Voor levens- en genotsmiddelen gelden zulke veiligheidseisen en preventieve gezondheidsmaatregelen niet.
Wethouders van de vier grootste Nederlandse steden en de gemeente Ede willen zo'n veiligheidsgordel- en kreukelzone-plicht in de vorm van het beperken van het fastfood-aanbod op hun grondgebied. Onterecht want eenzijdig, zegt een fastfoodverkoper in het Algemeen Dagblad. Hij is ervan overtuigd dat de meeste 'calorieknallers' worden verkocht in supermarkten. Als zijn branche eraan moet geloven, dan zijn ook winkels van Jumbo en AH tot Lidl en Aldi en zelfs Ekoplaza wat hem betreft verplicht kreukelzones aan te brengen en vervuilende diesels te weren.
De beroemde medicus (hart- en vaatziekten) Dariush Mozaffarian van Tufts University in Massachusetts, zei in een radio-uitzending dat de levensmiddelenindustrie de enige sector is "die volop producten maakt waarvan we weten dat ze gevaarlijk zijn, maar die we gewoon aan de vrije keuze van consumenten over laten".
Als een nette dokter het zegt, weet je hoe laat het is. Er komt regulering aan, want je kunt iemand niet met iedere beker frisdrank, zak ovenfrites of fles satésaus rond laten rijden. Dat is veel te gevaarlijk en leidt tot brokken.
Toeval of goed getimed? Afgelopen week introduceerde de levensmiddelenhandel de website wat zit er in je winkelmandje?
Could the US Regulate What Americans Eat?
— jacob seidell (@jaapseidell) September 8, 2021
“The food industry is the only area of the economy “where we have the majority of products being knowingly dangerous, and we leave it up” to the public to decide what to have” @Dmozaffarian https://t.co/gB3Lx94am4
Er wordt een hoop 'ja maar vrijheid!' geroepen. Mijn stelling: vrijheid zonder te hebben geleerd ermee om te gaan of je bewust zijn van de gevolgen van je keuzes is geen vrijheid. Schrikbarend hoeveel mensen gewoon geen flauw idee hebben wat gezond voor ze is en wat niet, en gewoon meelopen met wat de reclame ze voorschotelt. Of het nu hoogopgeleide artsen zijn of ongeletterden. Dat is geen vrijheid. Dat is slaaf zijn van de commercie, valselijk onder het hoogste goed 'vrijheid' verkocht. Status quo is commercieel het interessantst momenteel.
Ik ben het eens dat we vrij moeten kunnen zijn in wat we eten. Maar of we momenteel zoveel vrijheid hebben in onze eetkeuzes vraag ik mij af.
Na mijn wekelijkse bezoek aan de supermarkt ben ik meestal bekaf. Niet omdat die super zo groot is en ik altijd een paar kilometer moet lopen om alle boodschappen te vinden maar vooral omdat ik voortdurend weerstand moet bieden aan de verleidingen om ander eten te kopen dan dat op mijn lijstje staat.
Het begint al bij het boodschappenkarretje, dat tegenwoordig vol hangt met reclameboodschappen van bijvoorbeeld gezoete yoghurt of vette te krokante ontbijtgranen die ik eigenlijk niet wil. Bij de entree worden de aanbiedingen van die dag aangegeven, meestal van lekkere maar ongezonde producten die ook niet op mijn lijstje staan. Ook in de winkel wordt ik voortdurend genudged naar producten die ik niet wil. De producten die ik nodig heb, staan niet op ooghoogte of worden omringd door te vette of gesuikerde of veel te zoute producten die schreeuwen om in mijn karretje gegooid te worden. Bij de kassa is tegenwoordig de telefoon mijn redding. De voorheen om aandacht schreeuwende kauwgom potjes en chocolade snacks staren mij kansloos aan omdat ik tijdens het wachten de aandacht die mijn telefoon mij vraagt sterker is dan al die verleidelijke blikvangers om mij heen.
Of dat nu zo positief is laat ik in het midden maar vraag mij inmiddels wel af of we daadwerkelijk zo vrij in zijn onze keuzes. Ik krijg steeds meer het idee dat onze keuzevrijheid wordt bepaald door een handvol grote bedrijven en dat onze aandacht niet alleen voortdurend al dan niet onbewust wordt gestuurd maar ook nog eens ongemerkt handelswaar is geworden.
Producten verbieden gaat wellicht wat ver maar ik zou graag de vrijheid om zelf te bepalen waarvoor ik kies weer terug willen winnen. Ik wil de controle over mijn aandacht terug. Een overheid kan op zijn minst helpen bij het paal en perk stellen aan réclame uitingen, hoop ik. Op zijn minst die van de ongezonde.
Dick, dat gaat net als met de nieuwe bestuurscultuur waar onze komende minderheidsregering voor is.
De overheid durft mensen niet eens aan te sporen om vrijwillig minder vlees te eten. Dan zal het met die niet vrijblijvende maatregelen wel los lopen.
Wouter, ik vergat nog NGO’s. En ik help je graag uit de droom: government is back en NGO’s en experts bepalen het beleid. Of het nou goede beleidsmakers zijn of niet, industrie en levensmiddelenverkopers zullen er iets mee moeten.
Dick Veerman artsen en opiniemakers. Beide groepen professionals lijken me nu niet echt geschikt om advies van aan te nemen.