5 min
Begin deze maand legde Christien Absil in een opinie-artikel uit dat vis een prima voedingsmiddel blijft als we maar verstandig met visbestanden en vangsten omgaan. Onderwaterfotograaf Dos Winkel van Sea First denkt er totaal anders over: spaar de vis en eet plantaardig.
De Engelse columnist George Monbiot die veelvuldig over natuurbeheer schrijft, plaatste in mei in The Guardian een column waarin hij schreef dat de huidige impact van de wereldvisserij zo groot is dat we beter geen vis meer kunnen eten. Dat ging Christine Absil, directeur van de Good Fish Foundation die de viswijzer maakt te ver en zij schreef begin augustus op Foodlog een weerwoord. Daarin stelt ze dat vis eten kan, mits er goede afwegingen gemaakt worden.
Minder CO2-uitstoot
Als eerste draagt zij aan dat visserij minder CO2 uitstoot dan vleesproductie, gebaseerd op een Canadese studie uit 2018. Dit is geen argument in de column van Monbiot, maar wel een interessant punt.
De helft van de visserij stoot minder dan 20 kg CO2 uit per kg eiwit, maar dat betreft voornamelijk pelagische soorten zoals haring. Zoals Absil terecht schrijft, zijn andere visserijen veel minder positief qua uitstoot zoals garnalen en kreeften (vergelijkbaar met de grootste uitstoters rund en lam) en die visserijen zijn nu juist in de afgelopen jaren aan het groeien. We zien dan ook dat wereldwijd de vangst van vis is gestabiliseerd, maar dat de hoeveelheid energie die wordt verbruikt stevig toeneemt. Gemiddeld komt vis nu uit rond de CO2-uitstoot van kip, maar om de een of andere reden negeert Christine Absil de beschikbaarheid van plantaardige eiwitten. Ga niet voor vis, maar haal je eiwitten uit planten zoals peulvruchten en je stoot nog 3 keer minder uit.
Uitsterven
Vervolgens stelt Absil dat landbouw biodiversiteit bedreigt, maar dat er geen enkele vissoort bekend is die is uitgestorven door visserij.
Rif in 2000
Dat is een handige stelling, want toon maar eens aan dat een vis in de open oceaan volledig is uitgestorven en dat dat alleen kwam door visserij. Het is voor wetenschappers bijzonder moeilijk om die gigantische ruimte te monitoren. Studies tonen aan dat populaties van grote roofvissen in de Atlantische Oceaan de afgelopen eeuw met 90% achteruit zijn gegaan. Dit zijn grotere soorten die zich in tegenstelling tot bv. haring trager voortplanten en dus zwaarder getroffen worden door visserij. Het gaat daarbij trouwens niet om iconische reuzen zoals haaien en zwaardvissen, deze afname vond al plaats onder soorten als kabeljauw en heilbot. Soorten zoals de grote haaien zijn nog veel zwaarder getroffen. Al deze soorten zijn van groot belang voor de stabiliteit van hun ecosysteem. Schade aan biodiversiteit afdoen met dat we geen bewijs hebben van uitgestorven soorten is dus veel te gemakkelijk gesteld.
Hetzelfde rif, 12 jaar later, in 2012
Volgens Absils derde stelling is vis een gezondere keuze is dan rood of verwerkt vlees. Ook dit is weer een onvolledige vergelijking, want waarom geen plantaardig alternatief? De gezondheidsvoordelen van vis eten krijgt steeds meer vraagtekens en als bijvoorbeeld omega3 vetzuren dan toch een positief effect hebben op hart en bloedvaten, dan zijn deze prima te krijgen via olie uit microalgen aangezien de vis zelf zijn omega3’s daar ook vandaan krijgt. Vis kan immers zelf deze Omega-vetzuren zelf niet maken. Gelukkig heeft een groot aantal firma´s dat begrepen en maken nu zeer zuivere EPA en DHA, de Omega-vetzuren waar het hier over gaat, vanuit in reactoren gekweekte en 100% zuivere planktonalgen. Het is al lang bekend dat bepaalde vissoorten zoals vooral de grotere roofvissen tonijn en zwaardvis, beter vermeden kunnen worden vanwege ophoping van kwik en andere gifstoffen, maar de nu wel zeker aangetoonde verzadiging van de oceaan door microscopisch kleine plastic deeltjes wijst richting nog een ander mogelijk gevaar van het eten van dieren uit zee, en dan vooral schelpdieren zoals mossels die heel veel water filteren en wij dan in hun geheel opeten inclusief de plastics die ze hebben gevangen.
Al deze argumenten zijn dus geen reden om vis te blijven eten. Als klimaatverandering, natuurbescherming en je gezondheid je echt aan het hart gaan, kan je (veel) beter plantaardige voeding eten.
Tot slot beschrijft Absil een scenario waarin de vraag naar vis wereldwijd blijft toenemen, met navenante druk op de natuur in zee, “maar we kunnen echt wel vis blijven eten hoor, als we maar de juiste keuzes maken”. Ze schrijft dat we in Europa in juli 2019 alle vis hebben geconsumeerd die je eigenlijk in een volledig jaar in Europese wateren zou moeten vangen om het duurzaam te houden (en dat is al een maand eerder dan in 2000). Maar, schrijft ze, wij Europeanen halen onze vis vooral van buiten Europa. Daarbij gaat ze niet in op de gigantische problemen die dit veroorzaakt op de plaatsen waar wij dan onze vis halen zoals voor de kust van West Afrika.
Het weerwoord dat Absil in stelling brengt tegen Monbiots oproep om geen vis meer te eten, komt er op neer dat dat wel kan als we de paar juiste soorten zouden eten en vangstquota opstellen waar de politiek niet aan morrelt onder druk van de vissers en zeereservaten ook echt gesloten zouden zijn voor vissers zodat vissoorten zich daar kunnen herstellen.
Utopie
Zo’n utopische voorstelling van een toekomstige visserij haalde Monbiot nou juist met voorbeelden onderuit, maar daar gaat Absil niet op in. De opstelling en daaruitvolgende handhaving van visquota en bijvoorbeeld de aanlandplicht van ondermaatse vis rammelt aan alle kanten. Zelfs in de nog enigszins gereguleerde EU markt. Op de open oceanen van de wereld is regelgeving ver te zoeken en wordt met gigantische netten en met lijnen van tientallen kilometers, onhoudbare hoeveelheden vis gevangen met gigantisch veel bijvangst van vogels, schildpadden, dolfijnen enz. De bodemvisserij is nog dramatischer en sloopt eeuwenoude koraalriffen in de diepzee om de vispopulaties daaruit te halen die dat koraalrif in stand hield. De EU heeft meer dan 700 zeereservaten, maar een studie vond dat er in 69% van die reservaten getrawled mag worden en dat de visserijdruk in die reservaten 1,4 keer hoger was dan in onbeschermde gebieden…!
De mandarijnvis: zo goed als uitgestorven door onder meer verzuring en vervuiling van het zeewater
Veel van de vis die wij eten speelt een belangrijke rol in hun ecosysteem, maar er is er ook bewijs dat zij nog veel grotere systemen kunnen stabiliseren. Onderzoekers vonden dat de kalksteen die vissen uitscheiden een bufferende werking kan hebben op de zuurgraad van zeewater. Meer dan de helft van de veel te grote mondiale uitstoot van CO2 wordt door de oceaan opgenomen. De rest blijft hangen in de atmosfeer. Hierdoor verzuurt het zeewater met daardoor zeer schadelijke gevolgen voor veel leven, zoals het plankton en koraalriffen. In een verzuurde zee lost kalk immers op en zo dreigt een steeds grotere sterfte van het plankton. Het plantaardig plankton, het fytoplankton, is onze belangrijkste bron van zuurstof. Met het steeds sneller verdwijnen van regenwouden, wordt het plankton steeds belangrijker voor onze levensbelangrijke zuurstofvoorziening. Steeds meer onderzoekers erkennen de grote dreiging die van oceaanverzuring uitgaat en we kunnen rustig stellen dat elke vis die nu nog uit zee getrokken wordt, er een te veel is. Deze bufferende werking van de reactie tussen de calcium en de CO2 die in het zeewater aanwezig zijn en de reactie in het lichaam van de vis die leidt tot kalksteendeeltjes in de ontlasting van de vis (gut rocks), vermindert dat effect. Hoe minder vis, hoe minder buffer. Het aantal vissen is sinds 1970 met de helft afgenomen en we hebben dus terwijl we steeds meer CO2 uitstoten dit beschermende mechanisme van de oceanen onderuit gehaald.
Vissenwelzijn
Naast al deze argumenten op grotere schaal wordt ook hier weer het welzijn van de vissen zelf vergeten. Dit is een onderwerp waar we liever niet over nadenken, maar wetenschappelijk onderzoek vindt steeds maar weer dat vissen pijn kunnen voelen en dit proberen te ontwijken. De manier waarop vissen gevangen worden, vanuit grote diepte samengedrukt in een net met grote verschillen in waterdruk, uren lang vechtend om los te komen van een haak die door hun kaak gegaan is, stikkend aan dek, ingewanden verwijderd terwijl ze nog bewust zijn, op ijs gelegd wat het bewustzijn verliezen verder uitstelt, is in deze “moderne” tijd waar dierenwelzijn steeds belangrijker wordt, niet te accepteren als we onder ogen zouden zien dat vissen dit net als andere dieren kunnen voelen. En niet alleen pijn, maar ook angst en stress.
Dos Winkel heeft als duiker de onderwaterwereld in 30 jaar dramatisch zien veranderen. Tien jaar geleden richtte hij de Sea First Foundation op. Sindsdien geven hij en zijn vrijwilligers lezingen en bezoeken zij scholen om lessen te geven over het belang van de oceaan.
Minder CO2-uitstoot
Als eerste draagt zij aan dat visserij minder CO2 uitstoot dan vleesproductie, gebaseerd op een Canadese studie uit 2018. Dit is geen argument in de column van Monbiot, maar wel een interessant punt.
De helft van de visserij stoot minder dan 20 kg CO2 uit per kg eiwit, maar dat betreft voornamelijk pelagische soorten zoals haring. Zoals Absil terecht schrijft, zijn andere visserijen veel minder positief qua uitstoot zoals garnalen en kreeften (vergelijkbaar met de grootste uitstoters rund en lam) en die visserijen zijn nu juist in de afgelopen jaren aan het groeien. We zien dan ook dat wereldwijd de vangst van vis is gestabiliseerd, maar dat de hoeveelheid energie die wordt verbruikt stevig toeneemt. Gemiddeld komt vis nu uit rond de CO2-uitstoot van kip, maar om de een of andere reden negeert Christine Absil de beschikbaarheid van plantaardige eiwitten. Ga niet voor vis, maar haal je eiwitten uit planten zoals peulvruchten en je stoot nog 3 keer minder uit.
Uitsterven
Vervolgens stelt Absil dat landbouw biodiversiteit bedreigt, maar dat er geen enkele vissoort bekend is die is uitgestorven door visserij.
Rif in 2000
Dat is een handige stelling, want toon maar eens aan dat een vis in de open oceaan volledig is uitgestorven en dat dat alleen kwam door visserij. Het is voor wetenschappers bijzonder moeilijk om die gigantische ruimte te monitoren. Studies tonen aan dat populaties van grote roofvissen in de Atlantische Oceaan de afgelopen eeuw met 90% achteruit zijn gegaan. Dit zijn grotere soorten die zich in tegenstelling tot bv. haring trager voortplanten en dus zwaarder getroffen worden door visserij. Het gaat daarbij trouwens niet om iconische reuzen zoals haaien en zwaardvissen, deze afname vond al plaats onder soorten als kabeljauw en heilbot. Soorten zoals de grote haaien zijn nog veel zwaarder getroffen. Al deze soorten zijn van groot belang voor de stabiliteit van hun ecosysteem. Schade aan biodiversiteit afdoen met dat we geen bewijs hebben van uitgestorven soorten is dus veel te gemakkelijk gesteld.
Hetzelfde rif, 12 jaar later, in 2012
Als klimaatverandering, natuurbescherming en je gezondheid je echt aan het hart gaan, kan je (veel) beter plantaardige voeding etenGezond
Volgens Absils derde stelling is vis een gezondere keuze is dan rood of verwerkt vlees. Ook dit is weer een onvolledige vergelijking, want waarom geen plantaardig alternatief? De gezondheidsvoordelen van vis eten krijgt steeds meer vraagtekens en als bijvoorbeeld omega3 vetzuren dan toch een positief effect hebben op hart en bloedvaten, dan zijn deze prima te krijgen via olie uit microalgen aangezien de vis zelf zijn omega3’s daar ook vandaan krijgt. Vis kan immers zelf deze Omega-vetzuren zelf niet maken. Gelukkig heeft een groot aantal firma´s dat begrepen en maken nu zeer zuivere EPA en DHA, de Omega-vetzuren waar het hier over gaat, vanuit in reactoren gekweekte en 100% zuivere planktonalgen. Het is al lang bekend dat bepaalde vissoorten zoals vooral de grotere roofvissen tonijn en zwaardvis, beter vermeden kunnen worden vanwege ophoping van kwik en andere gifstoffen, maar de nu wel zeker aangetoonde verzadiging van de oceaan door microscopisch kleine plastic deeltjes wijst richting nog een ander mogelijk gevaar van het eten van dieren uit zee, en dan vooral schelpdieren zoals mossels die heel veel water filteren en wij dan in hun geheel opeten inclusief de plastics die ze hebben gevangen.
Al deze argumenten zijn dus geen reden om vis te blijven eten. Als klimaatverandering, natuurbescherming en je gezondheid je echt aan het hart gaan, kan je (veel) beter plantaardige voeding eten.
Tot slot beschrijft Absil een scenario waarin de vraag naar vis wereldwijd blijft toenemen, met navenante druk op de natuur in zee, “maar we kunnen echt wel vis blijven eten hoor, als we maar de juiste keuzes maken”. Ze schrijft dat we in Europa in juli 2019 alle vis hebben geconsumeerd die je eigenlijk in een volledig jaar in Europese wateren zou moeten vangen om het duurzaam te houden (en dat is al een maand eerder dan in 2000). Maar, schrijft ze, wij Europeanen halen onze vis vooral van buiten Europa. Daarbij gaat ze niet in op de gigantische problemen die dit veroorzaakt op de plaatsen waar wij dan onze vis halen zoals voor de kust van West Afrika.
Het weerwoord dat Absil in stelling brengt tegen Monbiots oproep om geen vis meer te eten, komt er op neer dat dat wel kan als we de paar juiste soorten zouden eten en vangstquota opstellen waar de politiek niet aan morrelt onder druk van de vissers en zeereservaten ook echt gesloten zouden zijn voor vissers zodat vissoorten zich daar kunnen herstellen.
Utopie
Zo’n utopische voorstelling van een toekomstige visserij haalde Monbiot nou juist met voorbeelden onderuit, maar daar gaat Absil niet op in. De opstelling en daaruitvolgende handhaving van visquota en bijvoorbeeld de aanlandplicht van ondermaatse vis rammelt aan alle kanten. Zelfs in de nog enigszins gereguleerde EU markt. Op de open oceanen van de wereld is regelgeving ver te zoeken en wordt met gigantische netten en met lijnen van tientallen kilometers, onhoudbare hoeveelheden vis gevangen met gigantisch veel bijvangst van vogels, schildpadden, dolfijnen enz. De bodemvisserij is nog dramatischer en sloopt eeuwenoude koraalriffen in de diepzee om de vispopulaties daaruit te halen die dat koraalrif in stand hield. De EU heeft meer dan 700 zeereservaten, maar een studie vond dat er in 69% van die reservaten getrawled mag worden en dat de visserijdruk in die reservaten 1,4 keer hoger was dan in onbeschermde gebieden…!
De mandarijnvis: zo goed als uitgestorven door onder meer verzuring en vervuiling van het zeewater
Veel van de vis die wij eten speelt een belangrijke rol in hun ecosysteem, maar er is er ook bewijs dat zij nog veel grotere systemen kunnen stabiliseren. Onderzoekers vonden dat de kalksteen die vissen uitscheiden een bufferende werking kan hebben op de zuurgraad van zeewater. Meer dan de helft van de veel te grote mondiale uitstoot van CO2 wordt door de oceaan opgenomen. De rest blijft hangen in de atmosfeer. Hierdoor verzuurt het zeewater met daardoor zeer schadelijke gevolgen voor veel leven, zoals het plankton en koraalriffen. In een verzuurde zee lost kalk immers op en zo dreigt een steeds grotere sterfte van het plankton. Het plantaardig plankton, het fytoplankton, is onze belangrijkste bron van zuurstof. Met het steeds sneller verdwijnen van regenwouden, wordt het plankton steeds belangrijker voor onze levensbelangrijke zuurstofvoorziening. Steeds meer onderzoekers erkennen de grote dreiging die van oceaanverzuring uitgaat en we kunnen rustig stellen dat elke vis die nu nog uit zee getrokken wordt, er een te veel is. Deze bufferende werking van de reactie tussen de calcium en de CO2 die in het zeewater aanwezig zijn en de reactie in het lichaam van de vis die leidt tot kalksteendeeltjes in de ontlasting van de vis (gut rocks), vermindert dat effect. Hoe minder vis, hoe minder buffer. Het aantal vissen is sinds 1970 met de helft afgenomen en we hebben dus terwijl we steeds meer CO2 uitstoten dit beschermende mechanisme van de oceanen onderuit gehaald.
Vissenwelzijn
Naast al deze argumenten op grotere schaal wordt ook hier weer het welzijn van de vissen zelf vergeten. Dit is een onderwerp waar we liever niet over nadenken, maar wetenschappelijk onderzoek vindt steeds maar weer dat vissen pijn kunnen voelen en dit proberen te ontwijken. De manier waarop vissen gevangen worden, vanuit grote diepte samengedrukt in een net met grote verschillen in waterdruk, uren lang vechtend om los te komen van een haak die door hun kaak gegaan is, stikkend aan dek, ingewanden verwijderd terwijl ze nog bewust zijn, op ijs gelegd wat het bewustzijn verliezen verder uitstelt, is in deze “moderne” tijd waar dierenwelzijn steeds belangrijker wordt, niet te accepteren als we onder ogen zouden zien dat vissen dit net als andere dieren kunnen voelen. En niet alleen pijn, maar ook angst en stress.
Dos Winkel heeft als duiker de onderwaterwereld in 30 jaar dramatisch zien veranderen. Tien jaar geleden richtte hij de Sea First Foundation op. Sindsdien geven hij en zijn vrijwilligers lezingen en bezoeken zij scholen om lessen te geven over het belang van de oceaan.
Fotocredits: Dos Winkel, onderwaterfotograaf
Dit artikel afdrukken
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 januari krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 januari krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Eet geen vis maar plantaardig? Het is zeker nodig om meer plantaardig dan dierlijk te eten. Maar wanneer het gaat om dierlijk wordt de optie vis vaak vergeten als een relatief milieuvriendelijke. Dat is de kern van mijn betoog.
De hoeveelheid energie die verbruikt wordt in de visserij neemt wereldwijd toe omdat de visserij nog niet duurzaam is. De mariene ecosystemen en biodiversiteit zijn zoals Dos Winkel ook stelt gigantisch veranderd. Daar wijst de VISwijzer ook in detail op.
Over de gezondheidseffecten van vis kan eindeloos gediscussieerd worden. Feit is dat de gezondheid van (vette) vis niet alleen toe te schrijven is aan het gehalte omega-3 vetzuren. Er zijn zeker gezondheidsrisico’s aan hoge gehaltes kwik of dioxines in bepaalde vissoorten. Die risico’s worden behoorlijk afgedekt door de Europese voedsel instanties die met name importvis controleren. De gezondheidsvoordelen van (vette) vis zijn netto nog altijd vele malen groter dan de risico’s van de contaminanten. Wat betreft plastic: we eten en ademen helaas altijd en overal plastic in. Het is geen argument om geen vis meer te eten.
Is beter beheer van de oceanen een utopie? Zeker niet. Consumenten kunnen juist door hun koopkracht veranderingen afdwingen. De technieken voor betere controle van visserijactiviteiten zijn er. Remote Electronic Monitoring is de laatste jaren supersnel geëvolueerd. Visserij kan volledig transparant en traceerbaar zijn. Maar dan moet er de druk zijn om dat te implementeren. En die komt niet van politici. Wel van bedrijven die niet beschuldigd willen worden van onduurzame en illegale praktijken, of zelfs betrokkenheid bij moderne slavernij, wat ook aan de orde van de dag is op veel vissersschepen in de open zee. Maar als wij geen vis eten zullen die bedrijven niets doen.
Wij kunnen de huidige visserijpraktijken veranderen door goede keuzes te maken. Het is een goed recht om een persoonlijke keuze te maken om geen vis te eten. Maar op wereldschaal de visserij veranderen gaat dan niet lukken. Een visser wil sowieso vissen. Als hij zijn vis niet aan ons kan verkopen dan wil China het wel. En dan worden geen eisen gesteld. Wij kunnen een eerlijke prijs betalen voor vis die goed beheerd wordt. Het is allereerst zaak om ervoor te zorgen dat onze oceanen weer gezond worden zodat voedselzekerheid gegarandeerd kan worden voor een groeiend deel van de wereldbevolking die van vis afhankelijk is voor hun levensvoorziening. Wij moeten daarvoor het voorbeeld geven door verantwoordelijke keuzes te maken en niet onze handen van de vis af te trekken.
Nanne van Hoytema: Ik weet niet of Dos ook in de Barentszzee, Witte Zee, Cara Zee, Baltische Zee, Zwarte Zee en Middellandse Zee duikt en hetzelfde constateert. Om maar even in Europa te blijven. Wanneer het gaat over overbevissing elders in de wereld dan wordt daar vrijwel altijd de Noordzee in betrokken. Hoewel de Nederlandse platvisvissers moeite hebben om hun quota (schol en tong) optimaal te benutten, gaat het volgens de biologen goed met de bestanden. De zuidelijke Noordzee kampt met een uiterst geringe productie van tong en al helemaal van schol. Rog (stekelrog, gevlekte rog en blonde rog) en haai (hondshaai en gladde haai) doen het de laatste jaren erg goed. Zij worden op plekken gevangen waar ze voorheen niet voorkwamen.
Ja, op de vraag of we nog vis kunnen eten, zul je de discussie toch een wending moeten geven en in ogenschouw nemen dat de consumptie van vis in Nederland niet veel voorstelt. Zeker niet in vergelijking met andere Europese landen. Mondiaal zijn er in verschillende regio’s problemen met de visserij en dan doel ik op overbevissing en illegale visserij. Veel vis die in Nederland gegeten wordt, is gekweekt en komt uit Azië. Hebben we het bijvoorbeeld over botervis, redsnapper, Atlantic toothfish, baars- en brasemsoorten, tonijn, haaiensoorten, sardine en sardinella dan moet je als het gaat om consumptie niet in Nederland zijn. Ja, tonijn wordt nog wel gegeten. Maar dan heb je het wel gehad. Kortom door de Nederlandse burger te wijzen op de gevaren die kleven aan visconsumptie zul je niet veel bereiken. Kabeljauw die in Nederland te koop is, komt vooral uit IJsland (daar is het bestand enorm gegroeid) en Noorwegen. In de Deense aanvoerhavens Hanstholm en Thyborøn kopen Nederlandse handelaren ook regelmatig partijen kabeljauw en andere rondvissoorten (heek, koolvis, schelvis en leng). Om een daad te stellen, is het toch handiger om partijen aan te spreken die nauw betrokken zijn bij overbevissing elders in de wereld of die daar invloed op uit kunnen oefenen. Maar hoe doe je dat in landen waar de visserij met kano’s en kleine bootjes al tot een overbevissingssituatie hebben geleid? De tsunami in 2004 was voor de visbestanden rondom Sri-Lanka een uitkomst. Ik heb de situatie voorafgaand en ook daarna in Sri-Lanka bestudeerd toen ik een klus deed voor een humanitaire organisatie. Hetzelfde geldt voor Senegal, waar de visserij met tienduizenden kano’s een veel te zware druk legt op de beschikbare visbestanden. Maar ja, hoe krijg je ze in islamitische landen overtuigd van geboortebeperking? Dat gaat je dus niet lukken. Het ligt erg gevoelig om religies daarop aan te spreken. Gegroet
#4&5 Ik denk dat het verhaal van Dos als antwoord op Christien veel breder gaat dan alleen de Noordzee. Het gaat niet goed met (veel) visstanden rond de wereld en daaruit vloeit de vraag: Kunnen we nog vis eten. Als andere activiteiten zoals zandwinning en windmolenparken bijkomende nadelige gevolgen hebben voor het ecosysteem, dan komt het misschien niet (volledig) door de visserij in dezelfde plaatsen, maar dat heeft wel gevolg voor de hoeveelheid vis die uit die wateren te halen valt door die visserij zonder extra verzwakking van het ecosysteem. Het gaat niet om de schuld aan de vissers geven, het gaat om of we nog vis kunnen opvissen kijkend naar de totale toestand van het systeem.
Als er een booming business is van vismeel naar viskweek in Turkije en de kweekvis daarvan vindt zijn weg weer naar ons in Nederland, dan zijn Nederlandse vissers niet direct de oorzaak van de schade, maar eten wij wel vis die daaraan bijdraagt, waarschijnlijk nog extra doordat basale aquacultuur meer kilos vismeel vraagt dan het kilos vis oplevert. De beweging van vis en vismeel rond de wereld is natuurlijk onderdeel van het probleem en is heel moeilijk na te volgen voor de gemiddelde consument. De EU importeert de helft van zijn jaarlijkse behoefte aan vis. De top 5 soorten tonijn, kabeljauw, zalm, alaskakoolvis en garnalen komen voornamelijk van buiten de EU. Dat draagt dus niet bij aan de visserij/viskweekdruk in EU wateren, maar die vis moet ergens vandaan komen en veroorzaakt dus belasting op andere ecosystemen waar de lokale bevolking ook zijn vis uit moet halen. Mondiaal gezien zijn volgens de FAO 90% van de visbestanden volledig, of overbevist. Dat heeft natuurlijk grote gevolgen voor de ecosystemen waar we die vis uit halen.
Ik zou toch graag een reactie van Christien Absil op dit weerwoord horen. Christien, voel je niet gedwongen, maar zeker ook niet geremd.
Prima Opinie die vanuit een gezichtsveld aandacht vraagt voor een probleem.
Nadat ik #4 als aanvulling hebt gelezen bevind ik:
- Prima Opinie die een issue aankaart
- Of de Opinie schrijver ook degene is om een oplossing aan te dragen valt te betwijfelen
- De Opinie schrijver vraagt zich (helaas) niet af of er nog andere oorzaken zouden kunnen zijn dan visserij. Alhoewel zandwinning en windmolens worden wel benoemd, heden en toekomst. Verleden, Zuiderzee, Afsluitdijk komen niet aanbod ( wel in #4 gelukkig).
Dit laatste gebeurd veel heel veel in mijn optiek. We kijken nauwelijks achterom als lokale maatschappij om te bekijken wat ze zelf allemaal gedaan hebben. Laat staan dat we daarvan durven zeggen, hmm was dat nou eigenlijk wel handig met de staat van de wereld van nu en de kennis van nu...
Over het belang van de Oceaan kan denk, is denk iedereen hier op Foodlog het wel eens.