Het was het zoveelste teken van de eenheid-van-geest van waaruit de 27 EU-lidstaten sinds de uitkomst van het Britse brexit-referendum handelen. De Volkskrant zette vrijdag helder uiteen waar die eenheid vandaan kwam: de vastberadenheid van de EU-leiders, de Europese Commissie en het Europees Parlement, verbijsterd na de brexit-uitslag: "Dit is een ongekende situatie maar we zijn verenigd in onze reactie. De Unie van 27 zal doorgaan." De overeenkomst van Bratislava, de keuze voor Michel Barnier als onderhandelaar-met-mandaat en de chaotische ontwikkelingen in de Britse politieke arena hebben die eenheid de afgelopen 18 maanden alleen maar versterkt.




Het akkoord van vandaag betekent niet dat het proces nu ten einde is. Na de EU-leiders moeten nu het Europees Parlement en het sterk verdeelde Britse parlement hun goedkeuring verlenen.

'Letter to the Nation'
De Britse premier Theresa May heeft dan ook nog een duizelingwekkende klus te klaren. Vandaag begint ze met een charme-offensief, gericht op het brede publiek. May publiceerde een 'Letter to the Nation', een open brief aan alle Britten. In de brief legt ze uit aan de Britse bevolking uit wat de pluspunten van haar deal zijn, in de hoop dat de Britten de druk op hun eigen parlementsleden zullen opvoeren om tijdens de - cruciale - stemming volgende maand in te stemmen met de voorliggende deal.

De voortekenen dat dat zal gebeuren zijn niet gunstig. Zowel binnen Mays eigen Conservatieve partij, als bij de Labour-oppositie heerst grote weerstand tegen de deal die Groot-Brittanië de facto nòg afhankelijker maakt van de EU omdat Westminster na May's brexit niet meer mee mag regeren. Bovendien lijkt May met haar nu voorgestelde oplossing voor de Ierse grenskwestie de gedoogsteun van de Noord-Ierse DUP-partij verspeeld te hebben.

De oproep aan het Britse volk lijkt dan ook een slimme strategische stap. De Britse kiezers hebben indertijd gekozen voor brexit en deze deal is de best haalbare, verzekert May
Ondertussen lijkt May bij het bedrijfsleven wel op steun te kunnen rekenen. Ook al is er volgens het Financieele Dagblad sprake van een 'douane-unie die niemand wil', het bedrijfsleven weet in ieder geval waar het aan toe is. Dat geldt ook in grote lijnen voor de hele Britse economie, die bij een 'no deal' in een economische crisis zonder weerga gestort dreigt te worden.

De oproep aan het Britse volk lijkt dan ook een slimme strategische stap. De Britse kiezers hebben indertijd gekozen voor brexit en deze deal is de best haalbare, verzekert May het electoraat nu al een kleine twee weken vastberaden. In het Britse politieke bestel zijn de in kiesdistricten gekozen MP's (Members of Parliament) een direct kanaal voor wat er bij de kiezers leeft. Partijpolitieke en persoonlijke voorkeuren zijn dus niet allesbepalend bij de aankomende parlementsstemming. Dat lijkt May zich donders goed te realiseren. Zij trekt de komende 2 weken het land door, meldt de BBC. met haar boodschap: "I will be campaigning with my heart and soul to win that vote and to deliver this Brexit deal, for the good of our United Kingdom and all of our people."

Gaat het lukken? Onder de hashtag #BackTheBrexitDeal op twitter komt de diepe verdeeldheid van de Britten meteen al klaarhelder aan het licht.

Op De Correspondent geeft journalist Joris Luijendijk zijn kijk op het ontstaan en de toekomst van brexit.

De NRC schrijft: In 38 minuten was het zondagochtend gebeurd. De Europese regeringsleiders stemden voor het eerst in het bestaan van de Europese Unie in met een verdrag dat officieel het vertrek van een lidstaat regelt: dat van het Verenigd Koninkrijk, dat op 29 maart uit de Unie stapt.
En toen? „Geen applaus, geen bloemen”, vatte premier Mark Rutte de stemming op de Europese top na afloop samen. „Iedereen zei: dit is een sombere dag”.


Volgens oud-premier Tony Blair (Labour) zal er een tweede referendum moeten komen omdat deze -'best haalbare' - deal slecht voor het Verenigd Koninkrijk is in de ogen van zowel brexiteers als pro-Europese Britten en daarom niet door het parlement komt.




Op 6 december organiseren de Sdu en Foodlog met medewerking van de NVWA het congres Voedselveiligheid in stadion Galgenwaard (Utrecht). Daar zal de NVWA en Bernd van der Meulen, directeur European Institute for Food Law vertellen waar brexit vandaan komt en waar het naartoe gaat. Het congres staat in het teken van de spanning tussen wat mag van de wet en wat mag van de (nieuwe) moraal. Schrijf je nu in. Foodlog leden ontvangen €50 korting voor het congres. Ben jij al lid? Schrijf dan je in via deze link
Dit artikel afdrukken