Maar liefst 36 bovenwettelijke eisen stelt groenteverwerker HAK aan zijn kool- en bonentelers op het gebied van gewasbescherming, bodemvruchtbaarheid, biodiversiteit, landschapsbeheer, water- en energieverbruik, verpakking en afval. Bovendien moeten ze extra maatregelen nemen om ook nog tien ‘bonuspunten’ te krijgen. Like! Daar wordt de wereld beter van. De meerkosten bedragen in het geval van een potje rode kool ongeveer 10%. Zeg maar een dubbeltje per euro kosten; honderd per duizend dus. Geen kattenpis, want het is een fors deel van de marge. Misschien wel bijna de hele, maar al gauw de halve.

HAK berekent die kosten nog niet door aan zijn klanten, voornamelijk supermarkten. Dat kan natuurlijk niet. En daar wringt het. Dat doorberekenen wil niet zo lukken.

Daarom bood HAK onlangs het eerste potje met 36 eisen en 10 bonuspunten aan op het ministerie van landbouw. Daar regeert minister Schouten. Wat HAK doet, heet in haar beleidsjargon kringlooplandbouw. Trouwe onderdaan HAK doet wat zij wil en vraagt haar hulp. Logisch.

De minister vindt dat de rest van de keten maar moet betalen voor haar beleid. Verduurzaming is immers niet gratis. Dat klopt natuurlijk, maar werkt het ook zo?

De teler maakt extra kosten en HAK betaalt die netjes. Tegelijk zijn er bosjes telers en verwerkers die er niet aan doen. Dat mag gewoon van de regering. Maar dat is gek. Waarom moet wat tegelijk ook weer niet verplicht is? Consumenten betalen het liefst zo weinig mogelijk; HAK is dus eigenlijk een beetje mesjogge om te doen wat moet maar niet hoeft. Logisch dat winkeliers tegen HAK zeggen ‘als jij het duurder maakt en het verkoopt niet, dan ga je bij ons uit het assortiment’.

Een maffe situatie. HAK doet precies wat de minister wil, maar ze laat HAK hangen omdat zijn concurrenten doodleuk naast haar pot mogen pissen. HAK piept omdat consumenten geen meerwaarde zien in dat dubbeltje extra. Bij biologisch hebben ze daar geen problemen mee, maar 36 totaal onbekende eisen laten hen koud.

‘Niet alles kan’, hoorde de minister zich onlangs al gezegd worden. Als ze serieus wil regeren, dan moet ze het regelen en haar eisen vanuit Brussel verplicht stellen voor de EU-markt die onze telers en fabrikanten bedienen. Dan worden alle potjes in alle supermarkten vanzelf 10% duurder. Probleem opgelost.



Deze column verscheen deze week in de Levensmiddelenkrant.
Dit artikel afdrukken