Lees ook
Vraag een handvol Nederlanders wat ze van cider vinden en je krijgt steevast te horen: "Lekker!" Maar als je doorvraagt, blijken de meesten eigenlijk geen idee te hebben wat cider nou eigenlijk is. Ja, een alcoholhoudend drankje dat van of met appels gemaakt is. Die vaagheid hangt samen met twee factoren. Ten eerste is de cidermarkt in Nederland 'gekaapt' door bierbrouwer Heineken. Met de commerciële merken Jillz en Apple Bandit is Heineken in ieder geval in de supermarkten en bij het grote publiek (en vrouwen!) flink aan de weg aan het timmeren.

Maar... dat is geen 'echte' cider, als je het de fruittelers en cidermakers van Nederland vraagt. Die zitten dan ook een lastig parket. Voor hen zou het maken van cider een interessante optie kunnen zijn om hun fruit (en/of sap) te verwaarden. Maar als de markt al ingepikt is door de hierboven genoemde "zoete meuk", hoe krijgen ze daar dan nog een voet tussen de deur? En met welk product?

Geen 'Reinheitsgebot'
Cider heeft geen definitie - ja, een 'vruchtenwijn'. Als een fruitteler besluit cider te (laten) maken, zijn er geen criteria waar hij of zij bij voorbaat aan moet voldoen. Geen alcoholpercentage, geen fruitsamenstelling, geen verplichte appelrassen, geen gist of lagering en zelfs geen definitie van de sapconcentratie. Er is geen 'Reinheitsgebot' voor cider en ons land kent ook geen cidertraditie. Dat is best verrassend voor een land dat zoveel fruit produceert.

Nederland telt een groeiend aantal cidermakers dat met een eigen product en eigen verhaal een eigenzinnige Nederlandse cidermarkt probeert te creëren
Brits of Frans of Nederlands?
Dus wat doet een fruitteler of cidermaker die besluit cider te gaan maken? Die kijkt naar het buitenland voor voorbeelden. Daar zijn in de eerste plaats de Britse en Ierse ciders. In iedere pub in het Verenigd Koninkrijk is cider te krijgen, vaak op tap. Groot-Brittannië is goed voor 60% van de in Europa geproduceerde cider en produceert al cider sinds de Romeinse tijd. Een 'bier'-cider dus, die naast of in plaats van bier gedronken wordt. In Groot-Brittannië moet volgens Excise Notice 162 een cider 35% sap bevatten. De grote cidermakers werken er veelal met concentraat, met als gevolg dat veel cider van de tap vooral naar water met cidersmaak smaakt.

Kijk je nog wat verder over de grens, dan kom je terecht bij het andere bekende voorbeeld: de Franse ciders, de cidre de Normandie. Franse ciders moeten gemaakt zijn van 100% sap. Dat biedt weinig ruimte voor 'gerommel' en sluit het gebruik van concentraat uit.

Een belangrijk kenmerk van zowel de Britse als de Franse ciders is dat zij gemaakt worden met speciale ciderappels, die bitterder zijn dan 'gewone' handappels. 'Bittersweet' (hoog in tannines en zoet) en 'bittersharp' (hoog in tannines en zuur) zijn zure appels, zoals we die in Nederland ook als bijvoorbeeld moesappels kennen.

Ciderappels en handappels
Terug naar onze Nederlandse teler. Die teelt geen ciderappels, maar wel prachtige en lekkere handappels. Blindelings namaken van een Britse of Franse cider zit er dus niet in. Bovendien is het lastig opboksen tegen de commerciële concurrenten én de verpeste verwachtingen bij 'cider'-drinkers. Toch telt Nederland een groeiend aantal cidermakers dat met een eigen product en eigen verhaal een eigenzinnige Nederlandse cidermarkt probeert te creëren. Dat is geen eenvoudige opgave. Om Nederlandse cidermakers op weg te helpen, organiseert Foodlog op 15 september aanstaande tijdens Foodlog Live De Beste Cider van Nederland-verkiezing.

De Beste Cider van Nederland
Om te beginnen nodigden we alle cidermakers van Nederland uit om zich in te schrijven. Dat bleek minder ingewikkeld dan verwacht: de ciderwereld is klein en telers weten van elkaar wie zich met cider bezighoudt. Ook blijkt er een website en bloeiende Facebook-community te zijn.

We stelden een vakjury samen: Felix Wilbrink (culinair journalist De Telegraaf), Geurt van Rennes (wijnexpert), Mark van der Veek (ciderexpert), Puck Kerkhoven (bierexpert), Ailko Faber (hospitality-expert). De jury was het er al snel over eens dat het proeven van alle (17) inzendingen wat veel van het goede zou zijn. We besloten tot een 'papieren' voorselectie en een finaleronde waar de finalisten zowel door de vakjury als door het publiek te proeven zijn. Die finale vindt plaats op 15 september, tijdens Foodlog Live.

Criteria
De afgelopen weken beoordeelde de vakjury alle inzendingen op papier. Uit de beraadslagingen kwam dat een belangrijk criterium voor De Beste Cider van Nederland is dat de cider in voldoende volume gemaakt moet worden en meerdere verkooppunten moet hebben. En ook dat er in De Beste Cider van Nederland appels verwerkt moeten zijn. Dat was jammer voor de cidermaker van Steve'z, want dat is een 'poiré', een perencider. Gelukkig won Steve'z recent een prijs in een prestigieuze Britse ciderwedstrijd, dus hun marktbenadering zit wel snor.

De selectie werd complex bij het beoordelen van de grondstoffen. Duidelijk werd dat De Beste Cider van Nederland van overwegend Nederlandse appels gemaakt moet zijn. Geen import. Het hoeven geen Nederlandse rassen te zijn - wij telen nu eenmaal vooral handappels - , maar er zijn bonuspunten te verdienen als bijvoorbeeld de benodigde ciderappels in Nederland aangeplant zijn. De Beste Cider van Nederland hoeft niet van biologische appels te worden gemaakt, maar indien de gebruikte appels vrij van residuen zijn, geeft dat wel bonuspunten. En appels met een 'verhaal' krijgen ook bonuspunten. Bijvoorbeeld omdat de bomen een maat- of landschappelijke functie hebben of het cidermaken de appels van de afvalverbranding redt en dus voedselverspilling tegengaat.

Smaak!
Tenslotte speelt bij De Beste Cider van Nederland het totaalplaatje van het bedrijf ook een rol. Kloppen het merk, de marketing en het verhaal? Al met al kwam de vakjury zo tot 11 finalisten. Die staan op 15 september voor hun vuur-, of liever gezegd, smaakproef. De vakjury proeft en kiest De Beste Cider van Nederland, rekening houdend met de resultaten in de voorronden. Ook het publiek proeft (blind) en kiest zijn publiekslieveling. Hoe je het ook wendt of keert: De Beste Cider van Nederland is natuurlijk vooral ook "Lekker!"

Wil je dat wel eens meemaken en mee bepalen welke cider De Beste Cider van Nederland is? Kom dan naar Foodlog Live, 15 september in Breukelen. Als betalend lid van Foodlog mag je gratis komen en ook nog een introducé(e) meenemen. Hier vind je alle details.
Dit artikel afdrukken