Met verbazing heb ik de discussies over megastallen en varkensflats gevolgd. Inmiddels maakt de verbazing plaats voor verontrusting. Voedselvoorziening is niet zomaar iets. Verontrusting dus omdat we het over onze voedselvoorziening en omdat een gevaarlijk Volksempfinden een plaats blijkt te vinden in onze maatschappij.
Begrijp me goed. Dierenwelzijn staat ook op mijn agenda hoog. Minder maar beter vlees eveneens. Maar wat ik niet begrijp is waarom biologisch en varkensflats gezien worden als elkaar’s tegengestelden. Waarom is biologisch goed en de flat fout? Ik kan me namelijk heel goed meerlagenstallen voorstellen die veilig biologisch varkensvlees opleveren met een hoger gehalte aan welzijn voor dier en mens dan het bestaande biologisch. Als de slacht erin wordt geïntegreerd wordt een belangrijke stressfactor uitgeschakeld. Om die economisch uit te laten kunnen, zijn hoge volumes nodig. Die verlagen bovendien de kosten en maken beter vlees bereikbaarder.

Het is bovendien esthetisch fraai. Je kunt er monumentale nieuwe gebouwen mee vormgeven in Den Haag of op industrieterreinen. In voorkomende gevallen kun je overwegen afgeschreven parkeergarages her te gebruiken voor kleinschalige meerlagenstallen in de stad. Het is een mooi tweede leven voor zulke gebouwen die ervoor zorgen dat de uitzichtvervuiling op het platteland afneemt.

Mag het of moet de wet aangepast worden?

Het mag. De Europese organic richtlijnen (1) en SKAL (2) laten verharde buitenruimtes toe. En verhard, dat weten de meeste stadsbewoners wel, kan dus ook een balkon zijn. Nu weet ik best dat de volgende vraag een economische is. Laat de prijs zo’n duurdere meerlagenstal toe? Dat zou best uit kunnen met de hogere prijzen die consumenten de biologische varkenshouder kennelijk gunnen.

Ik stel dus voor de discussie zuiver te houden door ofwel de biologische regels zodanig op te stellen dat een meerlagenstal uitgesloten is, ofwel te erkennen dat biologisch over veel en veel meer gaat dan het Ot en Sien imago dat goedgebekte –maar gevaarlijk opererende - politici nu in de discussie brengen. Waarom gevaarlijk? Het zogenaamde gezonde Volksempfinden heeft nog nooit iets goeds opgebracht en de uitkomst van het huidige maatschappelijke megadebat op het platteland kan zodanig zijn dat we toekomstige oplossingen en ontwikkelingsrichtingen uitsluiten, en op een afschuwelijke manier dierenwelzijnsissues verplaatsen naar landen waar geen toezicht is. Want vergeet niet zolang we de grenzen er niet voor sluiten zal goedkoop vlees blijven komen. Dat zal zijn impact hebben op het aanbod van de Nederlandse vleesverkopers.

Het wachten is dan ook op ondernemers die met durf en visie de eerste Nederlandse biologische varkensflat durven te realiseren. Daarmee zetten ze onze bijzondere Nederlandse dierenwelzijnsgezindheid in een verstedelijkte omgeving op een unieke wijze internationaal op de kaart.

1: Council Regulation (EC) No 834/2007Council Regulation (EC) No 834/2007 Artikel 14 1b (iii) the livestock shall have permanent access to open air areas, preferably pasture, whenever weather conditions and the state of the ground allow this unless restrictions and obligations related to the protection of human and animal health are imposed on the basis of Community legislation;

2: SKAL
Weidegang voor varkens is niet verplicht. Varkens moeten altijd vrije toegang hebben tot bewegingsruimten of uitlopen in de open lucht als de weers- en gezondheidsomstandigheden en bodemgesteldheid dat toelaten. Uitlopen in de open lucht mogen verhard zijn en voor maximaal 75% overdekt. Voor de buitenruimtes gelden minimumoppervlaktes waarbij weidegrond niet wordt meegerekend.

Peter Jens was directeur van Biologica. Thans werkt hij als zelfstandig adviseur.
Dit artikel afdrukken