"Bedwelming voor de slacht is niet nieuw in Turkije," roept Lesley Moffat door de telefoon. Ze is nog in Turkije, zit in een auto op bergachtig terrein en komt net uit een slachthuis. "Kippen worden al langer verdoofd, weliswaar met elektriciteit. Daar zit geen religieuze of culturele reden achter. Nee, het is economie. Je kunt kippen immers veel sneller en makkelijker slachten als ze al verdoofd zijn."

Vasthoudend voor beter dierenwelzijn
De Canadese Moffat is oprichter en directeur van Eyes on Animals, die kantoor houdt in Nederland. In 2011 ging Turkije Europese runderen importeren. Moffat en haar collega's hielden de transporten in de gaten en probeerden die voor de dieren te verbeteren. Want met name voor de Turkse grens stonden veewagens soms dagenlang in de brandende zon, zonder water voor de dieren of medische hulp. Of de mogelijkheid te lossen op een rustplaats.

Ze volgden de veetransporten op een gegeven moment tot aan het slachthuis. Gelovige Turken willen halal eten. "Halal eten betekent hygiënisch en gezond eten, meer niet," zegt Moffat, "Maar veel Islamitische mensen denken dat een dier levend en bij bewustzijn moet zijn op het moment dat het met een mes wordt gedood. De profeet Mohammed deed het zo, maar dat is 1.500 jaar geleden." In de slachthuizen waar ze kwamen, bleek het gebruikelijk de dieren levend open te snijden. Of ze aan een poot op te hangen, totdat het hun beurt is om te worden geslacht.

Asalet doet het voorAsalet (in groen shirt) laat zien hoe het beter kan, foto: Eyes on Animals

Samenwerken met slachthuizen
Moffat besloot te doen wat ze altijd doet: ze probeerde, samen met haar collega en van oorsprong Turkse moslim Asalet Sancakdaroglu, de samenwerking te zoeken met Turkse slachthuizen. Via die weg proberen ze verbeteringen voor de dieren voor elkaar te krijgen. Dat is niet eenvoudig. "Het is vaak twee stappen vooruit, en weer eentje achteruit," vertelt Moffat. "Er is sprake van een groot gebrek aan kennis over bedwelming, en jonge mensen weten ook niet beter." Hoe in Turkije wordt geslacht zie je in onderstaande video van Eyes on Animals.


Aanvankelijk probeerden ze kleine verbeteringen in het slachtproces voor elkaar te krijgen. Betere drijfgangen, minder glibberige losbruggen, en allerlei andere dingen die het voor dieren ter plekke iets gemakkelijker maakten. Tot dat ze een slachthuis troffen dat open stond voor bedwelming voorafgaand aan de slacht.

Op dit moment werken ze samen met acht slachthuizen in Turkije. Steun van de Diyanet, de hoogste religieuze autoriteit in Turkije, hebben ze al. In de Koran staat immers nergens hoe slagers dieren moeten slachten. Er staat ook nergens in de Koran dat dieren bedwelmen bij de slacht verboden is. Er staat wel in dat dieren die vanzelf dood zijn gegaan, niet halal zijn om te eten. Dit kan immers gevaarlijk en ongezond zijn.

Lesley Moffat legt uit
Lesley legt uit, foto: Ton Toemen

Proces van lange adem
"Het is een proces van lange adem, want dat de Diyanet verdoofd slachten met een verdovingsapparaat als halal beschouwt, wil nog niet zeggen dat de bevolking het daarmee eens is," aldus Moffat. Het komt voor dat slagers klandizie verliezen, als klanten vernemen dat de dieren verdoofd zijn geslacht. Ze denken dan dat het vlees niet halal is. Waarom de verdoofde kip wel halal is en het verdoofde rund niet? "Die vraag stel ik ook zo vaak!" roept ze door de telefoon. Ook zij heeft nog steeds geen antwoord gekregen.
Dit artikel afdrukken