1 min
André Brouwer ontdekte dat lokaal niet zomaar duurzaam is. Hoe leer je consumenten zo kijken of blijven we hen sprookjes verkopen?
Stichting EKO-keurmerk organiseerde vorige week een netwerklunch voor horeca- en cateringbedrijven met als thema: hoe pak je de kansen die de trend van verduurzaming biedt. Dat was zinvol, want verduurzaming in de horeca loopt vijftien tot twintig jaar achter ten opzichte van de retail. Het marktaandeel biologisch in de out-of-home sector ligt bijvoorbeeld op 0,9% terwijl het in de retail op 3,5% procent ligt en evenwichtiger over de verschillende productgroepen gespreid. Dat betekent dat consumenten verder zijn dan horeca-ondernemers, die daarmee dus kansen laat liggen.
'Streek is duurzaam'
Een van de visies bij de aanwezige restaurateurs was dat streekproducten duurzaam zijn. Regionaal geproduceerde en verkochte producten kennen, mits de logistiek een beetje efficiënt geregeld is, weinig foodmiles, zorgen voor stimulering van de lokale economie en kunnen bijdragen aan de band tussen boer en consument. Maar is het daarmee duurzaam? Daar komt meer voor kijken.
Vals sentiment
Vleesimporteur Zé Povinho levert al jaren biologisch rundvlees van topkwaliteit. Uit Uruguay. Culinair is dat nuttig, want het valt voor een chef-kok niet mee om goede kwaliteit Nederlandse biologische biefstuk te vinden zonder er de rest van de koe bij te moeten kopen. Ook Povinho kent de discussie over de 'duurzame' lange afstands biologische kiwi uit Nieuw Zeeland versus de gangbare van om de hoek uit Italië. Daarom liet hij grondig onderzoeken en berekenen wat de totale milieubelasting van zijn product is, van veevoerproductie en het gehele proces tot aan de koop door de eindgebruiker. De totale emissies van 'zijn' vlees blijken beduidend lager dan graangevoerd biologisch vlees. Dat komt onder meer omdat de extensief gehouden Hereford ossen alleen gras eten, leven op de plaats waar ze geboren worden, er geen houtkap heeft plaatsgevonden en het transport per schip maar 2,5% van de CO2-belasting uitmaakt.
"Maar", verzuchtte Povinho na afloop van de bijeenkomst, "als het sentiment zo pro regionale productie is, dan kan ik mijn ideaal om topkwaliteit, duurzaamheid, dier- en volksgezondheid te integreren maar beter laten varen. Als een consument denkt dat lokaal duurzaam is, dan zou ik wel gek wezen om hem te gaan vertellen dat hij er niets van begrijpt. Dan verkoop ik niets meer en moet ik de zaak sluiten. Dat is wel jammer, want duurzaamheid is daar niet bij gebaat."
Sentimentele duurzaamheid werkt duurzame logica tegen.
Fotocredits: Stichting Eko-keurmerk
Dit artikel afdrukken
'Streek is duurzaam'
Een van de visies bij de aanwezige restaurateurs was dat streekproducten duurzaam zijn. Regionaal geproduceerde en verkochte producten kennen, mits de logistiek een beetje efficiënt geregeld is, weinig foodmiles, zorgen voor stimulering van de lokale economie en kunnen bijdragen aan de band tussen boer en consument. Maar is het daarmee duurzaam? Daar komt meer voor kijken.
Vals sentiment
Vleesimporteur Zé Povinho levert al jaren biologisch rundvlees van topkwaliteit. Uit Uruguay. Culinair is dat nuttig, want het valt voor een chef-kok niet mee om goede kwaliteit Nederlandse biologische biefstuk te vinden zonder er de rest van de koe bij te moeten kopen. Ook Povinho kent de discussie over de 'duurzame' lange afstands biologische kiwi uit Nieuw Zeeland versus de gangbare van om de hoek uit Italië. Daarom liet hij grondig onderzoeken en berekenen wat de totale milieubelasting van zijn product is, van veevoerproductie en het gehele proces tot aan de koop door de eindgebruiker. De totale emissies van 'zijn' vlees blijken beduidend lager dan graangevoerd biologisch vlees. Dat komt onder meer omdat de extensief gehouden Hereford ossen alleen gras eten, leven op de plaats waar ze geboren worden, er geen houtkap heeft plaatsgevonden en het transport per schip maar 2,5% van de CO2-belasting uitmaakt.
"Maar", verzuchtte Povinho na afloop van de bijeenkomst, "als het sentiment zo pro regionale productie is, dan kan ik mijn ideaal om topkwaliteit, duurzaamheid, dier- en volksgezondheid te integreren maar beter laten varen. Als een consument denkt dat lokaal duurzaam is, dan zou ik wel gek wezen om hem te gaan vertellen dat hij er niets van begrijpt. Dan verkoop ik niets meer en moet ik de zaak sluiten. Dat is wel jammer, want duurzaamheid is daar niet bij gebaat."
Sentimentele duurzaamheid werkt duurzame logica tegen.
Fotocredits: Stichting Eko-keurmerk
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Verder zijn we het helemaal eens Ze. Overigens zijn bedrijfsketens of leveranciers die (voor eigen gebruik...) een LCA - of op een andere manier hun milieu-impact door laten rekenen wat mij betreft wel goed bezig. Global GAP - of een individuele retailer - zou daar best waarde aan kunnen hechten door dit als eis of aanbeveling aan leveranciers te stellen (zonder dat het resultaat een criterium is)?
Liesbeth, over de grenzen van LCA's zijn we het eens. Die worden vaak slim gekozen, zodat een 'vervuilende' omstandigheid niet meegenomen wordt in een LCA.
Over onze LCA: als heel veel mensen mijn vlees gaan eten, dan wordt het zo duur, dat ze switchen naar goedkoper vlees. Als dat andere vlees nou ook 'duur' was, dan had je een level playing field en zou de wereldwijde consumptie van dierlijk eiwit afnemen, met alle positieve gevolgen van dien voor onze planeet.
En laat ik nou al meer dan twintig jaar, samen met onze leveranciers en veehouders, niet proberen om vlees zo goedkoop mogelijk te produceren en te verkopen, maar zo duur mogelijk. Ergo - zeer onbescheiden - wij doen het goed met rundvlees dat wereldwijd als 'best in class' rundvlees wordt verkocht, qua kwaliteit, duurzaamheid, diervriendelijkheid, gezondheid én hoge prijs. Dat de Nederlandse consument, die verslaafd is aan de lage prijzen en dito kwaliteit van melkvee-vlees, niet bereid is om te betalen voor ons best in class rundvlees, respecteer ik. Maar dat diezelfde consument wordt vernacheld door slimme psychomarketing (lokaal, dus dan is het vanzelf goed) vind ik niet kunnen.
Dat klopt Ze, niemand vraagt om LCAs. Daar is ook een reden voor; LCAs staan onder zware kritiek omdat ze gebaseerd zijn op reken- en allocatie (=het toewijzen van emissies aan een bepaalde activiteit) methodes die per LCA berekening kunnen afwijken. Zo heb jij bv grote moeite met de manier waarop CO2 emissies van melkkoeien (niet) aan de melkveekalveren voor de vleesstierenhouderij worden toegewezen. Daarbij hangt een LCA sterk af van de lokale omstandigheden: je kunt bedrijven op het noordelijk halfrond niet kwalijk nemen dat ze runderen niet jaarrond kunnen laten grazen (al wordt het soms wel gedaan), verschillen ze per bedrijf in de keten: een slachterij die zuiveringsslib in een biovergister gooit heeft een andere LCA dan eentje die vet verbrandt tot biodiesel en hangen ze af van de 'boundaries' van het systeem (neem je bv ook de emissies voor het vervaardigen van de biovergister of uit landverandering mee). In theorie zou je al die tig-duizenden opties moeten doorrekenen - met alle kosten van dien - die dan weinig bruikbare informatie voor de gebruiker oplevert: we moeten toch eten en zoals gezegd kunnen we obv de beste uit duizenden LCAs niet allemaal vlees van Ze Povinho gaan eten: daarmee zou je het milieu enorm geweld aandoen en verandert de LCA als gevolg daarvan.
Als je het mij vraagt is een LCA op 2 manieren nuttig: voor het eigen, interne gebruik om emissies of andere milieu-impacts te verminderen, en voor de consument om inzicht te krijgen in producten die relatief veel impact hebben - dus als een richtlijn tussen product categorien. Die LCAs worden dan als gemiddelden van gebruikelijke productiesystemen berekend omdat de consument in de regel verschillende productiesystemen 'consumeert'. Maar ook daar is heel veel kritiek.
Ik ga overigens de carbon footprint van de Oostenrijkse voedselconsumptie voor het WWF berekenen. Neem daarvoor ook berekende waardes uit metastudies, bv voor rundvlees, maar laat de berekeningen van Oostenrijks rundvlees (laagste van de EU...) wel zwaarder wegen. En als er veel kritiek op komt is dat dus goed nieuws!
Liesbeth, je schrijft 'Maar goed, moeten die andere ketens maar aantonen hoe zij het doen.' En daar zit volgens mij de crux van de materie. Niemand 'doet' LCA's' en niemand vraagt om LCA's: de retailers niet, de fabrikanten niet, de institutionele markt niet, de horeca niet, de NGO's niet. Terwijl jij als professional als beste weet dat een LCA de enige betrouwbare meetmethode om te bepalen hoe onduurzaam een product is.
Dat de producenten angstvallig hun emissies verzwijgen, is te begrijpen. Maar de supermarkten ? En de NGO's ? Die zouden toch LCA's moeten omarmen ? Jij mag het mij en de rest uitleggen. Waarvoor dank !
Eens Hendrik, NL heeft met Rotterdam de handel zo'n beetje mee-uitgevonden en dus blijft het open economische handelsdenken de belangrijkste pijler onder NL, en inmiddels onder de wereldeconomie. Het masterplan voor het dure Europa daarvoor is dat we goedkope commodities importeren en toegevoegde waarde exporteren. Daarom moet Ze tegen de politieke wind opkruisen. Tenminste, als het om de grote lijnen discussie gaat.
Ben het met (haha) Henric eens, dat het onderscheid uit de smaak moet komen, niet uit een politieke discussie over duurzaamheidsdenken. Al kan het natuurlijk geen kwaad dat je kunt aantonen dat je de zuinigste motor onder de rundermotoren bent*.
*Overigens Ze, je vergelijkt jouw specifieke supply chain met rundvlees uit andere landen (sectoren). Daarbinnen zijn natuurlijk ook zuinige systemen en in Uruguay zijn ook vele bedrijven met een hogere uitstoot. Maar goed, moeten die andere ketens maar aantonen hoe zij het doen. Verder is het zo dat mensen niet allemaal duurzaam vlees uit Uruguay kunnen eten; elke kg meer betekent ofwel een kg minder voor een ander, ofwel uitbreiding van het graslandareaal (ten koste van wat?) of intensivering. Dan schiet de CO2 uitstoot al snel omhoog. Het is allemaal niet eenvoudig, maar dat wist je al :)