2 min
Foodwatchbaas Bart van Opzeeland schreef afgelopen zaterdag een stukje in de NRC. Hij schreef dat nergens is bewezen dat Becel 'gezond is voor mensen met hart- en vaatklachten'. Vandaag formuleert culijournalist Onno Kleyn in de Volkskrant het anders. Hoe zit het nou echt?
In Nederland wilde Foodwatch Becel uit de schappen laten halen omdat Becel een medicijn zou zijn. Het zou alleen nog op recept te krijgen moeten zijn. De actie-organisatie spande een case aan en verloor die. Dat is niet onterecht. Becel verlaagt namelijk bewezen het cholesterolgehalte, maar is geen medicijn. Het is net zoiets als fietsen. Het is gezond, maar geen medicijn. Omdat dat de autoriteiten van Europa's Voedingswaakhond EFSA een laag cholesterolgehalte gezond, mag de claim 'Becel is gezond' gevoerd. Of het ook echt iets goeds doet voor jet hart en vaten weten we niet, want er is nooit oorzakelijk vastgesteld dat een laag cholesterolgehalte het risico op hart- en vaatziekten reduceert. Het is helaas niet anders, hoe graag Unilever en de wetenschappers achter Becel dat ook zouden willen.
Foodwatch ging dus nat op een argumentatiefoutje. De organisatie gebruikte het verkeerde argument om het correcte punt te maken. Er is geen causaal bewijs dat Becel je hart en vaten niet in de soep laat draaien, maar de margarine mag wel gezond heten omdat we een laag cholesterolgehalte gezond noemen.
Opvallend is daarom het feit dat Onno Kleyn, ambachtelijk eetjournalist bij de Volkskrant het vanmorgen correct en wars van alle hypes tegen Becel opschrijft (V9): "het is bewezen dat de margarine het slechte cholesterolniveau in ons bloed verlaagt. Causaal bewijs dat cholesterolverlaging hart- en vaatziekten vermindert is echter nooit geleverd. De hypothese dat cholesterol van invloed zou zijn ontmoet kritiek in de wetenschap." Dat is een correcte formulering waar Unilever - de merkeigenaar van Becel - vermoedelijk bij moet knarsetanden omdat het de verkopen van de gezonde hartmargarine verder ziet dalen na al deze berichtgeving, terwijl de Volkskrant met deze formulering de toon zet voor een wetenschappelijk correcte weergave van de waarheid omtrent Becel.
Als Kleyns wijze van formuleren navolging vindt, kan de Duitse rechter die onlangs oordeelde dat Becel gezond voor hart en bloedvaten mag heten zolang er maar 1 wetenschapper is die de claim ondersteunt, inpakken. Becel verlaagt je cholesterol maar heeft geen oorzakelijk vastgesteld effect op je hart- en bloedvaten. Sterker nog, dat effect wordt betwijfeld. Er zijn zelfs wetenschappers die beweren dat een verlaging van je cholesterol slecht voor je hart is. Dat mag je allemaal hardop zeggen zonder dat Unilever er bezwaar tegen kan maken.
Als Foodwatch dus alsnog zijn gelijk wilt halen, moet het net als Wakker Dier gewoon grote advertenties in kranten zetten: "Becel verlaagt je cholesterol maar heeft geen oorzakelijk vastgesteld effect op je hart- en bloedvaten". Geen rechter die het de actievoerders nog tegen kan maken met een boete of celstraf. Sterker nog: als de rechter wordt ingeschakeld, wordt de aandacht tegen Becel alleen maar nóg groter. Vaststaat dat er geen causaal bewijs is dat Becel hartzeer voorkomt. Geen rechter die daar omheen kan. Er is nog hoop voor Foodwatch.
Fotocredits: 'Vintage Ad #1,585: Spread a Good Example', uitsnede jbcurio
Dit artikel afdrukken
Foodwatch ging dus nat op een argumentatiefoutje. De organisatie gebruikte het verkeerde argument om het correcte punt te maken. Er is geen causaal bewijs dat Becel je hart en vaten niet in de soep laat draaien, maar de margarine mag wel gezond heten omdat we een laag cholesterolgehalte gezond noemen.
Opvallend is daarom het feit dat Onno Kleyn, ambachtelijk eetjournalist bij de Volkskrant het vanmorgen correct en wars van alle hypes tegen Becel opschrijft (V9): "het is bewezen dat de margarine het slechte cholesterolniveau in ons bloed verlaagt. Causaal bewijs dat cholesterolverlaging hart- en vaatziekten vermindert is echter nooit geleverd. De hypothese dat cholesterol van invloed zou zijn ontmoet kritiek in de wetenschap." Dat is een correcte formulering waar Unilever - de merkeigenaar van Becel - vermoedelijk bij moet knarsetanden omdat het de verkopen van de gezonde hartmargarine verder ziet dalen na al deze berichtgeving, terwijl de Volkskrant met deze formulering de toon zet voor een wetenschappelijk correcte weergave van de waarheid omtrent Becel.
Als Kleyns wijze van formuleren navolging vindt, kan de Duitse rechter die onlangs oordeelde dat Becel gezond voor hart en bloedvaten mag heten zolang er maar 1 wetenschapper is die de claim ondersteunt, inpakken. Becel verlaagt je cholesterol maar heeft geen oorzakelijk vastgesteld effect op je hart- en bloedvaten. Sterker nog, dat effect wordt betwijfeld. Er zijn zelfs wetenschappers die beweren dat een verlaging van je cholesterol slecht voor je hart is. Dat mag je allemaal hardop zeggen zonder dat Unilever er bezwaar tegen kan maken.
Als Foodwatch dus alsnog zijn gelijk wilt halen, moet het net als Wakker Dier gewoon grote advertenties in kranten zetten: "Becel verlaagt je cholesterol maar heeft geen oorzakelijk vastgesteld effect op je hart- en bloedvaten". Geen rechter die het de actievoerders nog tegen kan maken met een boete of celstraf. Sterker nog: als de rechter wordt ingeschakeld, wordt de aandacht tegen Becel alleen maar nóg groter. Vaststaat dat er geen causaal bewijs is dat Becel hartzeer voorkomt. Geen rechter die daar omheen kan. Er is nog hoop voor Foodwatch.
Fotocredits: 'Vintage Ad #1,585: Spread a Good Example', uitsnede jbcurio
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
_480_289_s_c1.png)
Als ik nou eens geen boter en ook geen margarine (dus ook geen Becel) op mijn brood doe...
Nou ja dat deed ik al jaren, waarna ik -inmiddels ook al sinds jaren- erop overgestapt ben om gewoon geen brood meer te eten...
Aldus doende ben ik af van dat getwijfel of de ene margarine nou wel of niet beter is dan de andere. Of dat ik toch maar voor boter moet gaan.
En zonder brood raakt het mij niet meer dat dat brood al lang niet meer deugt en niet meer smaakt, maar wel o zo saai is geworden.
Hoe is het mogelijk dat hele volksstammen jaar in jaar uit twee maal daags dat al maar meer gedegenereerde brood eten? (Of deels zijn overgestapt op patates-frites). Ik eet in plaats van brood (en patat) wel een groente/vis/ei/salade (opgelekkerd met een pietsje knoflook of wat ook). Dan word ik wel verziekt door pesticiden en kwik...
Onderzoek zou zich voornamelijk, ik denk zelfs uitsluitend, niet moeten richten op wat uit een of andere fabriek komt, maar op wat uit de grond komt, of uit zee; gewoon op wat groeit en bloeit en eetbaar is (groente, haver, fruit, noten, paddestoelen, vis, en nog veel meer: gember, geelwortel, peterselie; ik kan moeilijk volledig zijn).
Wat er nu gebeurt is eigenlijk goed beschouwd eigenaardig: wat margarine zo belangrijk maakt is dat boter duur is (en kwa gezondheid omstreden) en dat er zo vaak en zoveel brood wordt gegeten. Dat besmeerd moet worden (met magarine waarvan de gezondheid bepaald ook omstreden is). Die (al of niet kunst)boter moet en zal, ook al is het eigenlijke beleg ook iets plakkerigs, zoals bijvoorbeeld appelstroop. Als je bloedvaten maar zo gauw mogelijk met suiker -en wat daaraan aanplakt- dichtgeplakt worden; brood is al een-en-al koolhydraat dus suiker, ondermeer stroop is van hetzelfde.
Maar waarom dat brood en dat besmeren ervan almaar moet, waarom dat broodjes smeren een bere-heilig moeten is geworden, weet intussen niemand. Wordt er ook nog almaar geroepen dat we vooral gavarieerd moeten eten. Als we maar gevarieerd eten dan eten we gezond? En almaar brood-met-kunstboter eten is dat gevarieerd als dan maar het beleg gevarieerd is? Ook al is dat dan ook nog maar dikwijls van almaar van hetzelfde (namelijk dikwijls slechts een mond vol suikers)? En temidden van al die vragen (en nog veel zinnigere andere vragen) maar blijven pietepeuteren op dat ene zuinig gesmeerde laagje misschien wel/waarschijnlijk niet gezonde vet.
Ik vond het lastig om de publicatie zelf te vinden omdat het artikel waar Dick naar verwijst het over JAMA heeft. Uiteindelijk toch gevonden, dus hier even de link.
Wat deze omega3-omega6 welles-nietes discussie zo interessant maakt, is dat je ziet dat wetenschappelijke "consensus" een fictie is. Voedingswetenschap kan geen consensus produceren omdat de rol van voeding in gezondheid zeer gecompliceerd en langs vele "pathways" verloopt. Niet 1-op-1, zoals in de farmacie. Wanneer je dan wetenschap en overheidsbeleid met elkaar vermengt, zoals nu bijvoorbeeld gebeurt bij de gezondheidsclaims, dan moet de overheid bij veranderende wetenschappelijke uitkomsten het beleid aanpassen. Dat is voor de overheid en de "policy advisers" onder de wetenschappers nogal lastig. Gezichtsverlies. Hoe kon dat gebeuren ? Dat klemt met name wanneer beleid in wetgeving is vastgelegd, zoals in het geval van de gezondheidsclaims. Die zijn BIJ WET vastgelegd ! Gezondheidsclaims zijn in wetgeving verankerde wetenschappelijke uitkomsten. Wanneer de wetenschappelijke inzichten veranderen - en dat doen ze dagelijks - moet je dus DE WET gaan aanpassen. Dat is een taai proces, waarin de vraag moet worden beantwoord wie er dan wel verantwoordlijk was voor die wet (de Europese wetgever = Commissie, Raad en Parlement !) waarvan nu blijkt dat ie moet worden aangepast. Dus: wetenschap en overheidsbeleid moeten worden ontkoppeld. Jazeker, dat is vloeken in de kerk, maar erg gezond voor zowel het beleid als voor de wetenschap.
Unilever noemt hieronder (#27) Mozzafarian om Becel te ondersteunen. Eén van de controverses over Becel is de hieronder ook weer breed behandelde blokkade die een teveel aan omega-6 zou opleveren voor de opname van omega-3. Mozzafarian publiceerde recent een langjarige studie die laat zien dat omega-3 suppletie zorgt voor een significant lagere sterfte.
Ik heb het nog niet nagelezen. Ik het licht van de ná deze lijn op Foodlog gevoerde discussie over de evidence/eminence achter de gezondheid van omega-6 als koolhydraatvervangend vet is het boeiend nog eens te bezien of die 6-substitutie niet heeft geleid tot een 3-verdringing die leidt tot grotere schaarste van de toch al beperkte beschikbaarheid van visolie voor consumptief gebruik.
Patrick #65, wat melig.