Intelligenter kind
Niemand zal durven twijfelen aan de noodzaak van omega 3-vetzuren voor opbouw en onderhoud van het lichaam. Moeders geven het met al die andere voedingsstoffen door aan de baby, tijdens en na de zwangerschap, via de moedermelk. Een tekort is schadelijk.
Wordt een kind bijvoorbeeld intelligenter later in het leven als de moeder in de vroege jaren meer omega 3-vetzuren uit zalm, haring, walnoten en lijnzaad eet?De vraag die zich hierbij echter aandient is of meer ook beter is. Wordt een kind bijvoorbeeld intelligenter later in het leven als de moeder in de vroege jaren meer omega 3-vetzuren uit zalm, haring, walnoten en lijnzaad eet? Of als het met omega 3-verrijkte poedermelk krijgt? Dat geloof heeft zich wijd verbreid, en niet alleen onder de worried well. Maar klopt het ook?
Nee, concludeerde The New York Times in maart vorig jaar onder meer naar aanleiding van een systematische review van Cochrane, een gezaghebbend netwerk van onderzoekers dat de hoogste vorm van bewijs zoekt op het gebied van gezondheidszorg door data van allerlei onderzoeken te vergaren en te analyseren.
Algemene opvatting
Baby’s worden niet slimmer van omega 3-suppletie, hoewel omega-3 belangrijk is voor de opbouw van de hersenen. Maar extra omega-3 heeft meerdere gezondheidsvoordelen, althans dat is zo langzamerhand de algemene opvatting geworden. De belangrijkste claim is dat het beschermt tegen hart- en vaatziekten, waaronder ook beroertes gerekend worden. Zoals het Voedingscentrum ook zegt. Klopt dat dan wel?
Nee dus, volgens de recente review door Cochrane van de berg beschikbare onderzoekgegevensNee dus, volgens de recente review door Cochrane van de berg beschikbare onderzoekgegevens. De onderzoekers schrijven: "Dit is de meest uitgebreide systematische beoordeling van de effecten van omega 3-vetten op cardiovasculaire gezondheid tot nu toe. Bewijs van matige tot hoge kwaliteit suggereert dat meer inname van EPA en DHA weinig tot geen effect heeft op mortaliteit of cardiovasculaire gezondheid (bewijs dat vooral komt uit onderzoek naar supplementen). (…) Bewijs van lage kwaliteit suggereert dat ALA het risico op een hartaandoening, dood door een hartkwaal en hartritmestoornis enigszins vermindert."
Verwaarloosbaar
Terug naar het advies van het Voedingscentrum. Dat is gebaseerd op de Richtlijnen Goede Voeding 2015 en dan in het bijzonder op het onderliggende document Eicosapentaeenzuur en docosahexaeenzuur.
Daarin staat: "Het gebruik van 1 g/d EPA+DHA verlaagt het risico op fatale coronaire hartziekten met 10% bij personen met (een hoog risico op) hart- en vaatziekten. Het gebruik van ongeveer 4 g/d EPA+DHA verlaagt de systolische bloeddruk 4,5 mmHg bij mensen met een onbehandelde verhoogde bloeddruk.’ Maar ook is de conclusie: ‘Het is onwaarschijnlijk dat er een effect is van EPA+DHA suppletie op: Niet-fatale coronaire hartziekten bij personen met (een hoog risico op) hart- en vaatziekten."
Dat gaat vooral voor personen die al een hartkwaal hebben of er een mogen verwachten. Omega-3 zou dus bescherming bieden. Verwaarloosbaar, zegt Cochrane.
De werking (of bioactiviteit) van omega-3 uit pillen en die uit voeding, met name uit vette vis, blijkt te verschillenHet hele orkest
In de conclusie van Cochrane staat een belangrijke tussenzinnetje: "Bewijs dat vooral komt uit onderzoek naar supplementen." De werking (of bioactiviteit) van omega-3 uit pillen en die uit voeding, met name uit vette vis, blijkt te verschillen. Althans: de gunstige werking van het eten van vette vis wordt toegeschreven aan het vet. Maar daarover is ook al een tijdje onzekerheid.
Op het Harvard Health Blog wordt het zo verwoord: "Het is waarschijnlijker dat u het hele orkest van visvet, vitaminen, mineralen en ondersteunende moleculen nodig heeft, en niet zozeer de losse noten van EPA en DHA." Daarmee blijft het advies van de Gezondheidsraad uit 2006 overeind: "Gebruik per week twee porties vis (à 100-150 gram), waarvan ten minste een portie vette vis."
Eet dus elke week een haring en kijk wat de visboer verder nog heeft. De visoliepillen kun je bij de drogist laten staan.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Het zou fijn zijn als al die pillen die toch niet werken eens uit de handel genomen zouden worden.
Mensen kopen & slikken iets en denken daar dan goed aan te doen, maar ondertussen...
Haring in het land, dokter aan de kant.
Maar ik heb een vraag. Weet niet aan wie hem te stellen.
Het gaat in het bericht vooral over het wel of niet verminderen van risico op maleur aan hart en of bloedvaten.
In Scandinavie en op IJsland staat in supermarkten een keur aan flessen visolie. Levertraan, maar niet zo vies als die wij vroeger kregen binnengelepeld.
Menig noorderling die ik er over sprak zweert er bij. Vooral in de winter. Ze nemen het niet voor het hart, maar voor het welzijn. Diepchagrijnig kunnen ze worden, vooral hoog in het noorden in de winter, als de dagen veel langer donker zijn dan licht.
Hebben Scandinaviers en IJslanders er nou echt baat bij of is ook dat alleen maar geloof?
Dat ze diepchagrijnig kunnen worden in de winter is waar.
Wouter, het is maar de vraag of iemand 'het' antwoord heeft. Tegen winterhumeur helpt - zeggen ze - vooral ook zo'n droog pilletje Vitamine D.
Als Scandinaviërs en IJslanders zich er beter door voelen, ook al is het maar geloof, dan kun je toch zeggen dat het voor hun werkt? Uit eigen ervaring weet ik dat iets met een felgele kleur naast me neerzetten zelfs goed werkt op druilerige, donkere, dagen. En met dat advies heb ik al meerdere mensen erg gelukkig gemaakt...
Herinner me een test van jaren geleden in Schotse gevangenis met gedrags problematische inmates. Door EPA/DHA suppleties werden ze weer aardig mak. Of zouden de toedienenden dit hebben verzonnen?