Juist mensen met een normaal gewicht zouden eerder overlijden aan de gevolgen van diabetes dan de mensen die overgewicht hebben of zelfs obees zijn. Dat verschijnsel werd bekend onder de naam 'obesitasparadox'.

Vanuit een groot onderzoek zijn er nu duidelijke aanwijzingen dat de obesitasparadox bij diabetes niet opgaat. De onderzoekers hopen hiermee een einde te maken aan de - hoogoplopende - discussies.

Onderzoekers van de Harvard School of Public Health in Boston analyseerden gegevens uit twee langlopende studies: de 'Nurses' Health Study', die al sinds 1976 loopt en de 'Health Professionals Follow-up Study', die sinds 1986 draait.
In totaal werden de gegevens van meer dan 11.000 diabetespatiënten onderzocht. Geen van deze mensen had op het moment van de diagnose kanker of een hartkwaal. Gemiddeld werden de proefpersonen over bijna 16 jaar gevolgd. In die tijd werden er ongeveer 3.000 sterfgevallen geteld. Het onderzoek is gepubliceerd in New England Journal of Medicine.

Toch hoger overlijdensrisico
Bij mensen die op het moment dat ze diabetes ontwikkelden te zwaar of obees waren, bleek het overlijdensrisico 9 tot 33% hoger dan bij met mensen die bij de diagnose aan de bovenkant van het normale gewicht zaten. Daarmee sporen de uitkomsten met onze intuïtie: hoe zwaarder, des te groter het risico. Werd de diabetes onder de 65-jarige leeftijd geconstateerd, dan liep het risico harder op met gewichtstoename, terwijl bij de diabetespatiënten van boven de 65 het effect afvlakte.

Roken
Roken bleek ook een factor in relatie tot overlijden. Zo stelden de onderzoekers vast dat rokende vrouwen uit de lichtste gewichtscategorie een groter overlijdensrisico hadden dan rokende vrouwen met een normaal gewicht. Bij zwaardere vrouwen liep het overlijdensrisico juist verder op. Bij niet-rokende diabetespatiënten was een ander patroon zichtbaar: hoe lichter de persoon, hoe lager het risico op vroegtijdig overlijden.

Eerdere studies
Uit eerdere studies zou juist blijken dat mensen die een normaal gewicht hadden op het moment dat ze diabetes kregen een twee keer zo groot risico liepen om te overlijden binnen een bepaalde periode als mensen met overgewicht of obesitas. De onderzoekers verklaren hun afwijkende bevindingen door te wijzen op het feit dat de gewichtsgegevens in eerdere onderzoeken vaak gebaseerd waren op schattingen, soms jaren nadat de diabetesdiagnose was gesteld. Eenzelfde verklaring is er voor de rokersgegevens: de gegevens daarover zijn tegenwoordig beter geborgd. Of iemand rookt of niet is van belang omdat rokers vaak lichter zijn dan niet-rokers.

Toch maar afvallen dus
Wat moeten we nu, aangezien de obesitasparadox niet van toepassing blijkt bij diabetes? Toch maar weer afvallen dus. "Gewicht kwijtraken is gunstig, en je hoeft helemaal niet veel af te vallen. Vijf of 10% afvallen als je obees bent kan al zoveel oplossen, van gewrichtspijn en slaapapneu tot diabetes en de complicaties daarvan", zegt dr. Susan Spratt, diabeteswetenschapper aan de Duke University School of Medicine in Durham, North Carolina, in een commentaar op het nieuwe onderzoek op Reuters Health.

Fotocredits: Giovanni
Dit artikel afdrukken