3 min
De emoties in het debat in de Tweede Kamer over de landbouwbegroting van minister Femke Wiersma gisteren, 16 oktober, liepen hoog op. Inhoudelijk maakten de partijen binnen de coalitie elkaar zwart. Scherpe woorden en spanningen tussen partijen bepaalden de sfeer van een surrealistisch toneelstuk.
Minister van Landbouw Femke Wiersma (BBB) moet haar boerenbeleid verdedigen tegen haar coalitiegenoten VVD en NSC, die haar openlijk aanvallen. Het debat van gisteravond werd een uitwisseling vol onderlinge irritatie, botsende standpunten, en een blijvende verbazing over de posities waarin de partijen onderling zijn beland. Het mestbeleid van boerenminister Wiersma werd aangenomen met massale steun van de linkse oppositie, en BBB stemde mee. Met steun van de VVD is het CDA inmiddels weer de warmste verdediger van het boerenbelang, terwijl BBB nou juist was ontstaan omdat het CDA en de VVD met 'linkse ideeën' hadden meegewerkt.
Titanic
Harm Holman, van BBB's coalitiegenoot NSC, vergeleek de politieke keuzes van de BBB vanuit het ministerie en in de Tweede Kamer met het orkest van de Titanic: “Het schip zinkt en jullie spelen gewoon door,” sneerde hij richting partijleider Caroline van der Plas, minister Wiersma, en staatssecretaris Jean Rummenie. Een niet mis te verstane metafoor, die bij Van der Plas niet in goede aarde viel. Zij herinnerde Holman eraan dat zijn partij in het verleden fel tegen het ruime stikstoffonds van €25 miljard was omdat het beschikbaar werd gesteld vanuit verkeerde beleidsaannames. Uiteindelijk werd het door BBB én NSC sterk uitgekleed in de demissionaire periode van Rutte IV.
Kamerlid Thom van Campen van de VVD eiste dat Wiersma eindelijk eens concrete plannen presenteert en is bereid daar geld voor beschikbaar te maken. Hij voelde geen enkele sympathie voor het argument dat het doorhalen van het stikstoffonds boeren juist zou hebben geholpen. Geld helpt om tot daden te komen, leek hij te vinden. Daar wil hij een plan voor zien dat er nog altijd niet is van de partij die het allemaal wel zou regelen voor de boeren van Nederland. Van Campen liet de minister en haar partij bungelen met de woorden: “We hoeven het haar niet te makkelijk te maken.”
Van der Plas keek weg
Na een opbouw van stekeligheden culmineerde het bijna zes uur durende debat, dat niet veel meer was dan een wedstrijdje de-pot-verwijt-de-ketel, al na 1 uur en 33 minuten in zijn hoogtepunt (zie de video hieronder): de tranen en stokkende woorden van Eline Vedder van het CDA. De Drentse boerin zag haar wereld instorten. Ze gaf toe dat haar eigen partij in het verleden steken heeft laten vallen en deed dat zonder gêne. Ze deelde haar zorgen over haar eigen boerderij, waarvan de koeien wellicht komend jaar naar de slacht moeten als gevolg van het al jaren en nu ook onder BBB falende mestbeleid. Maar ze riep op tot het maken van echte keuzes, hoe pijnlijk die ook zijn. Caroline van der Plas keek weg en ging in haar stukken rommelen. Volt-kamerlid Koekoek sprak haar waardering uit voor de emotie en eerlijkheid van Vedder, die de reactie met een dankbaar knikje in ontvangst nam. Kort daarna schorste de Kamervoorzitter om "even de handen te wassen" en werd het stil.
Het contrast tussen de intense emoties van Vedder en de afstandelijke houding van de BBB-vertegenwoordigers was schrijnend. Collega-Kamerleden spraken volgens de Telegraaf achteraf van een “kille atmosfeer” vanuit de minister, terwijl Vedder juist de boeren met verve verdedigde.
De Haagse politiek laat het beeld zien van een surrealistisch theater. Boerenpartij BBB verkoopt groen beleid en zegt dat het nu eenmaal niet anders kan vanwege Europese afspraken en verplichtingen. Nog maar kort geleden zou de BBB in Brussel op tafel gaan slaan om in Nederland alle mest- en stikstofproblemen op te lossen. Met steun van GroenLinks en de Partij van de Arbeid drukt de partij nu linksig beleid door de Kamer. Het CDA en de VVD, die tot voor kort boeren linksom de nek omdraaiden, zijn opeens weer de boerenpartijen. En als Vedder dat pijnlijk duidelijk maakt, doet Van der Plas alsof ze dringend iets in haar stukken moet nalezen, terwijl ze normaal gesproken direct haar woordje klaar heeft.
Nederland maakt op het gebied van landbouw alweer een Umwertung aller Werte mee, terwijl toch alles precies hetzelfde blijft: aan Brusselse afspraken kun je niet tornen. Je moet ermee omgaan en bepalen hoe je dat doet. Nederland schuift dat proces al ruim 25 jaar voor zich uit. In essentie moet de politiek zich de vraag stellen hoeveel milieugebruiksruimte ze wil toestaan aan welke sectoren. Dat is een vraag die de landbouw overstijgt en daarom ook vandaag niet zal worden opgelost, laat staan gesteld. Toch is er winst te zien: de Kamer realiseert zich steeds meer dat de huidige manier van problemen oplossen niet meer werkt en bovendien dat de oplossingen niet uit de coalitie komen. Het debat van gisteren liet zien dat op het gebied van landbouw de Kamer regeert. Dat is nieuw.
Vandaag antwoordt (deel 1) de minister op vragen van de Kamerleden (2e deel). Ik verwacht niet dat het beeld erg zal veranderen.
Dit artikel afdrukken
Titanic
Harm Holman, van BBB's coalitiegenoot NSC, vergeleek de politieke keuzes van de BBB vanuit het ministerie en in de Tweede Kamer met het orkest van de Titanic: “Het schip zinkt en jullie spelen gewoon door,” sneerde hij richting partijleider Caroline van der Plas, minister Wiersma, en staatssecretaris Jean Rummenie. Een niet mis te verstane metafoor, die bij Van der Plas niet in goede aarde viel. Zij herinnerde Holman eraan dat zijn partij in het verleden fel tegen het ruime stikstoffonds van €25 miljard was omdat het beschikbaar werd gesteld vanuit verkeerde beleidsaannames. Uiteindelijk werd het door BBB én NSC sterk uitgekleed in de demissionaire periode van Rutte IV.
In essentie moet de politiek zich de vraag stellen hoeveel milieugebruiksruimte ze wil toestaan aan welke sectoren. Dat is een vraag die de landbouw overstijgt en daarom ook vandaag niet opgelost, laat staan gesteld zal wordenNiet makkelijk maken
Kamerlid Thom van Campen van de VVD eiste dat Wiersma eindelijk eens concrete plannen presenteert en is bereid daar geld voor beschikbaar te maken. Hij voelde geen enkele sympathie voor het argument dat het doorhalen van het stikstoffonds boeren juist zou hebben geholpen. Geld helpt om tot daden te komen, leek hij te vinden. Daar wil hij een plan voor zien dat er nog altijd niet is van de partij die het allemaal wel zou regelen voor de boeren van Nederland. Van Campen liet de minister en haar partij bungelen met de woorden: “We hoeven het haar niet te makkelijk te maken.”
Van der Plas keek weg
Na een opbouw van stekeligheden culmineerde het bijna zes uur durende debat, dat niet veel meer was dan een wedstrijdje de-pot-verwijt-de-ketel, al na 1 uur en 33 minuten in zijn hoogtepunt (zie de video hieronder): de tranen en stokkende woorden van Eline Vedder van het CDA. De Drentse boerin zag haar wereld instorten. Ze gaf toe dat haar eigen partij in het verleden steken heeft laten vallen en deed dat zonder gêne. Ze deelde haar zorgen over haar eigen boerderij, waarvan de koeien wellicht komend jaar naar de slacht moeten als gevolg van het al jaren en nu ook onder BBB falende mestbeleid. Maar ze riep op tot het maken van echte keuzes, hoe pijnlijk die ook zijn. Caroline van der Plas keek weg en ging in haar stukken rommelen. Volt-kamerlid Koekoek sprak haar waardering uit voor de emotie en eerlijkheid van Vedder, die de reactie met een dankbaar knikje in ontvangst nam. Kort daarna schorste de Kamervoorzitter om "even de handen te wassen" en werd het stil.
Het contrast tussen de intense emoties van Vedder en de afstandelijke houding van de BBB-vertegenwoordigers was schrijnend. Collega-Kamerleden spraken volgens de Telegraaf achteraf van een “kille atmosfeer” vanuit de minister, terwijl Vedder juist de boeren met verve verdedigde.
De Kamer regeert. Dat is nieuwUmwertung terwijl alles hetzelfde blijft
De Haagse politiek laat het beeld zien van een surrealistisch theater. Boerenpartij BBB verkoopt groen beleid en zegt dat het nu eenmaal niet anders kan vanwege Europese afspraken en verplichtingen. Nog maar kort geleden zou de BBB in Brussel op tafel gaan slaan om in Nederland alle mest- en stikstofproblemen op te lossen. Met steun van GroenLinks en de Partij van de Arbeid drukt de partij nu linksig beleid door de Kamer. Het CDA en de VVD, die tot voor kort boeren linksom de nek omdraaiden, zijn opeens weer de boerenpartijen. En als Vedder dat pijnlijk duidelijk maakt, doet Van der Plas alsof ze dringend iets in haar stukken moet nalezen, terwijl ze normaal gesproken direct haar woordje klaar heeft.
Nederland maakt op het gebied van landbouw alweer een Umwertung aller Werte mee, terwijl toch alles precies hetzelfde blijft: aan Brusselse afspraken kun je niet tornen. Je moet ermee omgaan en bepalen hoe je dat doet. Nederland schuift dat proces al ruim 25 jaar voor zich uit. In essentie moet de politiek zich de vraag stellen hoeveel milieugebruiksruimte ze wil toestaan aan welke sectoren. Dat is een vraag die de landbouw overstijgt en daarom ook vandaag niet zal worden opgelost, laat staan gesteld. Toch is er winst te zien: de Kamer realiseert zich steeds meer dat de huidige manier van problemen oplossen niet meer werkt en bovendien dat de oplossingen niet uit de coalitie komen. Het debat van gisteren liet zien dat op het gebied van landbouw de Kamer regeert. Dat is nieuw.
Vandaag antwoordt (deel 1) de minister op vragen van de Kamerleden (2e deel). Ik verwacht niet dat het beeld erg zal veranderen.
Het debat van de Kamer van 26 oktober is hieronder na te luisteren:
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
_480_289_s_c1.png)
Wouter, boeren zijn niet zozeer boos op elkaar, maar meer op de manier waarop ze zaken met elkaar moeten doen. Afschaf derogatie betekent méér mestafzet voor veehouders naar akkerbouwers = een grote toename van zakendoen tussen boeren. Of boeren dat onderling even voor elkaar willen maken. En dat even voor elkaar maken geldt niet alleen voor mest, maar ook voor veevoer, zaaizaad en pootgoed, biggen, nuka`s, fokvee, tweede hands machines, landbouwgrond, complete boerenbedrijven enz. Allemaal handel tussen boeren onderling met een volume dat tweemaal zo groot is dan het volume dat met consumenten wordt verhandeld. Boer zijn betekend op de eerste plaats dat je vaardigheid bezit om zaken te kunnen doen met andere boeren. Zaken doen met consumenten komt dan op de tweede plaats. In het kort komt het er op neer dat boeren zowel elkaars leverancier als afnemer zijn, terwijl ze ook nog eens elkaars concurrent moeten zijn.
Boer zijn is echt geen makkie.
#36, er zijn zeker tegenstellingen. Er zijn veel boeren die balen van de FDF stemming die de media bereikt terwijl ze zelf volop proberen hun bedrijf aan te passen voor de toekomst. Toen het gedoe rond kunstmestschaarste begon had ik wat studiegroepen veehouders waar de stemming was: "Het gaat toch een keer flink veranderen, dus laten we daar dan nu maar mee bezig gaan". Dat de derogatie er overheen zou gaan en de stikstof pleuris uit zo breken wisten we toen nog niet. Maar de zoektocht hoe het bedrijf aan te passen gaat er desondanks wel om door. Natuurinclusief/regeneratief/agro-ecologisch werken spreekt ze ook wel aan, het is vooral de vraag hoe de cijfers dan zwart blijven.
Piet, dus boeren zijn boos op elkaar? Dat is niet zo handig.
Ik begrijp dat mijn analyse bij De Nieuwe Wereld niet zo goed klopt
Boeren zijn boos omdat de handel tussen boeren te veel verstoord wordt. De mestcrisis is een ultiem voorbeeld van een verstoorde (mest)handel tussen boeren.
'Boeren zijn altijd boos' reageerde ik op Gerben Boom van het NAJK, eerder BAJK, in een sessie vlak voor de zomer bij Foodlog in Ede, omdat er altijd wel iets is, door de eeuwen en duizenden jaren heen om boos op te worden. Dat is inherent aan het 'vak' van boer. Dat is er intussen wereldwijd bijna 'ingefokt' in het boer-zijn. Er is altijd wel een omstandigheid in en buiten je om, om boos op te worden. Juist de buitenstaanders 'snappen' dat niet, omdat zijn nimmer van oudher geen worteling hebben, geen dingen deden voor eigen rekening en risico met grond, weer en wind, klimaat en de willekeur van een waaier aan soorten overheden met een waaier aan soorten politieke systemen. (Een huidige BBB is er deels het gevolg van).
Het barst van de boerenopstanden en boerenoorlogen. Mijn laatste column, ook hier op Foodlog te vinden (en tevens op Prikkebord) beperkte zich tot de laatste 50 jaar. Maar het is van alle eeuwen en heeft eigenlijk altijd parallellen, heden en toen. Hele beschavingen kwamen erdoor op en gingen erdoor ten onder. De Reformatie is er mede door ontstaan. Onze 80-Jarige Oorlog en welke revolutie niet? Ook China is erdoor ontstaan. In de bijbel is er al sprake van. De Maya's gingen ten onder. En onze Middeleeuwen kenmerkt zich er ook door, zie de Jacquerie in Frankrijk bijv. en andere opstanden etc...
Dat heeft te maken met de beschikbaarheid van voedsel vanuit het adagium 'geef het volk boord en spelen'. Hele religies zijn ontstaan vanuit ellende en honger. De rol van 'de boer' in dit alles wordt vergeten en alleen bij systemen waarbij 'de boer' het volk goed en goedkoop kan voeden, zoals het onze sinds de Industriële Revolutie is er een mate van stabiliteit enige tijd dat beschikbaar. Van ooit tientallen procenten mensen die boer waren tot amper een half procent. Met 80 jaar oorlog geleden is de huidige politiek dit alles gewoon vergeten, links en rechts, neoliberaal en zgn groen-socialistisch. Nooit hebben zij zelf het boer-zijn gevoeld en dus gesnapt. Allen zijn als Marie-Antoinette en spelen herderinnetje, incl. beleidsambtenaren. Boeren schrijven zelf amper tot niet en als ze schrijven vaak slecht en warrig. Voor en over boeren wordt geschreven, zoals ook nu blijkbaar met een zoveelste boek. Klopt dat Dick? (Boek is besteld.)