1 min
Gisteren meldde ik dat er, naast alle nationale initiatieven, nu een Europees systeem in de maak is dat de consument op een eenvoudige manier moet duidelijk maken of hij een 'goed' (groen) of een 'fout' product (rood) in zijn boodschappenkarretje stopt.
Vandaag doet de Consumentenbond, die streeft naar één duidelijk systeem op Europees niveau, publiekelijk een oproep aan Unilever om het initiatief te steunen. Unilever maakte deel uit van de bedrijven die het systeem mee hebben ontwikkeld, maar ondersteunt niet alle conclusies. Ik heb een donkerbruin vermoeden dat we nu al afdrijven in de richting die ik gisteren aangaf: het systeem is in zijn simpelheid zo complex dat je er in de praktijk niets mee kunt. Unilever ziet zich vermoedelijk gedwongen te veel van haar producten als 'fout' te moeten aanmerken. Datzelfde probleem had ook prof. Jaap Seidell al met betrekking tot het Nederlandse 'ik kies bewust'-logo.
Ik denk dat het beter eerder dan later hardop gezegd kan worden: al deze 'goed eten'-initiatieven zijn goed bedoeld, maar in hun simpelheid zinloos. Tenzij de overheid van plan is te bepalen wat niet meer in de winkelschappen mag liggen. Zolang dat niet het geval is zullen we moeten zoeken naar een manier van inhoudelijke en informerende communicatie die recht doet aan de keuzevrijheid van mensen die heeft geleid tot het aanbod wat in de winkels ligt.
In een hoog opgeleide en democratische samenleving is infantiliseren uit den boze.
Het spijt me zeer, maar ik denk dat Unilever terecht afhaakt. Stoplichten zoals hier bedacht worden, zijn voor de voedingsindustrie een vorm van Russisch Roulette. Dat kan nooit de bedoeling zijn en betekent dus dat de basis van de methodiek ondeugdelijk is.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Op individueel niveau eten we natuurlijk gewoon uit de ruif en kunnen we vrijwel niets (ontsnappen kan zelfs bijna niet). Aanbod bepaalt vraag en niet omgekeerd. Als maatschappij ligt het echter anders: we hebben er met z'n allen - een diffuus en tegelijk helder begrip - voor gekozen steeds meer voor steeds minder geld te willen. Bovendien hebben we gekozen voor een model van vergaande arbeidsdeling. Van die beide fundamentele keuzen die verschillende generaties hebben gemaakt zijn we afhankelijk.
Je oproep tot boycot zal, als die voldoende mensen om iets anders laat vragen, hetzelfde effect hebben: nwe generaties zullen anders kunnen eten. De industrie zal er in mee gaan omdat daar immers aan te verdienen valt. Op lange termijn bekeken is er slechts een rimpeltje in het winstcontinuum: er vallen gaten én er moeten nieuwe producten ontwikkeld worden.
Ik vind het te gemakkelijk om vanuit een individueel standpunt de industrie als schuldige aan te wijzen. Het is een sociologisch vraagstuk. De vraag is, lijkt me: hoe groot zijn de krachten in de samenleving om te kiezen voor een manier van voeding die aansluit bij onze zeer nadrukkelijk nog niet weggeëvolueerde eigenschappen als natuurlijke wezens?
A propos: je refereert aan geraffineerde suikers, aspartaam, transvetten e.d. Ik denk dat de werkelijke inzet van de discussie nog aanmerkelijk verder gaat. Dat soort innovaties was in de jaren '50/60/70 nieuw, maar achteraf bekeken heel eenvoudig en grof. Al op dit moment staan we met 1 been in een microtechnologisch tijdperk waarin we voeding dmv manipulatie totaal andere en nieuwe eigenschappen kunnen geven. Dat doen we omdat wetenschap zou uitwijzen dat dat goed voor mensen is. Omdat wetenschap per definitie niets meer is dan voortschrijdend inzicht en fragmentrarisch van aard is, kan dat tot effecten leiden die zeer diep ingrijpen in ons organisme. Tegen de tijd dat die aan het licht komen is het te laat. We hebben dan weer aan inzicht gewonnen maar micro- én macrobiologisch fundamentele verandering gerealiseerd die onomkeerbaar zijn.
In dat licht denk ik dat de aspartaam etc discussie bijna een achterhoede gevecht is. Techfood is zo complex dat we het gewoon dreigen te laten gebeuren.
Is het zo dat de industrie levert wat wij vragen of dat wij 'gedwongen' zijn hun producten af te nemen omdat dit het grootste deel van het aanbod betreft? Vermoedelijk eerder het laatste. Wie doet er mee om het fabrieksvoedsel met smaakstoffen, gifstoffen zoals aspartaam, onnodige chemische toevoegingen, teveel suikers e.d. te boycotten?
Da's inderdaad een niet onbelangrijk punt: hier worden weer honderden banen geschapen in het kader van een verambtelijkte molen!
Gelijk heb je, daar komt nog bij dat je voor ieder 'good food' logo op je producten nog een flinke contributie moet betalen, daarmee wordt je product nog eens zo duur!
Dat mag zo zij (en er zijn nog veel meer producten waar ik ook forse kritiek op heb), maar .... dat geeft Consumentenbonden nog geen recht om met onuitvoerbare voorstellen en onvoldoende doordachte (!) doelstellingen Unilever ernstig te verzoeken aan hun spel mee te doen.
Het feit dat er slechte voedingsspullen in de winkels blijven liggen én dit soort maatregelen nodig zijn is vnl. te wijten aan het feit dat 'we' - als gemiddelde van de popupolatie - geen enkel besef meer hebben van wat we eten en de effecten die dat allemaal kan hebben. De vraag is te belangrijk, daar kan een aanbieder niet aan voorbijgaan. Verandering is altijd aanbodgereven, maar het geld - en de marges zijn momenteel niet zo dik - wordt verdiend in de bulk. Dat is een economische realiteit of we het nu willen of niet.
De Unilevers, Cadbury's, Nestle's en Danones van deze wereld hebben geen tegenspel vanuit de vraag zelf. Ik denk dat ze er niet vreselijk verdrietig van zouden worden als dat w'el zou gebeuren. Nu kunnen ze zelfs nauwelijks vernieuwen omdat we voeding voortdurend vanuit een monodimensie naar het volk brengen.
Vanuit die optiek is een stoplichtjes-systeem zelfs uitermate ondoordacht te noemen en zou ik blij zijn met een debat over de ondeugelijkheid daarvan. Ik denk zelfs dat Unilever en voedingsspecialisten daar beiden vrolijk van zouden kunnen worden: het zou nieuwe markten openen en eten, drinken & bewegen in een totaal ander - mogelijk nog 'leuk' ook -plaatsen.
Maw: mij schiet de infantiliteit van dit soort voorstellen totaal in het verkeerde keelgat omdat het het paard achter de wagen spant.