Recent kwamen kritische geluiden over orthorexie - een manische vorm van gezond eten en mogelijk een ziektebeeld - uit Duitsland. Vanmorgen blijken ze ook in België te leven. De wetenschapsfilosoof Maarten Boudry van de Universiteit Gent laat geen misverstand bestaan over zijn opinie ten aanzien van de profeten van het gezonde eten. Lees de opinie in De Morgen. We citeren hier een aantal saillante passages.
Eetprofeten zijn aasgieren
De wetenschap van voeding is aan sterke slingerbewegingen onderhevig. Wie de stapels onderzoek naar al dan niet verzadigde vetzuren, low carb diëten, cholesterolspiegels en fytosterolen doorploegt, blijft op zijn honger zitten. Dat ligt overigens niet aan de wetenschappelijke methode: ons spijsverteringsstelsel is ontzagwekkend ingewikkeld. Betrouwbare studies zijn tijdrovend en duur, en soms gekruid met industriële belangen.
Eetprofeten zijn aasgieren, en wij hun gewillige prooien. Ons denken over voedsel is doordrongen van magie, natuursentiment, valse tegenstellingen en een obsessie met zuiverheid.
Geen enkele voedselbron is gezond op zichzelf. Voor iemand die elke dag bij de frituur aanschuift, is een krop sla beslist een gezonde afwisseling. Voor wie enkel sla eet, vice versa. Een veganist zou baat hebben bij wat kippenlever, omdat die veel vitamine B12 bevat, ondervertegenwoordigd in plantaardig voedsel. Voor de bemanningsleden van de Vasco Da Gama, die bij bosjes aan scheurbuik bezweken, was een citroen de gezondst denkbare voedselbron. Voor een welgestelde westerling, van het slag dat 's morgens weleens versgeperste sinaasappelsap drinkt, heeft de stelling 'citroenen zijn gezond' geen enkele betekenis.
Hardnekkige mythes
De meest hardnekkige mythe over voedsel is dat wat natuurlijk is, per definitie ook goed is. Nog liefst de ongerepte natuur, voor ze door beschaving werd bezoedeld: dat heet dan een paleodieet, of wat de jager-verzamelaars zoal bijeen geplukt en gejaagd kregen. De meeste natuurlijke planten doen echter aan chemische oorlogsvoering: zij stellen het niet op prijs om opgegeten te worden. Niet alleen door de homo sapiens, maar ook door divers kleiner ongedierte dat zich aan hen te goed doet (die dan weer niet 'gezond' zijn als wij ze niet verdelgen).
Voedselhysterie bij De Correspondent
Onze westerse eetcultuur, zo las ik een onversneden staaltje van voedselhysterie bij De Correspondent, is een "massale zelfmoord in slow motion". Dat klopt. Leven is een ongeneeslijke aandoening, met 100 procent mortaliteit. Als je maar lang genoeg voedsel door je slokdarm jaagt, dan schiet je er op den duur je hachje bij in. Laat het u smaken!
Zoals Boudry zegt: hij is slechts een eenvoudige wetenschapsfilosoof en heeft weinig verstand van voeding. Maar met dat gezonde verstand in zijn achterhoofd weet hij het zeker: hij weet genoeg om te weten dat ik er, ter wille van mijn gezondheid, niet veel meer over hoef te weten. Laat de eetprofeten prediken in de woestijn: hun tegenstrijdige evangelies heffen elkaar op.
Het lijkt erop dat het alomtegenwoordige gepreek over wat gezond is en wat we moeten, over de irritatiegrens bij weldenkende mensen heen is gegroeid. Dat neemt niet weg dat de vetbuikige samenleving een uitdaging blijft. Kennelijk staat die los van de gezondheidsmanie die niet in staat is gebleken er iets aan te veranderen.
Fotocredits: Renovation starts here, LaVladina
Dit artikel afdrukken
Eetprofeten zijn aasgieren
De wetenschap van voeding is aan sterke slingerbewegingen onderhevig. Wie de stapels onderzoek naar al dan niet verzadigde vetzuren, low carb diëten, cholesterolspiegels en fytosterolen doorploegt, blijft op zijn honger zitten. Dat ligt overigens niet aan de wetenschappelijke methode: ons spijsverteringsstelsel is ontzagwekkend ingewikkeld. Betrouwbare studies zijn tijdrovend en duur, en soms gekruid met industriële belangen.
Eetprofeten zijn aasgieren, en wij hun gewillige prooien. Ons denken over voedsel is doordrongen van magie, natuursentiment, valse tegenstellingen en een obsessie met zuiverheid.
Geen enkele voedselbron is gezond op zichzelf. Voor iemand die elke dag bij de frituur aanschuift, is een krop sla beslist een gezonde afwisseling. Voor wie enkel sla eet, vice versa. Een veganist zou baat hebben bij wat kippenlever, omdat die veel vitamine B12 bevat, ondervertegenwoordigd in plantaardig voedsel. Voor de bemanningsleden van de Vasco Da Gama, die bij bosjes aan scheurbuik bezweken, was een citroen de gezondst denkbare voedselbron. Voor een welgestelde westerling, van het slag dat 's morgens weleens versgeperste sinaasappelsap drinkt, heeft de stelling 'citroenen zijn gezond' geen enkele betekenis.
Hardnekkige mythes
De meest hardnekkige mythe over voedsel is dat wat natuurlijk is, per definitie ook goed is. Nog liefst de ongerepte natuur, voor ze door beschaving werd bezoedeld: dat heet dan een paleodieet, of wat de jager-verzamelaars zoal bijeen geplukt en gejaagd kregen. De meeste natuurlijke planten doen echter aan chemische oorlogsvoering: zij stellen het niet op prijs om opgegeten te worden. Niet alleen door de homo sapiens, maar ook door divers kleiner ongedierte dat zich aan hen te goed doet (die dan weer niet 'gezond' zijn als wij ze niet verdelgen).
Voedselhysterie bij De Correspondent
Onze westerse eetcultuur, zo las ik een onversneden staaltje van voedselhysterie bij De Correspondent, is een "massale zelfmoord in slow motion". Dat klopt. Leven is een ongeneeslijke aandoening, met 100 procent mortaliteit. Als je maar lang genoeg voedsel door je slokdarm jaagt, dan schiet je er op den duur je hachje bij in. Laat het u smaken!
Zoals Boudry zegt: hij is slechts een eenvoudige wetenschapsfilosoof en heeft weinig verstand van voeding. Maar met dat gezonde verstand in zijn achterhoofd weet hij het zeker: hij weet genoeg om te weten dat ik er, ter wille van mijn gezondheid, niet veel meer over hoef te weten. Laat de eetprofeten prediken in de woestijn: hun tegenstrijdige evangelies heffen elkaar op.
Het lijkt erop dat het alomtegenwoordige gepreek over wat gezond is en wat we moeten, over de irritatiegrens bij weldenkende mensen heen is gegroeid. Dat neemt niet weg dat de vetbuikige samenleving een uitdaging blijft. Kennelijk staat die los van de gezondheidsmanie die niet in staat is gebleken er iets aan te veranderen.
Fotocredits: Renovation starts here, LaVladina
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
“De meest hardnekkige mythe over voedsel is dat wat natuurlijk is, per definitie ook goed is.”, staat in bovenstaande topic, en:
“Het lijkt erop dat het alomtegenwoordige gepreek over wat gezond is en wat we moeten, over de irritatiegrens bij weldenkende mensen heen is gegroeid.”
Het sluit op een grappige wijze aan bij wat ik onder ref. #33 poneerde in de discussie over de nieuwe wind (?) die waait/gaat waaien in de WUR.
“Het begint er op te lijken dat de activiteiten van Wageningen buiten de grenzen van haar discipline vallen door een te doordravende hype en zucht naar ‘biologisch dynamische duurzaamheid’ die dankzij een eenzijdig politieke invalshoek bovenmatig gesubsidieerd wordt. Alsof uitsluitend ‘bio’ een exclusieve garantie voor de toekomst biedt.”
Maar ik ben gelukkig, zoals blijkt uit deze bovenstaande topic, niet de enige die zich kritisch opstelt tegen een bijna dogmatische religie…
Of komt dat ‘wij’ in Vlaanderen met wat genuanceerder met ‘het redden van de aarde’ omgaan dan in Nederland ?