2 min
Volgens de Britse denktank Chatham House kan de aan- en doorvoer van voedsel en zelfs meststoffen haperen als gevolg van klimaatverstoringen. Droogte bijvoorbeeld, of overstromingen. Een beperkt aantal doorvoerpunten bepaalt het verschil tussen rust en onrust in de wereld. Alleen China blijkt een doortastend beleid te voeren en dat wereldwijd toe te passen.
Toenemende kwetsbaarheid van kritieke doorvoerpunten bedreigt de zekerheid van de wereldwijde voedselvoorziening. De Britse denktank Chatham House vreest in een nieuw rapport dat een beperkt aantal kritieke doorvoerpunten zoals het Suez-kanaal, de Zwarte Zeehavens en het wegennetwerk van Brazilië, die nu al regelmatig getroffen worden door klimaatverstoringen, in de toekomst vaker stil zullen vallen.
Globalisering en kromme treinrails
Volgens Chatham House vergroot klimaatverandering het risico op grote verstoringen van de doorvoer van voedsel en meststoffen. Droogte, overstromingen, slechte oogsten en daaruit resulterende gewapende conflicten zorgen voor blokkades. Daardoor groeien de kansen op onrust in de wereld, zegt de organisatie. Onderbreking van de voedselvoorziening kan immers leiden tot snelle en onbeheersbare scherpe prijsstijgingen. Dat leidt tot sociale onrust, gewapende conflicten en volksverhuizingen.
Het gesignaleerde probleem vindt zijn oorsprong in de sterke globalisering van de wereldvoedselvoorziening. Wereldregio's zijn afhankelijk van andere om hun bevolkingen te voeden. Met name Noord-Afrika en het Midden-Oosten zijn afhankelijk van aanvoerlijnen vanuit de rest van de wereld. Die kwetsbaarheid treft ook rijke landen in Azië; dat geldt vooral voor Zuid-Korea en Japan.
De VS verzorgen circa 30% van de graanvoorziening in de wereld, maar zijn kwetsbaar voor droogte, hitte en overstroming. Alle drie de verschijnselen hebben inmiddels voor slechte oogsten en geblokkeerde aanvoerlijnen gezorgd. In 2012 verbogen door de hitte ook spoorrailwegen, zodat treinwagons niet konden rijden.
Modderwegen in Brazilië
In Brazilië blokkeren slechte wegen regelmatig door hevige regenval zodat vrachtwagens gewassen die voor dierlijke en menselijke voeding in de rest van de wereld zorgen er niet overheen kunnen. Ook de zuidelijke havens van het land werden begin dit jaar getroffen door slecht weer dat voor overstromingen zorgde. Als Russische graanoogsten mislukken, stokt de aanvoer via de Zwarte Zee naar het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Volgend op de mislukte oogsten in 2010, was de zogenaamde Arabische Lente daarvan het gevolg in 2011.
China is doortastend
De oplossing die Chatham House voorstelt is diversificatie van aanvoerlijnen. China, in termen van inwoners 's werelds grootste en meest voedselafhankelijke land, verzorgde bijvoorbeeld de aanleg van een spoorlijn dwars door Zuid-Amerika om niet afhankelijk te zijn van het Panamakanaal en het probleem van modderige wegen te beperken. Ook koopt en runt het land via private bedrijven havens door de hele wereld om zeker te zijn van een hand in de handel die beschikbaar komt. Chatham House wijst erop dat rijke landen wereldwijd goed letten op de doorstroom van olieleveringen en beveelt aan hetzelfde beleid toe te passen voor de doorstroom van basisvoedsel tussen de wereldregio's.
Al eerder publiceerde Foodlog een artikel over maatregelen om voedselafhankelijkheid tussen wereldregio's tegen te gaan. Volgens de Finse Aalto Universiteit is wereldwijd een half miljard mensen te afhankelijk van geïmporteerd voedsel. Prijsstijgingen door tijdelijke schaarste blokkeren direct hun toegang tot voedsel. Ze zijn daarom kwetsbaar voor sociale onrust en al snel daarna voor ernstiger conflicten.
Dit artikel afdrukken
Globalisering en kromme treinrails
Volgens Chatham House vergroot klimaatverandering het risico op grote verstoringen van de doorvoer van voedsel en meststoffen. Droogte, overstromingen, slechte oogsten en daaruit resulterende gewapende conflicten zorgen voor blokkades. Daardoor groeien de kansen op onrust in de wereld, zegt de organisatie. Onderbreking van de voedselvoorziening kan immers leiden tot snelle en onbeheersbare scherpe prijsstijgingen. Dat leidt tot sociale onrust, gewapende conflicten en volksverhuizingen.
Het gesignaleerde probleem vindt zijn oorsprong in de sterke globalisering van de wereldvoedselvoorziening. Wereldregio's zijn afhankelijk van andere om hun bevolkingen te voeden. Met name Noord-Afrika en het Midden-Oosten zijn afhankelijk van aanvoerlijnen vanuit de rest van de wereld. Die kwetsbaarheid treft ook rijke landen in Azië; dat geldt vooral voor Zuid-Korea en Japan.
De VS verzorgen circa 30% van de graanvoorziening in de wereld, maar zijn kwetsbaar voor droogte, hitte en overstroming. Alle drie de verschijnselen hebben inmiddels voor slechte oogsten en geblokkeerde aanvoerlijnen gezorgd. In 2012 verbogen door de hitte ook spoorrailwegen, zodat treinwagons niet konden rijden.
Modderwegen in Brazilië
In Brazilië blokkeren slechte wegen regelmatig door hevige regenval zodat vrachtwagens gewassen die voor dierlijke en menselijke voeding in de rest van de wereld zorgen er niet overheen kunnen. Ook de zuidelijke havens van het land werden begin dit jaar getroffen door slecht weer dat voor overstromingen zorgde. Als Russische graanoogsten mislukken, stokt de aanvoer via de Zwarte Zee naar het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Volgend op de mislukte oogsten in 2010, was de zogenaamde Arabische Lente daarvan het gevolg in 2011.
Ook koopt en runt China via private bedrijven havens door de hele wereld om zeker te zijn van een hand in de handel die beschikbaar komtMeer dan de helft van de wereldwijde export van cruciale gewassen voor de voorziening van basisvoedsel - tarwe, maïs, rijst en soja - loopt langs binnenlandse routes naar slechts veertien belangrijke havens in de VS, Brazilië en aan de Zwarte Zee. Bovendien wordt meer dan de helft van deze gewassen - en meer dan de helft van de meststoffen - doorgevoerd via tenminste één van de geïdentificeerde doorvoerhavens (zie afbeelding hierboven).
China is doortastend
De oplossing die Chatham House voorstelt is diversificatie van aanvoerlijnen. China, in termen van inwoners 's werelds grootste en meest voedselafhankelijke land, verzorgde bijvoorbeeld de aanleg van een spoorlijn dwars door Zuid-Amerika om niet afhankelijk te zijn van het Panamakanaal en het probleem van modderige wegen te beperken. Ook koopt en runt het land via private bedrijven havens door de hele wereld om zeker te zijn van een hand in de handel die beschikbaar komt. Chatham House wijst erop dat rijke landen wereldwijd goed letten op de doorstroom van olieleveringen en beveelt aan hetzelfde beleid toe te passen voor de doorstroom van basisvoedsel tussen de wereldregio's.
Al eerder publiceerde Foodlog een artikel over maatregelen om voedselafhankelijkheid tussen wereldregio's tegen te gaan. Volgens de Finse Aalto Universiteit is wereldwijd een half miljard mensen te afhankelijk van geïmporteerd voedsel. Prijsstijgingen door tijdelijke schaarste blokkeren direct hun toegang tot voedsel. Ze zijn daarom kwetsbaar voor sociale onrust en al snel daarna voor ernstiger conflicten.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Wurgpunten verhevigen denk ik het immens grotere probleem van wereldwijd toenemende voedselschaarste door bevolkingsgroei, verwoestijning, vernatting, bodemverarming, burgeroorlogen en afname van vruchtbare grond door verstedelijking. En dan heb ik het nog niet over de ecologische risico's die we lopen als gevolg van de klimaatopwarming. Laten we elkaar vrolijk kapot blijven concurreren om de consument te pleasen. Dat kan alleen door economische groei maar het houdt een keer op. Waar blijft een zelfvoorzienende Europese voedselstrategie die op een meer ecologische landbouw is gebaseerd?
Dick, Inderdaad een belangrijk stuk, en nuttig rapport van Chatham House. De genoemde wurgpunten zijn nog een forse onderschatting lijkt me. Wellicht wel wanneer bekeken vanuit Brits of Chinees perspectief, maar wat als de infrastructuur in delen van Afrika of Azië faalt? Veel landen (en zeker veel steden) hebben een continue aanvoer van voedsel nodig. Overigens is China ook sterk betrokken bij de ontwikkeling van infrastructuur daar, zoals bijvoorbeeld in Kenya en Uganda.
Niemand reageerde op dit stuk. Niettemin gaat het over één van de allerbelangrijkste kwesties uit het voedselsysteem.
Gisteren schreef ook MO Daily een stukje over wat zij 'wurgpunten' noemen. China wordt genoemd, maar niet benoemd als zo ongeveer het enige land dat zeer doelbewust en al meer dan een decennium als enige natie ter wereld een coherente voedselstrategie volgt.