ongeperste, vers geplukte sinaasappelen. Van 250 kratten maakt zijn coöperatie 1 ton geconcentreerd sinaasappelsap. De coöperatie koopt die eerlijk in voor $500 dollar en verkoopt die voor een eerlijke, voor Max en andere eerlijke labels vastgestelde FOB prijs van $2200. Die prijs wordt vastgesteld door de internationaal opererende Fair Trade Labelling Organisation (FLO Cert) in Bonn. Tussen wat de boer krijgt en wat zijn coöperatie krijgt zitten $1700. Wat de boer daarvan krijgt, moet hij maar afwachten.
Mijn saphandelaren zijn bijzondere heren. Ze handelen niet alleen in sap, maar verzorgen ook de hele logistiek. Ze verdienen hun geld door overal op de kosten te letten. Om dat te kunnen, moeten ze weten wat ieder stapje kost. Die $1700 schoot hen in het verkeerde keelgat. Ze weten namelijk dat de verwerking, op basis van commerciële prijzen, niet meer dan $1,50 per krat van 40,8 kilo hoeft te kosten. Ze weten ook dat een commercieel bedrijf zo'n $100 vraagt voor het vervoer van de coöperatie naar de boot die het sap naar ons vaart. Als een coöperatie ver van de haven ligt kan dat wat hoger zijn, maar met $150 heb je het wel gehad. Het persen en concentreren van de sinaasappelen tot een ton sap kost 250 kratten maal $1,50; $375 dus. Tel daar het vervoer bij op en je komt op maximaal $525 kosten. Van de $2200 die de coöperatie krijgt, ontving de boer $500 - het geld voor zijn 250 kratten waarvoor hij $2 per stuk beurde.
Zit u stevig? Tussen de FOB prijs en het inkomen van de boer zit $1700 die maar voor $525 verklaard kan worden.
Het gaat maar liefst om $1175! De boer zou dus in plaats van $500 wel bijna $1675 kunnen verdienen. Dat is heel ruim drie maal zoveel als die arme sloeber nu verdient!
Mijn sapmannen weten het zeker: daar krijgt hij maar een piepkleine fractie van. Waar ze vooral boos van worden is dat zij zich inspannen voor eerlijke saphandel terwijl de boer niet mag weten hoeveel er nu eigenlijk aan zijn sap verdiend wordt door de 'eerlijke' coöperatie die Max en zijn vrienden de boer en de consument garanderen. Dat vinden ze niet fair en dat moest u ook maar eens weten.
Stel je voor dat het er in cacao en koffie niet anders aan toe gaat. Er is uitzoekwerk aan de winkel.
Nu eerst aan Max Havelaar – en alle andere Fair Traders van Nederland – de vraag: is dit waar en, zo ja, waarom doen jullie daar niks aan?
Dit artikel afdrukken
Een eerlijk betaalde boer teelt sinaasappels. Er is maar één verschil met zijn oneerlijk betaalde buurman. De eerlijk betaalde boer verkoopt zijn oogst aan een eerlijke coöperatie. Die koopt zijn sinaasappels, perst ze en dikt het sap in tot concentraat. Dat verkopen de coöperatiebazen aan de handel en zij krijgen daarvoor de geldende eerlijke Free On Board prijs (FOB). En nou gaan we rekenen.
De boer brengt op dit moment een krat sinaasappels voor $2 bij zijn eerlijke coöperatie. In zo’n krat zit 40,8 kilo aan ongeperste, vers geplukte sinaasappelen. Van 250 kratten maakt zijn coöperatie 1 ton geconcentreerd sinaasappelsap. De coöperatie koopt die eerlijk in voor $500 dollar en verkoopt die voor een eerlijke, voor Max en andere eerlijke labels vastgestelde FOB prijs van $2200. Die prijs wordt vastgesteld door de internationaal opererende Fair Trade Labelling Organisation (FLO Cert) in Bonn. Tussen wat de boer krijgt en wat zijn coöperatie krijgt zitten $1700. Wat de boer daarvan krijgt, moet hij maar afwachten.
Mijn saphandelaren zijn bijzondere heren. Ze handelen niet alleen in sap, maar verzorgen ook de hele logistiek. Ze verdienen hun geld door overal op de kosten te letten. Om dat te kunnen, moeten ze weten wat ieder stapje kost. Die $1700 schoot hen in het verkeerde keelgat. Ze weten namelijk dat de verwerking, op basis van commerciële prijzen, niet meer dan $1,50 per krat van 40,8 kilo hoeft te kosten. Ze weten ook dat een commercieel bedrijf zo'n $100 vraagt voor het vervoer van de coöperatie naar de boot die het sap naar ons vaart. Als een coöperatie ver van de haven ligt kan dat wat hoger zijn, maar met $150 heb je het wel gehad. Het persen en concentreren van de sinaasappelen tot een ton sap kost 250 kratten maal $1,50; $375 dus. Tel daar het vervoer bij op en je komt op maximaal $525 kosten. Van de $2200 die de coöperatie krijgt, ontving de boer $500 - het geld voor zijn 250 kratten waarvoor hij $2 per stuk beurde.
Zit u stevig? Tussen de FOB prijs en het inkomen van de boer zit $1700 die maar voor $525 verklaard kan worden.
Het gaat maar liefst om $1175! De boer zou dus in plaats van $500 wel bijna $1675 kunnen verdienen. Dat is heel ruim drie maal zoveel als die arme sloeber nu verdient!
Mijn sapmannen weten het zeker: daar krijgt hij maar een piepkleine fractie van. Waar ze vooral boos van worden is dat zij zich inspannen voor eerlijke saphandel terwijl de boer niet mag weten hoeveel er nu eigenlijk aan zijn sap verdiend wordt door de 'eerlijke' coöperatie die Max en zijn vrienden de boer en de consument garanderen. Dat vinden ze niet fair en dat moest u ook maar eens weten.
Stel je voor dat het er in cacao en koffie niet anders aan toe gaat. Er is uitzoekwerk aan de winkel.
Nu eerst aan Max Havelaar – en alle andere Fair Traders van Nederland – de vraag: is dit waar en, zo ja, waarom doen jullie daar niks aan?
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Kies voor "Label Rouge" producten, die een inkomen garanderen aan de producent (boer, mester, teler) en een scherpe prijsstelling aan de consument voor een kwalitatief hoogstaand product...
Chocolade-industrie verzwijgt kindslaverijprobleem: Schmutzige Schokolade. Wat ik me afvraag: waarom haalt dit soort koppen Foodlog niet?
Max laat in deze draad open-scoringskansen liggen, dat gaf ik hier al enkele keren aan. Edoch.
Tony Judt, één van ‘s werelds meest vooraanstaande historici zegt in zijn jongste boek ‘Ill Fares The Land‘:
For thirty years we have made a virtue out of the pursuit of material self-interest: indeed, this very pursuit now constitutes whatever remains of our sense of collective purpose. We know what things cost but have no idea what they are worth.
We must look to our recent past and once again value fairness over mere efficiency.
Evengoed opmerkelijk: ondanks – of wellicht omwille van - de economische impasse waarin de VS is verzeild geraakt, groeit de verkoop van fairtradeproducten er harder als ooit.
Fair Trade USA: Fair Trade Certified Sales Up 63 Percent.
The organization's goal is to double the impact of Fair Trade by 2015.
Jammer dat Max ons in de steek laat. Ze willen cases, maar het gaat niet om cases. Het gaat om een hier heel helder aangetoonde case. Is het waar of onwaar? Als het waar is, gaat er veel potentieel boereninkomen in rook op en kun je alleen fair sap met een vieze bijsmaak drinken.
Behalve dat van 'mijn' sapmannen. Helaas is dat nergens 100% puur te koop. Jammer, want ik zou er graag reclame voor maken: echt fair sap.
Goed, Max zwijgt, dan gaan we zelf beginnen spreken.
Een partner van Oxfam-Wereldwinkels verkoos onlangs niet langer te werken met het FLO/Max-label. Wijnboer kiest nieuw fairtradelabel.
quote:
"Stellar Winery, Zuid-Afrika’s grootste producent van organische wijn, kiest voor een nieuw fairtradelabel. Sinds 2004 werd de wijn van Stellar Winery gecertificeerd door de Fairtrade Labelling Organizations International (FLO), die ook de meeste producten van de Oxfam-Wereldwinkels certificeert. Afgelopen zomer kondigde het Zuid-Afrikaanse wijnbedrijf echter aan over te schakelen op certificering door Fair for Life, een ‘certificeringsprogramma voor maatschappelijke verantwoording en fair trade’."
Dit voorjaar kregen we bezoek van hun vertegenwoordigers nav ons 40-jarig bestaan. Binnen de Vlaamse Oxfam-Wereldwinkels klinken sindsdien de stemmen steeds luider om zelf ook het fairforlife label te gaan voeren. Deze draad gaat daar geen beterschap in brengen voor Max.
Havelaar verkoopt haar label als staan ze garant voor de opvolging van de producten in het Zuiden. Ik vraag me af wat hun sapklanten vinden van deze draad.