Economie DNB: veehouderij kandideert als ‘stranded asset’

Henric, volgens jou moet de DNB Rabo rustig hele sectoren laten overfinancieren en pas ingrijpen als de hele bank in gevaar komt. Daar zeg je nogal wat. Dat lijkt me geen early maar late warning. Met het risico dat de DNB pas ingrijpt het kalf al verdronken is.
Want wat gebeurt er dan? Rabo is, anders dan de DSB van Dirk Scheringa, too big to fail, dus dan moeten wij als belastingbetalers weer dokken. En misschien ook jij als bloementeler als je door Rabo gefinancierd bent. Dan toch liever early warning.

Wiebren van Stralen meldde in een andere draad dat Rabo niet centraal heeft bijgehouden hoeveel geld plaatselijke banken in melkveebedrijven hadden geïnvesteerd. Dat lijkt me slecht risicomanagement. DNB mag, nee móet daar dan toch voor waarschuwen?

Wouter, als een bank veel geld wil steken in een riskante sector, maar ook weer niet zoveel dat de stabiliteit van de bank in gevaar komt, dan heeft DNB daar niets mee te maken. Het is geen investeringspolitie. Dat is nu juist waar ik bang voor ben, dat DNB zich bemoeien met de markt.
Je noemt in je #12 een heel rijtje punten op die allemaal waar zijn. Ik krijg het idee dat je zou willen dat DNB dit integraal overneemt, om zodoende de Nederlandse economie in de juiste richting te sturen. Maar daar hebben we de politiek voor. Die is namelijk gekozen, en wordt geacht het volk te vertegenwoordigen. DNB doet dat niet, die is neutraal.

Maar mijn vraag blijft staan, wat denk je dat het effect is als Klaas Knot in de krant zegt zich zorgen te maken over de financiering van bv de melkveehouderij? Het is evident dat iedereen weet dat hij dan impliciet zegt zich zorgen te maken over de stabiliteit van de Rabobank. Vind je nog steeds dat dat moet kunnen, of zelfs zou moeten?

Henric, al je punten lijken mij slechts half waar:

1. Voor energiekennis die de DNB niet in huis heeft maar die wel relevant is voor risicomanagement kan ze, nee móet ze afgaan op gezaghebbende instanties die zulke kennis wel in huis hebben.

2. Ik meen dat Klaas Knot niet heeft gepleit voor loonstijging in het algemeen maar in goed draaiende, exportgerichte sectoren. Het mag dus best wat specifieker. Maar hij moet natuurlijk geen specifieke bedrijven gaan noemen.

3. Ook bij overfinanciering van bedrijfstakken mag DNB best een beetje specifiek zijn. Als ze mag waarschuwen voor riskante bubbels in bijvoorbeeld de huizenmarkt, waarom mag ze dat dan niet voor bubbels in de melkveehouderij, de glastuinbouw of de varkenshouderij? Ze mag dan natuurlijk niet Rabo noemen, daar heb je gelijk in, al weet iedereen dat Rabo het grootste marktaandeel in deze sectoren heeft. Maar in het totale portfolio van Rabo is het aandeel melkveehouderij nu ook weer niet zo groot dat de bank als geheel gevaar loopt. Al te specifieke waarschuwingen kunnen banken (en andere bedrijven) in gevaar brengen, maar mond houden ook.

Wouter, prima dat een centrale bank waarschuwt voor investeringen die misschien wel waardeloos worden in de toekomst. Complete onzin om dan vervolgens dat soort investeringen te gaan aanwijzen, want daar heeft die centrale bank de kennis niet voor. Die kennis hebben gewone banken al niet eens, en die verdienen hun geld daarmee.
Prima dat Klaas Knot pleit voor loonstijging, want dat hoort bij zijn taak als economisch adviseur van de regering. Gaat Knot vervolgens zeggen dat de lonen in een bepaalde sector of voor bepaalde groepen wel wat meer omhoog kunnen? Natuurlijk niet,dat is aan de politiek, werkgevers en werknemers.
Je noemt zelf de overfinanciering van de melkveehouderij. Moet DNB zich daarmee bemoeien? Alleen als het de stabiliteit van het economische stelsel of het voortbestaan van een bank in gevaar zijn. Die overfinanciering zorgt voor allerlei ellende, maar niets wat bank of financieel stelsel niet kunnen dragen. Mond houden dus. Gaat het wel een gevaar vormen voor een bepaalde bank? Dan in het openbaar er al helemaal niets over zeggen. Kun je je voorstellen wat de gevolgen zouden zijn als Klaas Knot in de Telegraaf zou zeggen dat hij zich wat zorgen maakt over de overfinanciering van de melkveehouderij?

Klopt, zulke uitspraken mógen ze ook doen vanuit hun kerntaken: beheersen van de inflatie en toezien op de banken. (De Amerikaanse Fed moet bovendien via haar rentebeleid de werkgelegenheid bevorderen.)
Klaas Knot pleitte bijvoorbeeld voor loonsverhogingen omdat de betalingsbalans van NL (net als die van Duitsland en China) steeds schever wordt, wat kritiek uitlokt van andere landen. Loonsverhogingen zin gunstig voor de bedrijven die op de binnenlandse markt zijn gericht en minder goed voor exportgerichte bedrijven. Dat helpt om de betalingsbalans weer een beetje recht te trekken. De lonen zijn afgelopen jaar sterker gestegen dan de inflatie.

Bij het bankentoezicht hoort ook dat de DNB waarschuwt voor investeringen in potentiële stranded assets, zoals kolencentrales. Ga zo door, DNB!

Ik sluit overigens niet uit dat gascentrales, die nu worden gesloten, straks onmisbaar worden naarmate meer elektriciteit wordt geleverd door zon en wind. Die zijn nu eenmaal niet constant zijn en gascentrales kunnen de gaten vullen. Je kunt ze namelijk makkelijk aan- en uitschakelen, kolencentrales niet.