Volgens Europese regels moeten schepen die vlak voor de kust vissen, hun motorvermogen begrenzen op 300 pk. Maar uit een recent onderzoek, uitgevoerd door het Nederlandse certificeringsbedrijf Roos Diesel Analysis, blijkt dat van de 68 onderzochte schepen uit 14 lidstaten meer dan de helft over veel sterkere motoren beschikt. Van de 11 onderzochte Nederlandse kotters - de kottervloot telt zo'n 300 schepen - waren er 8 in overtreding.

'Opvoeren'
Op papier beschikken de schepen over het vereiste, beperkte, motorvermogen. Maar dat blijkt een kwestie van afstelling te zijn. "Het is niet moeilijk om motoren weer op te voeren", zegt de Belgische motorspecialist Mark Pecqueur. "Bij oudere motoren hoef je de brandstoftoevoer maar te verhogen en er is veel meer vermogen uit zo'n motor te halen. Nieuwere motoren kunnen nog makkelijker worden gemanipuleerd: in de software." De werkelijke motorvermogens lopen op naar 490 tot 740 pk, ontdekte de NOS.

Met die grotere vermogens kunnen schepen harder varen, in kortere tijd meer vis of garnalen vangen en bovendien ook nog brandstof besparen ten opzichte van vissers die zich wel aan de regels houden. In de praktijk varen de frauderende schepen hun kleinere collega's gewoon voorbij en vangen ze de vis voor hun neus weg.

Aangekondigde controles
Minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid geeft toe dat het overheidsbeleid de afgelopen jaren tekort is geschoten. Al 13 jaar geleden kregen de kleinschalige garnalenvissers uit Noord-Nederland voor de rechter gelijk en moest de Nederlandse overheid strenger handhaven. Maar sinds 2012 vonden er in totaal slechts 23 controles plaats, deels vooraf aangekondigd. Dat creëert een voedingsbodem voor fraude.

De Europese Commissie wil hard optreden tegen de frauderende vissers en bijvoorbeeld een 'tachograaf' verplicht stellen. Die registreert overschrijdingen van het maximale vermogen en de snelheid. Voor de Nederlandse visserij bestaat al zo'n instrument, maar dat is nooit verplicht gesteld. Op het nieuwe rapport heeft het ministerie niet gereageerd, aldus de NOS.

Pim Visser, directeur van de Nederlandse visserij-organisatie VisNed, erkent de problematiek en legt de verantwoordelijkheid voor het aanpakken van de fraudeurs bij de overheid. "Er zitten rotte appelen in de mand en de overheid moet gewoon die rotte appelen opsporen en uit de mand halen." Zijn collega van de Vissersbond, Johan Nooitgedagt, "reageerde de afgelopen maanden niet op talloze telefoontjes, berichten en mails van de NOS over dit onderwerp."

Visser is er duidelijk over: de overheid heeft een taak en moet niet denken dat de sector zelf politie-agent over zichzelf kan spelen. Zo is politie immers niet bedoeld.
Dit artikel afdrukken