80% plant en 20% dier al hoog gegrepen
Al naar geloof gedifferentieerd, bestaat de mens 170.000 jaar of anders geïnterpreteerd; al heel lang. Genetisch zijn we niet of amper geëvolueerd en we veranderen met de snelheid van 0,2% over een miljoen jaar. Wat at die mens, geboren zonder Kalasjnikov, speer, zonder Nikes en in zijn blote kont? Doe de test zelf. Zoek de waterkant op zonder bovengenoemde accessoires en maak voor je gezin een avondmaal. Fijne wedstrijd. Al gauw ontdek je dat planten niet wegrennen en de rest wel. Dus een menu van 80% planten en 20% dierlijk is al hoog gegrepen. Dat is ook door artsen, voedingsdeskundigen en duurzaamheidsexperts geaccepteerd. Het is ook logisch, want dit is de natuur.
Een ziek mens met veel medicijnen is zeer onduurzaam. Dus moeten we terug naar de basis. De natuurZo’n 10.000 jaar geleden bij de bouw van de eerste steden begon onduurzaam gedrag. Want sommigen werden afhankelijk van wat anderen voor deze stedelingen gingen produceren en dat was niet automatisch de natuurlijke keus. De jager-verzamelaar ging (onnatuurlijk) produceren. Vlees, granen en bewaarbare producten. Kleine dorpjes werden rond het jaar 500 v Chr. serieuze steden en dat is sindsdien niet meer gestopt. Nu, met zo’n 8 miljard mensen is het, verhoudingsgewijs, compleet uit de klauwen gelopen. Suiker, zout, vet en goedkope koolhydraten vormen ons onnatuurlijke menu, met veel lifestyleziekten als gevolg. Een ziek mens met veel medicijnen is zeer onduurzaam. Dus moeten we terug naar de basis. De natuur. De mens moet uiteraard wel gevoed worden anders hebben we andere problemen.
Wilde dieren hebben geen overgewicht
Duurzaam voeden is 80% plant 20% dier. De natuur hebben we compleet nodig voor ons ecosysteem, immers wij zijn natuur. Hoe meer je je erin verdiept, des te meer respect voor de ingeniositeit van de natuur. Je ziet geen wild dier met overgewicht, behalve in gevangenschap. Planten kunnen zich uitstekend verdedigen, helemaal op natuurlijke wijze. De zon geeft ons vele malen meer energie dan wij kunnen gebruiken. De aardwarmte is een blijvend geschenk waar miljoenen jaren op geteerd kan worden. Wind is een gegeven en water is er voldoende als we er slim mee omgaan.
Ons bedrijf zou in de vrije natuur 20 keer zoveel ruimte innemen met ‘s winters geen productieOns bedrijf beslaat 120.000 m² kasruimte. Dat zou in de vrije natuur 20 keer zoveel ruimte innemen met ‘s winters geen productie. Met aardwarmte, de zon in de kas als energiebron, de zon op het dak, ondergrondse warmte opslag, warmtepompen, aquathermie, groene stroom, waterstof als brandstof en electrolyzers voor die H2 die warm water maken, kan ons bedrijf jaarrond omnicalore* duurzaam verwarmd worden. Onze duurzaamheidsproblemen zijn nog de verpakkingen om het eindproduct te beschermen. Door het klimaat optimaal te houden, houden we schimmels buiten. Door insecten met andere insecten in balans te houden hoeven we niet in te grijpen en in geval van nood gebruiken we de medicijnkast met biologische middelen. Met drones en sensors die ons informeren om op microniveau te sturen.
Dichtbij natuur is duurzaamheid vanzelfsprekend
Zijn we klaar? Nee, dat denk ik nooit. Ben ik tegen biologische teelten? Nee. Maar ik ben wel tegen lage opbrengsten, want dat vraagt meer onnodige oppervlakte. Ben ik tegen vlees? Echt niet, maar wel tegen te veel vlees. Moeten onrendabele bedrijven stoppen? Ja, want die ruimte kan terug naar de natuur. Hoe charmant ook. Ben ik tegen stadslandbouw? Ja, want dat is niet efficiënt en onnatuurlijk. Want gelukkig gaat onze duurzame zon nog elke dag voor niets op en die moet je benutten. Dus kortom, blijf dicht bij de natuur, dan is duurzaamheid vanzelfsprekend.
* Het hebben van een gevarieerde, geïntegreerde en elkaar aanvullende mix van energiebronnen waarmee het betreffende bedrijf bestendig is tegen toekomstige fluctuaties op de energiemarkt.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Ik ben voor stadslandbouw, maar zoals vroeger.
Ik zie in landen als Italië, Frankrijk en Spanje nog regelmatig 'stadslandbouw', langs de randen van de stad, een erfenis van lang geleden in een nieuw jasje. Op een afstand te herkennen aan de rijen bladgroente in de kleuren groen, rood en geel, en nog wat tunnelkassen. In de stad zie de producten in winkels en op straat (markten, markthallen). Vers? Ja, zoals piepkleine courgettes met de niet verwelkte bloem er nog aan, rauwe melk, rijp fruit, bladgroente (met slakjes en ander gespuis). Dat laatste vereist een grondige inspectie en wassen alvorens in de onderste lade van de koelkast op te bergen. Zelfs bij lage temperaturen vreten ze gewoon door, te zien aan de poepjes op de bodem. Vanwaar die behoefte om de teelt van groente naar de betonnen binnenstad te willen verhuizen? De grond daarbuiten is immers veel goedkoper en toch dichtbij de bewoners.
In een interessante opinie over de controverse economie tov ecologie wordt gewag gemaakt van het ontbreken aan efficiëntie in de natuur. Het is niet altijd de efficiëntie die overheerst bij overleven van de soort, maar soms ook gewoon hard werken en je kansen vergroten. Monocultuur doet ongeveer het tegenovergestelde. Maar overleven is voor een voedingsgewas niet altijd noodzakelijk. Denk aan bladgroente in tegenstelling tot vruchtgroente zoals de boon of mais of zelfs oliehoudende zadengewassen.
Het draait in de landbouw alleen om de teelt van veevoer. Ik ben nog geen glastuinder tegen gekomen die in zijn kas duurzaam veevoer teelt.
Enfin, laten we elkaar niet de les lezen. Of suggereren dat de ene moreel beter (duurzamer!) is dan de ander. Polarisatie is er voldoende, foodlog is er voor de inhoud, de kennis, het debat lijkt me.
Innovatie?
Elke Melk
Ojah
Melkrobots
Mestvergisters
Fermentatie van plantaardige eiwitten.
LED verlichting in kassen.
WKK.
Benzine uit aardolie.
Google.
Meer met minder kan innovatie zijn, maar dat hoeft niet.
Verder vind ik Rob een uitstekende ondernemer. Heel knap wat hij doet, hoe hij het doet, en hoe hij zijn achterban EN gewone burgers meeneemt in zijn avonduren.
Het meest efficiënt?
Geen kinderen.
Alleen beetje brood eten.
Thee.
Nooit vliegen of autorijden.
Maar ja ...