4 min
Nu het stof van de stikstofplannen van het kabinet een beetje aan het dalen is, komt de vraag op wat er gaat gebeuren met de boeren die allang proberen zo milieu-, natuur- en diervriendelijk mogelijk te boeren. Pioniers, de voorbeelden die perfect in het plaatje passen van de kringlooplandbouw, die Den Haag voor zich ziet als de toekomst van de landbouw in ons land. We vroegen een aantal van hen, plus een woordvoerder van Caring Farmers, naar hun reactie.
Peter Oomen
Peter Oomen en zijn vrouw Marja vormen samen met hun twee zoons een maatschap. Ze hebben een biologische veehouderij in Oirschot, aan de rand van de natuurgebieden 'Kampina' en de 'Oisterwijkse Vennen'. Oomen beheert voor Stichting Natuurmonumenten 1.100 hectare natuurgebied en laat hier zijn zoogkoeien grazen. Ze hebben een negatieve stikstof- en mineralenbalans doordat ze geheel zelfvoorzienend zijn. Er is dus geen aanvoer van krachtvoer of andere voedermiddelen.
En toch slaap ik slecht, lig ik ’s nachts te denken over waar we in hemelsnaam mee bezig zijn. We willen toch natuur? Die natuur moet toch worden beheerd? Ik word er moedeloos van. We waren vorig jaar in Zweden, Noorwegen en Denemarken. In alle drie de landen zeiden ze: kom hier maar boeren!”
Kees Scheepens
Kees Scheepens is biologisch varkens- en zoogkoeienhouder, dierenarts en varkensfluisteraar. Ook hij boert in Oirschot en is gespecialiseerd in het natuurlijke gedrag van varkens. Sinds de varkenspest eind jaren ’90, waarin hij vele gezonde biggen heeft moeten euthanaseren, wijdt hij zijn werk met name aan de emancipatie van het varken, het slimste landbouwhuisdier. Zijn varkens gebruiken het intelligente varkenstoilet; ze poepen op plek a en plassen op plek b. Zo komt er geen ammoniak vrij en kunnen de varkens zonder stank in een frisse omgeving opgroeien.
Boy Griffioen
De jonge boer Boy Griffioen heeft een biologisch melkveebedrijf en kaasmakerij in Weesp, Noord-Holland. Hij, zijn vrouw en nog een stel runnen samen de boerderij. Er is ook een winkel, ze verhuren vergaderruimte en doen aan educatie. Hun koeien hebben een goede weerstand en ze gebruiken geen preventieve antibiotica, ook geen andere preventieve medicijnen. Hun koeien hoeven geen tophoeveelheid melk te geven.
"Wat ik tot nu toe las vind ik wat onwerkelijk. Je leest dat er in veel gebieden niet direct wordt gekeken naar hoeveel dieren er per hectare zijn, en hoeveel draagkracht er is per gebied. De oplossing zou uit reductie van dieren moeten komen. Maar waarom niet kijken naar wat gebied nodig heeft, hoeveel dieren het kan hebben? Alternatieve mestaanwendingstechnieken en andere technische oplossingen zijn best mogelijk, maar daar kijkt de overheid zo te zien niet naar.
Hanneke is zelf geen boer, maar werkt voor Caring Farmers, een boerenbelangenbehartiger voor boeren op weg naar een natuurinclusieve kringlooplandbouw.
“Ik ben verbaasd over de boosheid bij veel boeren, terwijl het er al zo lang aan zit te komen. Zoals het tot dusver ging, verdwijnen er ook veel boeren, door schaalvergroting. We moeten echter niet het kind met het badwater weggooien. De voorlopers kunnen de weg wijzen voor andere boeren. We kunnen best het aantal boeren behouden, maar het aantal dieren en de chemie verminderen. Wij zijn voor een echte transitie, dat wil zeggen op een andere manier voor eigen land gaan produceren, meer van eigen land eten, inclusief een ander, meer plantaardig dieet. Maar we willen ook een eerlijke stikstofreductie, dus ook minder vliegverkeer en stikstofreductie bij de industrie. Met de huidige uitstoot van vliegtuigen redt de natuur het immers ook niet. De provincie kan er ook voor kiezen om de industrie en luchthavens meer aan te pakken. Zowel voor het klimaat als voor de biodiversiteit hebben we stikstofreductie nodig. We zijn blij met meer duidelijkheid, al zijn we er nog lang niet.”
Dit artikel afdrukken
Peter Oomen en zijn vrouw Marja vormen samen met hun twee zoons een maatschap. Ze hebben een biologische veehouderij in Oirschot, aan de rand van de natuurgebieden 'Kampina' en de 'Oisterwijkse Vennen'. Oomen beheert voor Stichting Natuurmonumenten 1.100 hectare natuurgebied en laat hier zijn zoogkoeien grazen. Ze hebben een negatieve stikstof- en mineralenbalans doordat ze geheel zelfvoorzienend zijn. Er is dus geen aanvoer van krachtvoer of andere voedermiddelen.
We hebben zelfs een negatieve stikstofbalans; we voeren stikstof af in de vorm van vlees“Als ik heel eerlijk ben, en ik hoop dat de overheid dat ook is, dan moet je een bedrijf zoals het onze juist willen behouden. We hebben zelfs een negatieve stikstofbalans, we voeren stikstof af in de vorm van vlees. Natuurmonumenten, waar we natuur voor beheren, noemt ons bedrijf vaak als voorbeeld, van hoe het moet. Onze dieren, zelfs onze paarden, leven van de gronden die we in natuurbeheer hebben. Mijn twee jongens studeerden beide in Wageningen aan de WUR en kunnen aantonen dat we enkel stikstof afvoeren.
En toch slaap ik slecht, lig ik ’s nachts te denken over waar we in hemelsnaam mee bezig zijn. We willen toch natuur? Die natuur moet toch worden beheerd? Ik word er moedeloos van. We waren vorig jaar in Zweden, Noorwegen en Denemarken. In alle drie de landen zeiden ze: kom hier maar boeren!”
Kees Scheepens
Kees Scheepens is biologisch varkens- en zoogkoeienhouder, dierenarts en varkensfluisteraar. Ook hij boert in Oirschot en is gespecialiseerd in het natuurlijke gedrag van varkens. Sinds de varkenspest eind jaren ’90, waarin hij vele gezonde biggen heeft moeten euthanaseren, wijdt hij zijn werk met name aan de emancipatie van het varken, het slimste landbouwhuisdier. Zijn varkens gebruiken het intelligente varkenstoilet; ze poepen op plek a en plassen op plek b. Zo komt er geen ammoniak vrij en kunnen de varkens zonder stank in een frisse omgeving opgroeien.
Mijn runderen grazen in natuurgebieden en zorgen daar voor extra biodiversiteitScheepens maakt zich niet zo druk. “Ik weet niet wat er daadwerkelijk gaat gebeuren. Veel boeren schieten in de stress. Maar de provincies moeten het beleid ook nog gaan uitvoeren. Als ze mij willen stoppen, dan moeten ze dat maar doen. Ik ga geen achterhoedegevecht voeren. Ik ben pionier die het oude wat is versleten is, probeert te vervangen door iets nieuws dat nog niet af is. Het welzijn van mijn dieren staat voorop, boven al het andere. Het stalklimaat moet voor het varken zelf ook goed zijn, dus hun hele leven boven hun eigen pies en poep en dan de ammoniak eruit wassen is niet de weg. Ik denk dat ik niet veel emissies veroorzaak. In de stal scheid ik urine en mest al bij de bron, buiten zakt de urine de bodem in en de mest blijft erop liggen. Samen met de WUR gaan we meten wat dit nog aan eventuele emissies oplevert. Mijn runderen grazen in natuurgebieden en zorgen daar voor extra biodiversiteit. Ook hun pies zakt weg in de grond en de koevlaaien blijven erop liggen. Kalfjes blijven minstens 6 maanden bij de koe. In Brabant zeggen we trouwens al decennia: 'Het is óf als de dood ons scheidt, óf als de schijt ons doodt.’”
Boy Griffioen
De jonge boer Boy Griffioen heeft een biologisch melkveebedrijf en kaasmakerij in Weesp, Noord-Holland. Hij, zijn vrouw en nog een stel runnen samen de boerderij. Er is ook een winkel, ze verhuren vergaderruimte en doen aan educatie. Hun koeien hebben een goede weerstand en ze gebruiken geen preventieve antibiotica, ook geen andere preventieve medicijnen. Hun koeien hoeven geen tophoeveelheid melk te geven.
"Wat ik tot nu toe las vind ik wat onwerkelijk. Je leest dat er in veel gebieden niet direct wordt gekeken naar hoeveel dieren er per hectare zijn, en hoeveel draagkracht er is per gebied. De oplossing zou uit reductie van dieren moeten komen. Maar waarom niet kijken naar wat gebied nodig heeft, hoeveel dieren het kan hebben? Alternatieve mestaanwendingstechnieken en andere technische oplossingen zijn best mogelijk, maar daar kijkt de overheid zo te zien niet naar.
Ik heb meerdere inkomstenbronnen en ben er zo weer bovenopIk vind dat je per gebied moet kijken naar de draagkracht per gebied plus technische mogelijkheden. Daarna zou je per gebied kunnen kijken naar de beste opties. Als je waar ik boer, in Noord-Holland, bijvoorbeeld de helft van de dieren weghaalt, dan neemt het fossiele brandstofverbruik toe. Als we alle dieren in mijn regio zouden weghalen, dan los je volgens mij nog het stikstofprobleem niet op. Bovendien: wat wordt dan het economische model van een gebied? Ik heb daar nog niets over gehoord. Kijk eerst naar reële, haalbare doelen, ook voor de combinatie samenleving-industrie-landbouw. En kijk niet alleen naar de boeren, dat is gewoon niet realistisch. Trouwens, als ik moest stoppen dan vind ik dat jammer, maar geen ramp. Ik heb meerdere inkomstenbronnen en ben er zo weer bovenop."
We willen een eerlijke stikstofreductieHanneke van Ormondt
Hanneke is zelf geen boer, maar werkt voor Caring Farmers, een boerenbelangenbehartiger voor boeren op weg naar een natuurinclusieve kringlooplandbouw.
“Ik ben verbaasd over de boosheid bij veel boeren, terwijl het er al zo lang aan zit te komen. Zoals het tot dusver ging, verdwijnen er ook veel boeren, door schaalvergroting. We moeten echter niet het kind met het badwater weggooien. De voorlopers kunnen de weg wijzen voor andere boeren. We kunnen best het aantal boeren behouden, maar het aantal dieren en de chemie verminderen. Wij zijn voor een echte transitie, dat wil zeggen op een andere manier voor eigen land gaan produceren, meer van eigen land eten, inclusief een ander, meer plantaardig dieet. Maar we willen ook een eerlijke stikstofreductie, dus ook minder vliegverkeer en stikstofreductie bij de industrie. Met de huidige uitstoot van vliegtuigen redt de natuur het immers ook niet. De provincie kan er ook voor kiezen om de industrie en luchthavens meer aan te pakken. Zowel voor het klimaat als voor de biodiversiteit hebben we stikstofreductie nodig. We zijn blij met meer duidelijkheid, al zijn we er nog lang niet.”
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Arend #19, dank je wel, eindelijk nog iemand die naar metingen kijkt. Ik heb de NH3 concentraties vanaf 1993 verzameld in een Excell. Weet niet meer of ik er hier op FL al eens over heb geschreven, maar er is sinds 1993 niets aan de concentratie veranderd. Leuker nog, het jaargemiddelde valt met een nauwkeurigheid van een paar procent te voorspellen uitgaande van de jaarlijkse hoeveelheid neerslag.
Veranderingen in de emissie hebben een direct effect op de atmo-concentratie. Dat zie je in het voorjaar en midzomer bij het uitrijden van mest. De enorme reductie van emissie die het RIVM berekend heeft sinds de 90-tiger jaren is fake. Want hoe kun je volhouden dat de atmo-concentratie niet is veranderd als de emissie met 60% is afgenomen. Het RIVM is daar overigens wel slim in door pseudo-wetnschap te bedrijven, zo van: eigenlijk is de conc van NH3 afgenomen maar dat zie je niet omdat er minder SO2 in de lucht zit waarmee het vroeger fijnstof produceerde. Omderbouwing ho maar, het was voldoende om de politici weer aan het ja-knikken te krijgen. De depositie berekeningen van het RIVM-model zijn ook FAKE en bovendien gevaarlijk zoals nu in alle discussies blijkt.
Om zaken op te lossen moet het hele modelgereken, zowel voor achtergrond depositie (OPS) als voor bedrijfsgerelateerde emissies/deposities, de prullebak in want het is oplichting. En ga vooral niet aan het RIVM vragen het model (een beetje) bij te stellen, dan kom je nooit uit de stront.
Was in foutieve topic geplaatst
Straks een oproep om bij Volle Maan te gaan protesteren?
Alle wensen van de anti-stikstof-beleidsmakers kunnen snel in vervulling gaan, met ´dank´ aan Poetin die nu (hartje zomer) al een voorproefje geeft door de gaskraan een beetje(!) dicht te draaien. Duitse ministers en bedrijfsleven in paniek omdat de (ondergrondse) gasbuffers nu niet kunnen worden volgeperst. Wie krijgt straks in de winter prioriteit om gas te gebruiken? Essentiële Chemische productie?, Huishoudens voor verwarming? Kantoren? Aardgasbussen? Kunstmest, Hoogovens? Ad-Blue-productie? Broodbakkers? Elektriciteitscentrales? etc etc
En daar is er weer eentje: biodynamische boerin Tineke moet ook verdwijnen.
#12, excuses Ellen-Maureen. Het feit dat een opiniemaker die aan de kant van dit beleid staat, zo simpel de keizer in zijn nakie ziet en zet, maakt het grimlachend leuk.