De nodige griezelverhalen over de teelt van pangasius gingen rond. Dat beeld moet worden bijgesteld, want er is de laatste jaren enorm veel verbeterd. De vissen worden niet meer gekweekt in de vervuilde Mekong-delta. De arbeidsomstandigheden van de verwerkers zijn drastisch verbeterd. Er zijn round-the-clock controles. Een beetje Panga wordt op 27 parameters gecontroleerd voor de vis de exportmarkt op gestuurd gaat.
Het resultaat is een betaalbare, gefileerde, witte visfilet die door viseters wereldwijd veel wordt gegeten.

Alwéér prijsdruk
Maar de Europese inkopers van Panga-filets willen meer. Ze willen óók weer de laagste prijs. Daarmee dwingen ze de panga-industrie die net zulke goede stappen vooruit had gemaakt, alweer in een achterstandspositie. Om supergoedkope pangafilets te kunnen leveren, worden de filets met polyfosfaten behandeld waardoor ze meer vocht opnemen en worden ze van een dikke ijscoating voorzien (tot 30%). Het vervelende is dat de grote Vietnamese verwerkers/leveranciers daarin mee gaan. Dat valt in ieder geval te lezen in een reportage in SeefoodSource.com.

Squeeze
Die verwerkers kunnen dat vrij eenvoudig doen omdat de vaste cyclus is in de pangakweek leidt tot een piek in de 'oogst'. Kwekers moeten twee keer per jaar hun vissen 'oogsten' op het moment dat de temperatuur verandert door seizoensinvloeden. Ook als de vissen volgroeid zijn (2,5 kilo) moeten ze geoogst worden omdat ze daarna meer aan voer kosten dan ze aan vlees opleveren. Omdat panga-telers op een vaak samenvallend moment tegelijk van hun vis af moeten, slaan de verwerkers toe door ze prijzen te bieden die onder de kostprijs liggen. De telers hebben een prijs van € 0,78 tot € 1,06 per kilo geleverde vis nodig om uit te komen. De verwerkers bieden op de momenten dat ze hun kans schoon zien vaak minder dan die benodigde 1,06 euro. Er zijn zelfs gevallen bekend dat er maar € 0,42 per kilo betaald werd. Als de kwekers daarop ingaan, is de consequentie meer dan eens dat ze hun vijvers niet opnieuw kunnen vullen. Naar verluidt is de afgelopen twee jaar 70% van de onafhankelijke panga-kwekers gestopt. Dat komt ook doordat de prijzen van het visvoer met ruim 30% gestegen zijn en banken, voedselfabrikanten en broedgoedkwekerijen geen kredieten meer verstrekken. Daardoor raken ze in een zogenaamde squeeze, een tangbeweging waartussen hun winst van twee kanten af negatief wordt beïnvloed door oplopende kosten enerzijds en dalende opbrengsten anderzijds.

Schaamte
Eigenlijk is het onbegrijpelijk dat een mooie industrie, die zich bovendien goed ontwikkelt, zich door Noord-Europese inkopers opnieuw puur op prijs laat vernachelen. Seafood wijst onder meer met de vinger naar een Nederlandse distributeur die niet eens meer de naam Panga op het product zet, maar het gewoon 'vis' noemt. Alsof panga is iets om je voor te schamen.

Wie schaamt zich eigenlijk voor panga? Als het antwoord niemand is, vraag dan niet om 'vis' maar om goede panga.

Fotocredits:'Pangasianodon (Pangasius) hypophthalmus', Matana_and_Jes
Dit artikel afdrukken