Kweekvlees bestaat uit stamcellen van levende dieren die in een laboratorium worden opgekweekt tot een eetbaar vleesproduct. In de zoektocht naar duurzamer kweekvlees proberen de 2 bedrijven smaak en textuur zoveel mogelijk overeen te laten komen met vlees van dieren. Daarmee hopen de ondernemers in de toekomst zoveel mogelijk vleesliefhebbers over de streep te trekken voor hun vleesalternatieven.
De grootste uitdaging in de nieuwe samenwerking zit in de ontwikkeling van een goedkoper groeimedium voor het kweekvlees. Want dat is het - echt vlees, maar niet van dieren.
De uit koolhydraten, zouten, vitamines en andere nutriënten bestaande vloeistof is nu nog goed voor 50-90% van de productiekosten. Met een duurzamer kweekmedium verwachten de twee ondernemingen zogeheten gecultiveerd vlees betaalbaar en op grote schaal toegankelijk te maken.
De samenwerking sluit aan bij de nieuwe strategie van DSM om zich enkel nog te richten op gezondheid, voeding en biowetenschap. Mede naar aanleiding van het jongste alarmerende IPCC-rapport over de klimaatverandering besloot het bedrijf om de biobased en circulaire bedrijfsonderdelen af te splitsen omdat ze slechts 20% van de omzet uitmaken.
De materialentak van DSM past niet in DSMs focus op gezondheid, voeding en bio-wetenschappen en wordt daarom in de toekomst mogelijk verkocht. Met de afsplitsing hoopt de fabrikant flexibeler en met meer impact te kunnen opereren.
Jan Peter, we zullen het inderdaad gaan zien, maar als ik de supplementary information (SI) van het artikel lees, houd ik mijn adem voorlopig nog niet in. Duidelijk is wel dat er in de ontwikkeling van het procédé een ongelofelijke hoeveelheid werk en energie is gaan zitten. Het was bepaald geen "walk in the park", en op de weg ernaar toe zijn ze heel wat onverwachte problemen tegengekomen, waarvoor oplossingen gezocht moesten worden.
Hèèèl, hèèl kort en zèer, zèer versimpeld weergegeven is het uiteindelijke recept als volgt:
Men neme CO2 en waterstof en laat dit in aanwezigheid van een geschikte katalysator bij hoge temperatuur en druk met elkaar reageren tot methanol. Aan de aldus verkregen methanol voegt men een 13-tal enzymen toe alsmede een voorraad aan energierijke verbindingen, en laat het geheel een tijdje pruttelen totdat zetmeel wordt gevormd. Toegegeven, dit is een schandalig versimpelde weergave, voor een beschrijving van de bloederige details verwijs ik naar: https://www.science.org/doi/10.1126/science.abh4049
Enkele opmerkingen.
Anders dan bij de productie van kunstvlees komen er bij de synthese van zetmeel geen cellen aan te pas. Maar ook in dit geval spelen planten op de achtergrond een cruciale rol als leverancier van essentiële ingrediënten, bijvoorbeeld:
- voor de productie van enzymen. De chemo-enzymatische synthese van CO2 tot zetmeel verloopt via een aantal tussenstappen, die elk door een apart enzym worden gekatalyseerd. Deze enzymen zijn afkomstig van genetisch gemodificeerde bacteriën. Grondstoffen (o.a. koolhydraten) die nodig zijn voor het kweken van bacteriën zijn linksom of rechtsom uiteindelijke afkomstig van planten. Voor zover ik kan opmaken uit de SI worden deze kosten niet meegenomen bij het berekenen van de energie-efficiëntie van het proces.
- voor het drijven van energie-vragende reacties. De synthese van glucose en zetmeel uit methanol (dus niet CO2) is een up-hill, energie-vragend proces. In het procedé wordt direct en indirect gebruik gemaakt van ATP als bron van energie. Zonder planten geen fotosynthese, zonder fotosynthese geen ATP-synthese, zonder ATP geen chemo-enzymatische synthese van glucose en zetmeel. Ook deze energiekosten worden voor zover ik de SI lees, niet meegenomen.
Wat betreft het "veel efficiënter dan de plant kunnen maken van zetmeel" uit de NRC kop: in het abstract wordt gezegd " per milligram of total catalyst, an 8.5-fold higher rate than starch synthesis in maize". Het is mij niet duidelijk hoe ze aan dat getal komen, met name hoe ze de " rate per milligram total catalyst" in mais hebben berekend. Verder moet worden opgemerkt dat de snelheid van hun proces is bepaald aan de hand van een kleinschalige laboratorium opstelling. Elke proces technoloog zal je kunnen vertellen dat het opschalen van laboratorium schaal naar industriële schaal zijn geheel eigen problemen geeft. Gezien de complexiteit van de hele procedure denk ik dat, inderdaad, "industriële productie nog niet in zicht" is.
Het teveel aan geld moet ergens heen en ook de zeepbellen raken een keer op.
Technisch niet realiseerbaar in enkele decennnia, juist met corona zien we hoe de farma al kampt met enorme tekorten aan alles. Er z8n nu enorme (300-400%) capaciteitsuitbreidingen, na corona komt dit vrij, maar zelfs dit is bij lange na niet genoeg voor kweekvlees.
Daarnaast is de vraag over vergelijking van voedingswaarde immer nog niet duidelijk.
Nichemarkt voor de wanna haves / feel good vooralsnog.
Enno, ik heb zo het gevoel dat dit voor meer zaken op ging. We zullen het zien.
#21 Uit de kop van het NRC artikel (artikel zelf is achter betaalmuur): "Industriële productie is nog niet in zicht."
"Synthetisch zetmeel uit het lab is efficiënter dan plant"
In de NRC vandaag.