1 min
Vissticks hebben een onverwacht grote ecologische voetafdruk. Dat komt vooral door wat er gebeurt na het vangen van de vis, de omzetting naar gepaneerde reepjes.
Wat is de ecologische voetafdruk van het stukje vis op je bord? Om dat uit te rekenen bestaan rekenmodellen, zoals dat van Seafood Watch. Maar als zo'n model geen rekening houdt met de impact van de verwerking van de vis, weet je nog veel te weinig. Onderzoekers van de Universiteit van Californië - Santa Cruz (UCSC) berekenden niet alleen de uitstoot van de Alaskaanse koolvisvisserij, maar namen alle onderdelen van de toeleveringsketen mee. Uit hun studie blijkt dat het verwerken van Alaskaanse koolvis tot vissticks, imitatiekrab of visfilets bijna twee keer zoveel uitstoot van broeikasgassen genereert als de vangst.
De koolvisserij rond Alaska is een van de grootste ter wereld. Het is een relatief energiezuinige vangst, schrijven de onderzoekers. Dat komt doordat vissers met grote netten in één keer enorme hoeveelheden vis vangen. Het proces erna, de verwerking tot ander voedsel zoals vissticks, imitatiekrab en visfilets, maakt de producten klimaatonvriendelijk.
Na de vangst en eerste verwerking gaat de vis in zeecontainers. De containerschepen verbranden grote hoeveelheden brandstof, waarvan het merendeel goedkopere ‘bunkerbrandstof’ is. Deze stookolie is van slechte kwaliteit en produceert veel zwaveldeeltjes. In het geval van bijvoorbeeld vissticks gaat de bevroren koolvis op container-transport naar Europa. Diesel slurpende trucks brengen de vis verder naar de verwerkende industrie. Om tot de gepaneerde reepjes vis te komen zijn een tweede ronde en derde ronde van verwerking nodig. Denk bij de impact van de verwerkingsactiviteiten aan productingrediënten (ingrediëntenbelasting), elektriciteitsverbruik en schoonmaak met chemicaliën. De vissticks hebben ook nog een verpakking nodig. Via trucks of schepen gaan deze naar de groothandelsmagazijnen waarna vrachtwagens de doosjes vissticks naar distributiecentra van supermarkten brengen. Al die stapjes zorgen ervoor dat de secundaire verwerking bijna tweemaal zoveel bijdraagt aan de klimaatverandering als de visserij.
Schonere scheepsbrandstoffen, grotere klimaatimpact
Aan de klimaateffecten van de scheepvaart gaat dit jaar wel iets veranderen, stipt hoofdonderzoeker Brandi McKuin aan. Begin dit jaar is de nieuwe regelgeving voor schonere scheepsbrandstoffen van kracht gegaan. Door de vermindering van het zwavelgehalte zal de klimaatverandering significant toenemen, zegt McKuin. De vrijgekomen zwaveldeeltjes van de containerschepen weerkaatsen zonlicht en hebben daardoor een koelend effect. Dat koelende effect zal wegvallen. Aan de andere kant is een lager zwavelgehalte beter voor het milieu en de menselijke gezondheid.
De studie onderstreept de noodzaak om bij het analyseren van de klimaateffecten van de voedingssector de hele keten mee te nemen, zeggen de onderzoekers. Het is in dit geval niet genoeg om alleen naar het vangen van de vis te kijken. “Het totaalplaatje is veel groter en gecompliceerder.”
Dit artikel afdrukken
De koolvisserij rond Alaska is een van de grootste ter wereld. Het is een relatief energiezuinige vangst, schrijven de onderzoekers. Dat komt doordat vissers met grote netten in één keer enorme hoeveelheden vis vangen. Het proces erna, de verwerking tot ander voedsel zoals vissticks, imitatiekrab en visfilets, maakt de producten klimaatonvriendelijk.
Al die stapjes zorgen ervoor dat de secundaire verwerking bijna tweemaal zoveel bijdraagt aan de klimaatverandering als de visserijAllemaal ketenstapjes
Na de vangst en eerste verwerking gaat de vis in zeecontainers. De containerschepen verbranden grote hoeveelheden brandstof, waarvan het merendeel goedkopere ‘bunkerbrandstof’ is. Deze stookolie is van slechte kwaliteit en produceert veel zwaveldeeltjes. In het geval van bijvoorbeeld vissticks gaat de bevroren koolvis op container-transport naar Europa. Diesel slurpende trucks brengen de vis verder naar de verwerkende industrie. Om tot de gepaneerde reepjes vis te komen zijn een tweede ronde en derde ronde van verwerking nodig. Denk bij de impact van de verwerkingsactiviteiten aan productingrediënten (ingrediëntenbelasting), elektriciteitsverbruik en schoonmaak met chemicaliën. De vissticks hebben ook nog een verpakking nodig. Via trucks of schepen gaan deze naar de groothandelsmagazijnen waarna vrachtwagens de doosjes vissticks naar distributiecentra van supermarkten brengen. Al die stapjes zorgen ervoor dat de secundaire verwerking bijna tweemaal zoveel bijdraagt aan de klimaatverandering als de visserij.
Schonere scheepsbrandstoffen, grotere klimaatimpact
Aan de klimaateffecten van de scheepvaart gaat dit jaar wel iets veranderen, stipt hoofdonderzoeker Brandi McKuin aan. Begin dit jaar is de nieuwe regelgeving voor schonere scheepsbrandstoffen van kracht gegaan. Door de vermindering van het zwavelgehalte zal de klimaatverandering significant toenemen, zegt McKuin. De vrijgekomen zwaveldeeltjes van de containerschepen weerkaatsen zonlicht en hebben daardoor een koelend effect. Dat koelende effect zal wegvallen. Aan de andere kant is een lager zwavelgehalte beter voor het milieu en de menselijke gezondheid.
De studie onderstreept de noodzaak om bij het analyseren van de klimaateffecten van de voedingssector de hele keten mee te nemen, zeggen de onderzoekers. Het is in dit geval niet genoeg om alleen naar het vangen van de vis te kijken. “Het totaalplaatje is veel groter en gecompliceerder.”
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Ondertussen 10 jaar gelden een lezing over o.a. dit onderwerp. Onze kennis als individu kan linear groeien, als samenleving echter exponentieel. Sorry voor het gebibber, early iPhone recording.
#56, bedoel je deze? "There are known knowns. These are things we know that we know. There are known unknowns. That is to say, there are things that we know we don't know. But there are also unknown unknowns. There are things we don't know we don't know.
Donald Rumsfeld"
Er zijn feiten die we kennen, er zijn nog veel meer feiten die we niet kennen. De focus op wat je weet lijkt verstandig, maar kan je ook gevangen houden. Pick your choice.
Natuurlijk kun je natuurwetten NIET weginnoveren. Maar Jan Peter heeft wel gelijk. Er is wereldwijd voldoende ruimte, we lullen teveel en doen te weinig. En iets groter en met lef rondkijken en plannen is nodig. Meer creativiteit dus!
"kun je natuurwetten weginnoveren"?
Natuurlijk, daar zijn mensen heel goed in, bijvoorbeeld via religieuze rituelen. Het magisch denken is wijd verspreid, lijkt zelfs wel toe te nemen. Wellicht bevorderd door gebruik van "sociale media" ?
Feiten? Who cares.