Lees ook
“Udea is een groothandel met een totaalassortiment aan biologische producten" vertelt IJzerman. "Dat houdt eigenlijk in dat wij alles hebben wat je in de supermarkt kunt vinden, maar dan biologisch gecertificeerd. Wij leveren aan onze eigen formule, de Ekoplaza, maar ook aan biologische speciaalzaken, natuurvoedingswinkels, restaurants en instellingen.” Alle producten die Udea zijn afnemers levert, zijn gecertificeerd.

Bedrijven die biologische producten willen produceren, verwerken, verpakken, importeren, verhandelen, exporteren of opslaan moeten een certificering hebben van Skal Biocontrole. Dat is de onafhankelijke toezichthouder die de betrouwbaarheid van biologische producten in Nederland garandeert door onafhankelijke controles waarvan de eisen bij wet zijn vastgelegd. Geen enkel ander keurmerk heeft zo'n verankering in de Warenwet. Daarnaast voert Udea eigen controles uit.

Als iedere schakel in de keten de voorgaande in de gaten houdt, gaat het goed
Een product mag alleen het keurmerk biologisch dragen als de gehele keten, vanaf teelt, via productieproces tot distributie voldoet aan de wettelijke voorschriften voor biologische voeding. Udea moet daarom zicht moeten hebben op de hele productieketen. “Van oudsher heeft biologisch een ketencontrole. Je bent dus zelf verantwoordelijk voor je eigen keten. Wij produceren zelf niks, dus onze controle zit voornamelijk richting de leveranciers. Wij willen weten hoe goed zij bekend zijn met biologisch en of hun productie biologisch gecertificeerd is. Als iedere schakel in de keten de voorgaande in de gaten houdt, gaat het goed.”

Fraudegevoelige sector
Die leveranciers werken in veel gevallen al lang samen met Udea: “Ook voor onze huismerken, bijvoorbeeld, werken we al jarenlang samen met dezelfde partij. Daar kiezen we bewust voor. De meeste van onze leveranciers zijn ook al jaren actief in de biologische sector. Dat geeft ons een extra garantie dat de producten echt goed zijn.”

Toch blijft IJzerman met zijn afdeling controleren of alles klopt, omdat er altijd kans is op fraude. “Biologisch is een term waar van alles onder valt, van fruit tot groenten, van vlees tot zuivel en eieren en brood en pasta. De meerwaarde wordt bepaald door de onderliggende landbouwmethode. Dat is ook meteen het grote risico. Als een bedrijf besluit om te frauderen, al is het maar met slechts één product in één categorie, dan schaadt dat meteen de gehele biologische sector. Fraude met eieren, heeft dus meteen invloed op het vertrouwen van consumenten in - ik geef maar een voorbeeld - sla of koffie. Omdat altijd wel ergens fraudeurs opduiken, kan ik wel begrijpen dat de consument soms zijn twijfels heeft over het keurmerk biologisch. Toch is daar door de keuzes die we maken en de dubbele controles van Skal en onszelf daar niet direct een reden toe.”

Warenwet
Biologische producten moeten voldoen aan eisen die zijn vastgelegd in de Europese Warenwet, zodat consumenten daarop kunnen vertrouwen. “Ik denk dat de Warenwet heel goed werkt op het gebied van voedselveiligheid, maar de wet maakt het bedrijven die willen innoveren soms lastig. De biologische sector zit niet stil en blijft zich ontwikkelen, maar door de vele voorwaarden lopen we soms wel een beetje vast.”

IJzerman noemt een voorbeeld waar de huidige Warenwet geen weg mee weet. “Wij wilden graag een kippenei in ons assortiment dat van kippen komt die insecten [onderdeel van de natuurlijke voeding van kippen, red.] in plaats van soja worden gevoerd. Om het ei biologisch te mogen noemen, moeten de insecten biologisch gekweekt zijn. Maar omdat daar nog geen regels voor zijn opgesteld, kunnen we het niet certificeren en kunnen we het ei niet biologisch noemen.” Op deze manier remt de Warenwet nieuwe ontwikkelingen. “De wetgeving is heel log. Wanneer je graag vooruitstrevend wilt zijn en dingen wilt verbeteren of veranderen, loop je tegen de beperkingen van verouderde wetgeving aan. Dat is helaas een fact of life, maar geen reden om niet te proberen wetten en regels wat sneller bij de tijd te trekken.”

Het interview met Steven IJzerman is ter voorbereiding op het congres Voedselveiligheid en -integriteit, dat Foodlog op 7 november organiseert.

De markt voor biologisch groeit hard. Zijn de handhaver en wetgeving voorbereid op de risico’s die daarbij horen? Nicolette Klijn (Skal) gaat in op de problematiek die de controle-autoriteit op dagelijkse basis ervaart.

Steven IJzerman vertelt hoe Udea met private ingangscontroles het ‘biologisch’ van biologische producten waarborgt.

De snelle groei van de markt maakt dat noodzakelijk omdat de integriteit van de producten van nieuwe marktbetreders onvoldoende door het wettelijke controle- en regelsysteem kan worden gegarandeerd.



Door fysieke ingangscontroles te doen, neemt Udea als private partij een cruciale taak op zaak. Is dat de bedoeling of moeten de warenwettelijke regels voor controle aan de nieuwe realiteit worden aangepast?

Leden van Foodlog krijgen €75 korting op hun toegangskaart. Zie de congreswebsite voor meer informatie.
Dit artikel afdrukken