In Nederland schiet bijvoorbeeld het Voedingscentrum de zogenaamde 'superfoods' af. De keurige Amerikaanse Centers for Disease Control - een overheidsdienst - maakten juist een lijst van 'powerhouse fruits and vegetables'. Groenten en fruitsoorten dus die officieel barsten van de gezonde stoffen.
De Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention (CDC) verdiepten zich vorig jaar in de zogeheten powerhouse fruits and vegetables, PFV's. Nationale voedingsrichtlijnen bevelen namelijk aan vooral veel van deze supergezonde voedingsmiddelen te eten. Het gaat om voedingsmiddelen die in wetenschappelijke onderzoeken het sterkst geassocieerd zijn met een verlaagd risico op chronische ziekten.
Helaas ontbrak nog een eenduidige definitie van FPV's. Het CDC besloot daar wat aan te doen. Een onderzoeksteam zette een classificatie-schema op. FPV's werden gedefinieerd als 'gemiddeld per 100 calorieën 10% of meer bevattend van de dagelijks aanbevolen inname van 17 essentiële nutriënten'.
PFV's zijn voedingsmiddelen waarvan min of meer is aangetoond dat ze gezondheidsrisico's verlagen. Ze zijn in een aantal categorieën in te delen. Dat zijn groene bladgroenten, geel/oranje groenten en fruit, citrusvruchten en planten uit de kruisbloemenfamilie (koolsoorten). Voor het classificatie-schema keken de onderzoekers naar 17 nutriënten, die door de FAO en het Amerikaanse Institute of Medicine benoemd zijn omdat ze van belang zijn voor de volksgezondheid. Dat zijn kalium, vezels, eiwit, calcium, ijzer, thiamine, riboflavine, niacine, foliumzuur, zink en de vitamines A, B6, B12, C, D, E en K.
Methode en aanpak
Eerst stelden de wetenschappers op basis van wetenschappelijke literatuur en voedingsrichtlijnen een voorlopige PFV-lijst op.
Op de lijst zetten ze de groenten en fruit die geassocieerd waren met een verlaging van gezondheidsrisico's voor hart- en vaatziekten (de hierboven genoemde categorieën), maar ook bessen en groenten uit de uienfamilie die geassocieerd zijn met een verlaagde kans op neurodegeneratieve ziektes en sommige soorten kanker. Ook voegden ze appels, bananen, mais en aardappels toe omdat die juist bekend staan om hun lage nutriëntendichtheid.
Nutriëntendichtheid
Vervolgens zochten ze van iedere soort de hoeveelheden van de 17 essentiële nutriënten per 100 gram rauw basisvoedsel bij elkaar. Daar lieten ze vervolgens een berekening op los om de nutriëntendichtheid per 100 calorieën vast te stellen. Tenslotte maakten ze de balans op: alle voedingsmiddelen met een nutriëntendichtheid van ≥10 kregen het stempel PFV mee. Dat sluit aan bij het uitgangspunt van de Amerikaanse Food and Drug Administration die voedingsmiddelen die 10% van de 'dagelijks aanbevolen dosis' van een nutriënt bevatten als een 'goede bron'voor die nutriënt definieert.
Nadat alle sommetjes gemaakt waren, bleken 41 van de onderzochte voedingsmiddelen te kwalificeren als PFV. Alleen frambozen, mandarijnen, cranberries, knoflook, uien en blauwe bessen schoten te kort en uiteraard kwalificeerden de 4 voedingsmiddelen met een lage nutriëntendichtheid zich ook niet als PFV. De nutriëntendichtheid van de PFV's liep uiteen van 10,47 tot 122,68. Aan de voedingsmiddelen met een score van boven de 100 zou je je in theorie dus zelfs kunnen overeten.
Bovenaan de ranglijst: waterkers
De ranglijst wordt met trots aangevoerd door de waterkers. Verder domineren in de bovenste helft van de lijst de kruisbloemigen en groene bladgroenten. In de onderste helft zitten meer gele en oranje groenten en fruit, uisoorten, citrusvruchten en bessen. De hele tabel ziet er zo uit:
Inzicht voor consumenten
Wat hebben we hier nu aan? Het is een eerste stap op weg naar een wetenschappelijk onderbouwde indeling van groenten en fruit die echt iets voor je gezondheid doen en daarom de naam 'powerhouse food' echt verdienen. Het brede publiek heeft waarschijnlijk meer aan een helder schema waarin individuele groenten en fruitsoorten benoemd staan dan aan abstracte categorieën als 'koolsoorten' of oranje fruit. Ook krijgen consumenten op deze manier een beetje inzicht in waar ze bij het boodschappen doen op kunnen letten om zoveel mogelijk nutriënten binnen te krijgen met hun dagelijkse maaltijden.
Het CDC sluit af met de opmerking dat er nog andere nutriëntrijke voedingsmiddelen zijn die in deze eerste opzet niet zijn meegenomen. Ook is, voor een echte validatie van de classificering, 'meer onderzoek' nodig. Het zal eens niet waar zijn.
Fotocredits: 'cresson', [puamelia]
Dit artikel afdrukken
Helaas ontbrak nog een eenduidige definitie van FPV's. Het CDC besloot daar wat aan te doen. Een onderzoeksteam zette een classificatie-schema op. FPV's werden gedefinieerd als 'gemiddeld per 100 calorieën 10% of meer bevattend van de dagelijks aanbevolen inname van 17 essentiële nutriënten'.
PFV's zijn voedingsmiddelen waarvan min of meer is aangetoond dat ze gezondheidsrisico's verlagen. Ze zijn in een aantal categorieën in te delen. Dat zijn groene bladgroenten, geel/oranje groenten en fruit, citrusvruchten en planten uit de kruisbloemenfamilie (koolsoorten). Voor het classificatie-schema keken de onderzoekers naar 17 nutriënten, die door de FAO en het Amerikaanse Institute of Medicine benoemd zijn omdat ze van belang zijn voor de volksgezondheid. Dat zijn kalium, vezels, eiwit, calcium, ijzer, thiamine, riboflavine, niacine, foliumzuur, zink en de vitamines A, B6, B12, C, D, E en K.
Methode en aanpak
Eerst stelden de wetenschappers op basis van wetenschappelijke literatuur en voedingsrichtlijnen een voorlopige PFV-lijst op.
Op de lijst zetten ze de groenten en fruit die geassocieerd waren met een verlaging van gezondheidsrisico's voor hart- en vaatziekten (de hierboven genoemde categorieën), maar ook bessen en groenten uit de uienfamilie die geassocieerd zijn met een verlaagde kans op neurodegeneratieve ziektes en sommige soorten kanker. Ook voegden ze appels, bananen, mais en aardappels toe omdat die juist bekend staan om hun lage nutriëntendichtheid.
Nutriëntendichtheid
Vervolgens zochten ze van iedere soort de hoeveelheden van de 17 essentiële nutriënten per 100 gram rauw basisvoedsel bij elkaar. Daar lieten ze vervolgens een berekening op los om de nutriëntendichtheid per 100 calorieën vast te stellen. Tenslotte maakten ze de balans op: alle voedingsmiddelen met een nutriëntendichtheid van ≥10 kregen het stempel PFV mee. Dat sluit aan bij het uitgangspunt van de Amerikaanse Food and Drug Administration die voedingsmiddelen die 10% van de 'dagelijks aanbevolen dosis' van een nutriënt bevatten als een 'goede bron'voor die nutriënt definieert.
Nadat alle sommetjes gemaakt waren, bleken 41 van de onderzochte voedingsmiddelen te kwalificeren als PFV. Alleen frambozen, mandarijnen, cranberries, knoflook, uien en blauwe bessen schoten te kort en uiteraard kwalificeerden de 4 voedingsmiddelen met een lage nutriëntendichtheid zich ook niet als PFV. De nutriëntendichtheid van de PFV's liep uiteen van 10,47 tot 122,68. Aan de voedingsmiddelen met een score van boven de 100 zou je je in theorie dus zelfs kunnen overeten.
Bovenaan de ranglijst: waterkers
De ranglijst wordt met trots aangevoerd door de waterkers. Verder domineren in de bovenste helft van de lijst de kruisbloemigen en groene bladgroenten. In de onderste helft zitten meer gele en oranje groenten en fruit, uisoorten, citrusvruchten en bessen. De hele tabel ziet er zo uit:
Inzicht voor consumenten
Wat hebben we hier nu aan? Het is een eerste stap op weg naar een wetenschappelijk onderbouwde indeling van groenten en fruit die echt iets voor je gezondheid doen en daarom de naam 'powerhouse food' echt verdienen. Het brede publiek heeft waarschijnlijk meer aan een helder schema waarin individuele groenten en fruitsoorten benoemd staan dan aan abstracte categorieën als 'koolsoorten' of oranje fruit. Ook krijgen consumenten op deze manier een beetje inzicht in waar ze bij het boodschappen doen op kunnen letten om zoveel mogelijk nutriënten binnen te krijgen met hun dagelijkse maaltijden.
Het CDC sluit af met de opmerking dat er nog andere nutriëntrijke voedingsmiddelen zijn die in deze eerste opzet niet zijn meegenomen. Ook is, voor een echte validatie van de classificering, 'meer onderzoek' nodig. Het zal eens niet waar zijn.
Fotocredits: 'cresson', [puamelia]
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
#52: nee. Rauwkost is onvervangbaar. Daarnaast: diepvries verandert het product, al was het alleen al door het blancheren Waardoor bijv. enzymen vernietigd worden - veel aspecten van nutritionele kwaliteit zijn nog slecht onderzocht. Het kan zijn dat er in diepvries- en gekookte broccoli nog evenveel sulforafaan zit, maar zonder het bijbehorende enzym (dat ook in sommige rauwkost zit) heb je er veel minder aan.
De smaak is ook anders. Voor een echt lekkere boerenkoolstamppot is verse boerenkool nodig. Om over verse andijviestamp nog maar niet te praten. En verse sperziebonen smaken ook beter dan diepvries. Ik gebruik regelmatig diepvriesgroenten, die zijn n stuk beter dan die in blik of pot. Maar toch halen ze het niet bij vers...
Of dit smaakverschil ook iets zegt over de gezondheidswaarde? Het zou me niet verbazen...
Ik versta onder verse groente ook diepvries groente, als gaat om nutritionele kwaliteit dan. Eens?
Hans #46, uit mijn bijdrage # 42 lees je dat er met vrij grote waarschijnlijkheid toch wel iets méér moet veranderen aan ons dieet, in combinatie met onze huidige leefwijze dan alleen ''neem maar verse groente''. Alhoewel ik het met je eens ben dat dit advies voor veel mensen een verbetering zou inhouden: als je alleen maar onze normale verse groenten zou eten (in extreme vorm) leidt dit tot anorexia-symptomen, deze gedragsstoornis bestaat al langer maar (http://www.foodlog.nl/artikel/kinderen-hoger-opgeleiden-lijden-onder-gezondheidshypes/) wordt in het AD nu toegeschreven aan superfood-fans-ouders (over framing gesproken).
Begrijp me niet verkeerd: toevoegen van de zgn superfoods (die hierboven of andere) aan het dieet betekent volgens mij niet dat dit voor iedereen genezend zal werken. Zeker niet als anorexia het probleem is. Gezond verstand is denk ik het enige wat helpt. En we moeten af van het idee dat voor iedereen hetzelfde dieet het ideale dieet is. Ervaringen van mensen wijzen ook op het tegendeel. Het is jammer dat hier niet meer mee wordt gedaan.
Het is maar wat je onder de term 'superfood' verstaat. Daar is geen vastomlijnde definiëring voor. Ik ben er kort geleden ook een serie over begonnen op mijn blog (http://www.devoedzamekeuken.nl/rauwe-melk-de-witte-motor-superfood-4-3/), want naar mijn idee bestaan er wel degelijk superfoods, maar die hoeven niet van ver te komen of je bankrekening te plunderen.
Bovengenoemde lijst is daar min of meer wel een voorbeeld van, al zegt het ook weer niets of in ieder geval erg weinig, omdat er maar naar zo weinig voedingsstoffen wordt gekeken.
@Engelbert #48
Ja dat klopt vaak wel. Ik kijk al jaren naar de samenstelling van gezonde(re) repen. Ik denk aan de rare repen met sesamzaad die ik gezien heb (sesam met maisstroop, van zowel Zonnatura als Terrasana). En de rare "eat natural" repen eerder van de AH. En vrijwel alle muesli repen van diverse merken.
Maar deze zag er ok uit in de ingrediëntenlijst. Met iets wat doet denken aan fruitleer en notenpasta valt toch wel wat te brouwen :-).
En voor iets van 35 gram wat 1,5 euro kost mag je ook wel de beste ingrediënten verwachten.
Wel bizar dat nu de AH voorloopt op merken als Zonnatura en Terrasana. Maar weet even niet zeker van welk merk het was. Maar het woord RAW stond er op, en dacht ook eko of fair trade. Kartonnen doosje.