Al in 2015 kwam de Europese Commissie met een aanbeveling dat producten uit de bezette Palestijnse gebieden een apart etiket zouden moeten dragen en dat de lidstaten daarop toe moeten zien. De nederzettingen in bezet gebied vallen niet onder de Israëlische soevereiniteit.

De zaak werd in Frankrijk aangespannen door een Israëlische wijnproducent met wijngaarden op de bezette Westelijke Jordaanoever. Frankrijk besloot namelijk in 2016 dat producten uit de bezette gebieden die herkomst zouden moeten vermelden. De wijnproducent vreesde voor zijn export naar de EU; Israël heeft namelijk een apart handelsakkoord met de EU, maar dat geldt dus niet voor de bezette gebieden, die door de EU niet erkend worden. Overigens maken de producten uit de nederzettingen maar een klein deel van de Israëlische export uit; de uitspraak weegt zwaarder op het vlak van de diplomatie dan als economische tik.

Misleiding
Frankrijk bracht de zaak voor het Europese Hof. Dat komt nu tot de conclusie dat consumenten moeten kunnen zien dat een product uit de bezette gebieden afkomstig is en niet uit Israël zelf. Anders is er sprake van misleiding. Consumenten moeten namelijk "goed doordachte keuzes" kunnen maken waarbij ook ethische overwegingen en internationaal recht een rol spelen. Dus moet duidelijk zijn dat "Israël in de betreffende gebieden aanwezig is als bezetter en niet als soevereine eenheid," aldus het Hof.

De Israëlische regering verwerpt de uitspraak ten stelligste. "De uitspraak is geen probleem", zegt voormalige Groenen-politicus Volker Beck op Deutsche Welle. "Het probleem is het beleid van de Europese Commissie. Die maakt buitenlands beleid onder het mom van consumentenbescherming."

En de Palestijnen? Die zijn tevreden met de "wettelijke en politieke verplichting" en roepen meteen op tot een totale boycot van producten uit de bezette gebieden, aldus Deutsche Welle.

Wijnen
Merken we er in Nederland ook wat van? Nog deze zomer kreeg de de Nederlandse stichting Christenen voor Israël een tik op de vingers van de Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) omdat het wijnen uit de nederzettingen verkocht als Made in Israel. In 18 winkelketens zijn momenteel 166 wijnen uit 8 nederzettingen te koop, aldus de NRC, maar 'slechts twee van de achttien onderzochte winkels gebruiken de correcte etiketten voor wijn uit nederzettingen.' In totaal maken de Israëlische wijnbouwers jaarlijks zo'n €45 miljoen wijn. Daarvan gaat een kwart naar de EU. En als die markt wegvalt? Dan lonken nieuwe markten, zoals China. Wijnmaakster Ben Sa'adon verwoordt het zo: "Ze maken het ons moeilijk in Europa, maar het hele Oosten wacht op ons.”
Dit artikel afdrukken