4 min
'Samen in actie voor een rijker Nederland', dat is de slogan van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. Het resultaat van een unieke samenwerking tussen een breed palet aan organisaties. Het begin is er en nu mogen we er allemaal aan meedoen.
Woensdag presenteerde een bont gezelschap van boerenorganisaties, ketenpartijen, onderzoekers, natuur- en milieuorganisaties en een bank het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. Dat gebeurde in het Haagse Nieuwspoort, pal naast de Tweede Kamer. Maar de overheid was er niet bij - met opzet, vertelde initiatiefnemer Louise Vet. "Deze coalitie vraagt, als ware het normaal, nu aan de overheid om ook mee te doen."
"Dit is dus geen ecologisch probleem meer, maar moeten we maatschappelijk aanpakken. We moeten de ecologie in de economie inbrengen, dan gaat het werken", zegt Vet. Vanuit het Netherlands Ecological Research Network (NERN), ronselde ze als onafhankelijk voorzitter 19 partijen die in november vorig jaar de Verklaring van Driebergen ondertekenden. Een intentieverklaring om 'in samenwerking bij te dragen' aan het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. Dertien kwartiermakers gingen aan de slag. Woensdag hield ze het ten doop: het Deltaplan.
Een bescheiden boekje, formaat brochure, maar met een nog niet eerder vertoonde eendrachtigheid opgesteld. "Een feest van draagvlak", merkte Tweede Kamerlid Tjeerd de Groot op. En de opstellers zijn niet van plan het hierbij te laten. "Het is helemaal niet af", zeggen de ondertekenaars met een grote glimlach. "Het echte werk begint nu en ú gaat dat doen. Vanaf nu, bij alles wat je doet, denken aan biodiversiteitsherstel en praten over biodiversiteit."
Media
Die boodschap is misschien nog niet helemaal overgekomen, lijkt het. Zo kopt De Volkskrant: 'Met dit plan willen boeren en natuurclubs de Nederlandse natuur redden'. Trouw rept van ‘een unieke samenwerking’ onder de kop 'Samenleving komt zelf in actie om dieren en planten te redden'. Boerenblad Boerderij blijft steken in een ééndimensionale financiële weergave: 'Voor herstel biodiversiteit verdient boer een beloning'.
Maatschappelijke dienst
Het Deltaplan stelt tegenover dat zwartgallige pessimisme een even simpele als ingenieuze redenering. Stapelen! Vet verkoopt niet de boodschap dat de consument meer gaat betalen. Haar boodschap luidt dat biodiversiteitsherstel meerwaarde biedt en dat de inspanning om daar aan mee te werken beloond kan worden als een maatschappelijke dienst. Simpel voorbeeld: het ongemaaid laten van een akkerrand kan vergoed worden vanuit pijler 1, inkomenssteun, van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Maak je van die akkerrand een biotoop, dan komt vergoeding vanuit pijler 2, landschapsbeheer, in zicht. De bank kan een rentekorting toepassen voor biodiversiteitsbevorderende percelen. Het waterschap kan een heffingskorting verlenen voor minder met mest- en gewasbeschermingsmiddelen vervuild water. En dan is het woord 'subsidie' nog niet gevallen.
De Rabobank, één van de kwartiermakers, maakt zich sterk voor het 'robuust rondrekenen' van alle initiatieven. Daar hoort ook bij het verder uitdiepen van de mogelijkheden binnen het GLB maar ook de Mededingingswet - om te voorkomen dat veelbelovende initiatieven teruggefloten worden. Dat gebeurde ooit met de Kip van Morgen, een affaire waar het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), de belangenorganisatie van supermarkten die ook eens iets goeds probeerde te doen, nog altijd met pijn aan terugdenkt.
Niet alleen geld, maar ook waardering
Voor de boeren in de zaal speelt er nog een argument: intrinsieke motivatie. Akkerbouwer Wim Stegeman "Ik kon wat ik deed op mijn bedrijf en waar ik voor sta niet verwaarden. Ik schakel daarom nu om naar biologisch. Maar dat begint bij kennis, weten wat je doet en waarvoor je het doet." Het Deltaplan ziet beloning niet alleen uitgedrukt in geld, maar ook als maatschappelijke waardering.
Daarom staan draagvlak en gedeelde waarden bovenaan de 5 succesfactoren waar het plan op stoelt.
Het Deltaplan begint met een droombeeld. Een gezamenlijk droombeeld, van hoe Nederland er in 2030 uit ziet: "In 2030 herbergt de groene ruimte van Nederland een rijke biodiversiteit aan onder andere bodemleven, planten, insecten en boerenlandvogels. Het landschap sprankelt van de diversiteit en mensen leven, werken en recreëren er graag. Landschappen zijn herkenbaar aan hun inrichting en begroeiing, mensen identificeren zich hiermee en zijn er trots op."
'Omdenken'
Wat er daarna volgt, is het resultaat van een proces van 'omdenken'. De achteruitgang moet stoppen en ombuigen naar herstel. Dat kan door de grondgebruikers van natuur, landbouw en openbare ruimte te stimuleren én te waarderen. Boeren, natuurbeheerders, overheden en particulieren kunnen concrete inspanningen leveren, die je kunt meten. Hun prestaties tellen op tot meetbare biodiversiteitswinst. Daar moeten ze dan voor beloond worden, zowel maatschappelijk als financieel. Dit zijn de 5 succesfactoren:
- draagvlak en gedeelde waarden
- verdienmodellen
- stimulerende en coherente wet-en regelgeving
- kennis, innovatie, educatie
- samenwerken op gebiedsniveau.
'Samen in actie voor een rijker Nederland'
En om het Deltaplan meteen handen en voeten te geven hebben de kwartiermakers hun commitments aan het plan al concreet gemaakt. In het boekje zeggen ze wat zij de komende jaren gaan doen. Van voerproducent Agrifirm die specifieke producten gaat ontwikkelen tot de Nederlandse supermarkten die zich inspannen om biodiversiteit een prominentere plek te geven. Daar houdt het niet op want bij het Deltaplan hoort ook een website (www.samenvoorbiodiversiteit.nl) waar iedereen - bedrijven, organisaties, particulieren - mee kan doen. 'Samen in actie voor een rijker Nederland', is de pay-off van het Deltaplan. Geen overheid dus, maar een wij. Het is een soort onderheidsgedachte. Slim en passend bij de tijd.
Dit artikel afdrukken
Het is helemaal niet af. Het echte werk begint nu en ú gaat dat doen. Vanaf nu, bij alles wat je doet, denken aan biodiversiteitsherstel en praten over biodiversiteitVet, dit jaar op nummer 1 in Trouws duurzame Top-100, kwam in actie na het inmiddels even beroemde als beruchte Duitse insectenonderzoek dat vaststelde dat 75% van de insecten is verdwenen in 27 jaar.
"Dit is dus geen ecologisch probleem meer, maar moeten we maatschappelijk aanpakken. We moeten de ecologie in de economie inbrengen, dan gaat het werken", zegt Vet. Vanuit het Netherlands Ecological Research Network (NERN), ronselde ze als onafhankelijk voorzitter 19 partijen die in november vorig jaar de Verklaring van Driebergen ondertekenden. Een intentieverklaring om 'in samenwerking bij te dragen' aan het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. Dertien kwartiermakers gingen aan de slag. Woensdag hield ze het ten doop: het Deltaplan.
Een bescheiden boekje, formaat brochure, maar met een nog niet eerder vertoonde eendrachtigheid opgesteld. "Een feest van draagvlak", merkte Tweede Kamerlid Tjeerd de Groot op. En de opstellers zijn niet van plan het hierbij te laten. "Het is helemaal niet af", zeggen de ondertekenaars met een grote glimlach. "Het echte werk begint nu en ú gaat dat doen. Vanaf nu, bij alles wat je doet, denken aan biodiversiteitsherstel en praten over biodiversiteit."
Media
Die boodschap is misschien nog niet helemaal overgekomen, lijkt het. Zo kopt De Volkskrant: 'Met dit plan willen boeren en natuurclubs de Nederlandse natuur redden'. Trouw rept van ‘een unieke samenwerking’ onder de kop 'Samenleving komt zelf in actie om dieren en planten te redden'. Boerenblad Boerderij blijft steken in een ééndimensionale financiële weergave: 'Voor herstel biodiversiteit verdient boer een beloning'.
Het Deltaplan stelt tegenover dat zwartgallige pessimisme een even simpele als ingenieuze redenering. Stapelen!Daarmee vatte Boerderij wel de koe bij zijn nog wat zwakke horens. Het woord dat tijdens de presentatie en de vragen achteraf het meest rondzoemde was - begrijpelijk - het verdienmodel. De Nederlandse landbouw is gebouwd op schaalvergroting, efficiëntie en kostprijs. En hoewel een groeiende groep Nederlandse consumenten dan wel bereid zou zijn iets meer te betalen voor een product waarmee ze iets bij kunnen dragen aan een minder verprutste wereld, is nog altijd 70-90% procent van de Nederlandse landbouwproductie bestemd voor buitenlandse consumenten. Waarom zouden buitenlanders bereid zijn extra te betalen voor onze biodiversiteit? Zij besteden dat extra geld liever aan producten die uit hun eigen buurt komen, als ze tenminste al zo denken.
Maatschappelijke dienst
Het Deltaplan stelt tegenover dat zwartgallige pessimisme een even simpele als ingenieuze redenering. Stapelen! Vet verkoopt niet de boodschap dat de consument meer gaat betalen. Haar boodschap luidt dat biodiversiteitsherstel meerwaarde biedt en dat de inspanning om daar aan mee te werken beloond kan worden als een maatschappelijke dienst. Simpel voorbeeld: het ongemaaid laten van een akkerrand kan vergoed worden vanuit pijler 1, inkomenssteun, van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Maak je van die akkerrand een biotoop, dan komt vergoeding vanuit pijler 2, landschapsbeheer, in zicht. De bank kan een rentekorting toepassen voor biodiversiteitsbevorderende percelen. Het waterschap kan een heffingskorting verlenen voor minder met mest- en gewasbeschermingsmiddelen vervuild water. En dan is het woord 'subsidie' nog niet gevallen.
De Rabobank, één van de kwartiermakers, maakt zich sterk voor het 'robuust rondrekenen' van alle initiatieven. Daar hoort ook bij het verder uitdiepen van de mogelijkheden binnen het GLB maar ook de Mededingingswet - om te voorkomen dat veelbelovende initiatieven teruggefloten worden. Dat gebeurde ooit met de Kip van Morgen, een affaire waar het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), de belangenorganisatie van supermarkten die ook eens iets goeds probeerde te doen, nog altijd met pijn aan terugdenkt.
Niet alleen geld, maar ook waardering
Voor de boeren in de zaal speelt er nog een argument: intrinsieke motivatie. Akkerbouwer Wim Stegeman "Ik kon wat ik deed op mijn bedrijf en waar ik voor sta niet verwaarden. Ik schakel daarom nu om naar biologisch. Maar dat begint bij kennis, weten wat je doet en waarvoor je het doet." Het Deltaplan ziet beloning niet alleen uitgedrukt in geld, maar ook als maatschappelijke waardering.
Daarom staan draagvlak en gedeelde waarden bovenaan de 5 succesfactoren waar het plan op stoelt.
Geen overheid dus, maar een wij. Het is een soort onderheidsgedachte. Slim en passend bij de tijdDroombeeld
Het Deltaplan begint met een droombeeld. Een gezamenlijk droombeeld, van hoe Nederland er in 2030 uit ziet: "In 2030 herbergt de groene ruimte van Nederland een rijke biodiversiteit aan onder andere bodemleven, planten, insecten en boerenlandvogels. Het landschap sprankelt van de diversiteit en mensen leven, werken en recreëren er graag. Landschappen zijn herkenbaar aan hun inrichting en begroeiing, mensen identificeren zich hiermee en zijn er trots op."
'Omdenken'
Wat er daarna volgt, is het resultaat van een proces van 'omdenken'. De achteruitgang moet stoppen en ombuigen naar herstel. Dat kan door de grondgebruikers van natuur, landbouw en openbare ruimte te stimuleren én te waarderen. Boeren, natuurbeheerders, overheden en particulieren kunnen concrete inspanningen leveren, die je kunt meten. Hun prestaties tellen op tot meetbare biodiversiteitswinst. Daar moeten ze dan voor beloond worden, zowel maatschappelijk als financieel. Dit zijn de 5 succesfactoren:
- draagvlak en gedeelde waarden
- verdienmodellen
- stimulerende en coherente wet-en regelgeving
- kennis, innovatie, educatie
- samenwerken op gebiedsniveau.
'Samen in actie voor een rijker Nederland'
En om het Deltaplan meteen handen en voeten te geven hebben de kwartiermakers hun commitments aan het plan al concreet gemaakt. In het boekje zeggen ze wat zij de komende jaren gaan doen. Van voerproducent Agrifirm die specifieke producten gaat ontwikkelen tot de Nederlandse supermarkten die zich inspannen om biodiversiteit een prominentere plek te geven. Daar houdt het niet op want bij het Deltaplan hoort ook een website (www.samenvoorbiodiversiteit.nl) waar iedereen - bedrijven, organisaties, particulieren - mee kan doen. 'Samen in actie voor een rijker Nederland', is de pay-off van het Deltaplan. Geen overheid dus, maar een wij. Het is een soort onderheidsgedachte. Slim en passend bij de tijd.
Nog 5
Je hebt 0 van de 5 kado-artikelen gelezen.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
_480_289_84_s_c1.jpg)
Gewoon beginnen, overal waar mogelijk. Neem nou Westerveld, waar men de eikenprocessierups bedwingt middels verhogen van de biodiversiteit. De biotoop voor een 20-tal natuurlijke vijanden wordt versterkt cq aangelegd........met resultaat.
Document: Natuurlijke vijanden eikenprocessierups, Silvia Hellingman, Onderzoek en Advies BV.
Hoogleraar natuurbeheer WUR, Frank Berendse, stelt dat een schone landbouw haalbaar is met stevig fiscaal beleid, niet met polderprietpraat. Hij heeft ook scherpe kritiek op de diverse organisaties: "Nu kun je van naïeve ecologen nog begrijpen dat ze zich hebben laten inpakken door landbouworganisaties en de bestrijdingsmiddelenindustrie. Bij professionele organisaties als Natuurmonumenten en Wereldnatuurfonds is er alle reden om de wenkbrauwen te fronsen. Jarenlang hebben deze organisaties weggekeken van de grote problemen op het Nederlandse platteland en zelfs nu weigert men om zich hard te maken voor echte oplossingen".
Er is praktisch veel mogelijk om de biodiversiteit te vergroten. Het grote probleem is dat je klem zit in een onoverzichtelijk web van regels die weer samenhangen met afspraken in Europa of electoraal gevoelig liggen. Nu is er gelanceerd dat we toe moeten naar een kringlooplandbouw,
dat wordt een onbegonnen proces als dat gebouwd moet worden op de fundamenten van de huidige wetgeving. Daarom lijkt het me een goed idee om een tweesporen beleid op te starten.
Of je boert verder onder de huidige wetgeving (dat oude huis met al die aanbouwtjes en onlogische indeling) of je schakelt om naar naar de nieuwbouwwoning die kringlooplandbouw heet. Voordelen: - Je kunt met veel minder en overzichtelijkere regels toe
- Je dwingt niet een hele categorie ondernemers weer in een nieuw harnas terwijl
ze zich net klem hebben geinvesteert op basis van de bestaande regels
(zie fosfaatdrama)
- je kunt mogelijk maken wat onder de oude regels onmogelijk is.
- en ik denk dat je ook meer kleine bedrijven overeind houd grote bedrijven
zijn niet perse slechter maar als je kleinschalerige bedrijven hebt krijg je
ook meer variatie binnen en klein gebied in gewas en maaimoment bv
voor jonge weidevogels of hazen bv maakt het nogal uit of je 100 meter
naar de dichtstbijzijnde dekking moet lopen of dat je op een bedrijf zit waar 30
ha aan een blok wordt gemaaid.
Andere problemen waar ik nu tegen aan loop is bv de 20% regeling bij derogatie er is best ruimte voor akkerranden maar voor mijn rantsoen heb ik die 20 % mais hard nodig, waarom kunnen akkerranden niet gewoon buiten de 20% bouwland vallen ze worden niet bemest en laten ook vel os achter in de bodem.
Jaap dank is me duidelijk.
In je laatste zin vertel je wat je doet als vrijwilliger, mag ik het zo noemen? Blijf dat doen, heb ook vaak dat gevoel zoals je het beschrijft maar zie nu dat de wereld om ons heen veranderd.
Zie nu signalen op zaken die wij 20 jaar geleden al zagen dus zo raar is het niet.
Alleen hoe versnellen we de acties en twee hoe organiseren we het zodat de revenuen bij degene terecht komen die er energie in gestoken hebben? Zodat ze niet wegvloeien in de zakken van de slimme jongens/meisjes. Als dat goed geregeld is gaat het vliegwiel van vernieuwing pas echt draaien. Systeem veranderingen?
Arnold #13, m'n opmerking over boycotten bedoel ik meer als illustratie dat een consument met zijn keus invloed kan uitoefenen, dan als een aanval op supermarkten. Elk individu en organisatie heeft vrije keuze. Supermarktketen Edeka wilde verpakkingsvrij werken, linksom rechtsom. Door dat als keihard doel te nemen, lukte het. Druk genereert innovatie. Consumenten kunnen die druk leveren, maar dan moeten ze dat wel doen.
Ik besteed naast m'n werk 15/week aan zachte beïnvloeding: vogelcursus, excursie. column, lezing, gezamenlijke plannen met boeren maken. En elke dag vraag ik me af of het voldoende effectief is. Ik denk het niet.