2 min
Het European Forum on Urban Agriculture (EFUA), een Europees project om de voedselproductie in stedelijk gebied te bevorderen, heeft stadslandbouw nader gedefinieerd. Tot dusver kende de activiteit maar twee typologieën. "Niet meer actueel" vond EFUA dat er officieel zes vaststelde. Van zorgboerderij tot buurttuin, gemeenschapspark en niet-grondgebonden stadslandbouw. Elk type heeft zijn eigen kenmerken en kan sociale, vergroenings- en economische eigenschappen hebben. EFUA wil zo stadslandbouw meer naar voren schuiven als een mogelijk onderdeel van een geïntegreerd stadsbeleid.
De professionele stadsboerderij, gemeenschapspark, zelfoogsttuin (inclusief volkstuinen), niet-grondgebonden stadslandbouw, zorgboerderij en buurttuin: het zijn de zes typologieën, oftewel categorieën waarin EFUA de stadslandbouw indeelt. Vorige maand stuurde de organisatie hierover een communicatie uit. “Als je stadslandbouw op de kaart wil zetten bij beleidsmakers, moet je eerst met een definitie komen”, verklaart Nele Lauwers, namens Boerenbond verbonden aan EFUA.
In 2016 is er een eerste aanzet gedaan voor deze definiëring en werden twee groepen stadslandbouw vastgesteld: professionele stadslandbouw en stadstuinieren. “Maar de tijd staat niet stil en inmiddels is men tot het besef gekomen dat deze onderverdeling de lading niet langer volledig dekte”, legt Lauwers het initiatief verder uit.
Op de agenda krijgen
Met de nieuwe typologieën van stadslandbouw probeert de organisatie de activiteit hoger op de agenda te krijgen bij verschillende overheden. Stadslandbouw kan bijdragen aan politieke doelstellingen op verschillende vlakken. Het zorgt voor meer groen in de stad, vergroot de band tussen landbouw en burger, en kan een verdienmodel zijn”, somt Nele Lauwers een aantal volgens haar onbelichte eigenschappen van stadslandbouw op. In een stedelijke context is de sociale functie van groot belang. Zo biedt een zorgboerderij daginvulling aan mensen met een beperking en heeft op deze manier een cruciale rol in het lokale weefsel. Bij vrijwillige initiatieven is de verbinding tussen mensen minstens zo belangrijk als wat er uiteindelijk wordt geoogst. Dat geldt voor de buurttuinen, braakliggende gronden in de stad waar burgers in bakken groenten telen en bij elkaar komen. “Samen komen met de buren op een zonnige avond draagt bij aan de verbinding en het welzijn van stedelingen”, aldus Lauwers.
Volgens haar verdienen de professionele land- en tuinbouwbedrijven in sterk stedelijk gebied niet alleen aandacht van stedelijke, maar zelfs ook van Europese beleidsmakers. “Stadslandbouw kan tegelijk bijdragen aan de voedselvoorziening, aan vergroening, én aan verduurzaming van de stad. Daarbij kan ze in een circulair model opgenomen worden en reststromen gebruiken. Dat zijn juist de doelstellingen van The Green Deal.”
Een voorbeeld van een dergelijke activiteit is Eclo dat in de 19e-eeuwse kelder van het slachthuis in Anderlecht paddenstoelen kweekt. De paddenstoelen worden onder andere verkocht aan Brusselse chefs en groeien op oud brood van de Colruyt Group. Klein onderdeel van het verdienmodel zijn ook de rondleidingen aan groepen. Deze vorm van stadslandbouw wordt door EFUA getypeerd als niet-grondgebonden stadslandbouw.
Volgens Lauwers kan stadslandbouw ook helpen bij het dichten van de kloof tussen burger en landbouw en kunnen de diverse projecten in een stedelijke omgeving zelfs inspiratie bieden aan reguliere land- en tuinbouwers. “Stadslandbouw is erg sterk in het betrekken van burgers, het bouwen van lokale ketens en het sluiten van kringlopen. Dit zijn uitdagingen waar ook steeds meer landbouwers oplossingen voor zoeken.“
Reguliere landbouwer in de stad
Volgens Lauwers kan Vlaanderen op het gebied van de moderne stadsland- en tuinbouw een voortrekkersrol spelen. Zij wijst op het feit dat stadslandbouw ook in de typologie van EFUA steeds breder gezien wordt. “Het gaat niet enkel meer over landbouw ín de stad gaat maar ook om bedrijven rondom de stad, landbouwbedrijven die met hun activiteiten inspelen op het stedelijk netwerk. Dat kunnen dus ook "reguliere landbouwbedrijven" zijn.”
Door onze sterk verstedelijkte samenleving verdwijnt het verschil tussen reguliere landbouw en stadslandbouw in zekere zin. Lauwers: “Het grootste deel van de Vlaamse boeren is namelijk actief in licht tot sterk stedelijk gebied en verschillende bedrijven hebben manieren gezocht om hiermee om te gaan. Enerzijds door te intensiveren, anderzijds door met hun verdienmodel in te spelen op de nabijheid van de stad. Door nieuwe en bestaande landbouwers samen te brengen binnen Boerenbond stellen we bovendien vast dat de noden van die ondernemers tamelijk gelijkaardig zijn. Door deze beter en concreter in kaart te brengen, kunnen we met dit project de uitdagingen van land- en tuinbouwers in stedelijk gebied ook op de Europese agenda te plaatsen.”
Dit artikel maakt deel uit van de contentsamenwerking tussen Foodlog en VILT.
Dit artikel afdrukken
In 2016 is er een eerste aanzet gedaan voor deze definiëring en werden twee groepen stadslandbouw vastgesteld: professionele stadslandbouw en stadstuinieren. “Maar de tijd staat niet stil en inmiddels is men tot het besef gekomen dat deze onderverdeling de lading niet langer volledig dekte”, legt Lauwers het initiatief verder uit.
Op de agenda krijgen
Met de nieuwe typologieën van stadslandbouw probeert de organisatie de activiteit hoger op de agenda te krijgen bij verschillende overheden. Stadslandbouw kan bijdragen aan politieke doelstellingen op verschillende vlakken. Het zorgt voor meer groen in de stad, vergroot de band tussen landbouw en burger, en kan een verdienmodel zijn”, somt Nele Lauwers een aantal volgens haar onbelichte eigenschappen van stadslandbouw op. In een stedelijke context is de sociale functie van groot belang. Zo biedt een zorgboerderij daginvulling aan mensen met een beperking en heeft op deze manier een cruciale rol in het lokale weefsel. Bij vrijwillige initiatieven is de verbinding tussen mensen minstens zo belangrijk als wat er uiteindelijk wordt geoogst. Dat geldt voor de buurttuinen, braakliggende gronden in de stad waar burgers in bakken groenten telen en bij elkaar komen. “Samen komen met de buren op een zonnige avond draagt bij aan de verbinding en het welzijn van stedelingen”, aldus Lauwers.
Volgens haar verdienen de professionele land- en tuinbouwbedrijven in sterk stedelijk gebied niet alleen aandacht van stedelijke, maar zelfs ook van Europese beleidsmakers. “Stadslandbouw kan tegelijk bijdragen aan de voedselvoorziening, aan vergroening, én aan verduurzaming van de stad. Daarbij kan ze in een circulair model opgenomen worden en reststromen gebruiken. Dat zijn juist de doelstellingen van The Green Deal.”
Stadslandbouw kan tegelijk bijdragen aan de voedselvoorziening, aan vergroening, én aan verduurzaming van de stadPaddenstoelen op restbrood
Een voorbeeld van een dergelijke activiteit is Eclo dat in de 19e-eeuwse kelder van het slachthuis in Anderlecht paddenstoelen kweekt. De paddenstoelen worden onder andere verkocht aan Brusselse chefs en groeien op oud brood van de Colruyt Group. Klein onderdeel van het verdienmodel zijn ook de rondleidingen aan groepen. Deze vorm van stadslandbouw wordt door EFUA getypeerd als niet-grondgebonden stadslandbouw.
Volgens Lauwers kan stadslandbouw ook helpen bij het dichten van de kloof tussen burger en landbouw en kunnen de diverse projecten in een stedelijke omgeving zelfs inspiratie bieden aan reguliere land- en tuinbouwers. “Stadslandbouw is erg sterk in het betrekken van burgers, het bouwen van lokale ketens en het sluiten van kringlopen. Dit zijn uitdagingen waar ook steeds meer landbouwers oplossingen voor zoeken.“
Reguliere landbouwer in de stad
Volgens Lauwers kan Vlaanderen op het gebied van de moderne stadsland- en tuinbouw een voortrekkersrol spelen. Zij wijst op het feit dat stadslandbouw ook in de typologie van EFUA steeds breder gezien wordt. “Het gaat niet enkel meer over landbouw ín de stad gaat maar ook om bedrijven rondom de stad, landbouwbedrijven die met hun activiteiten inspelen op het stedelijk netwerk. Dat kunnen dus ook "reguliere landbouwbedrijven" zijn.”
Door onze sterk verstedelijkte samenleving verdwijnt het verschil tussen reguliere landbouw en stadslandbouw in zekere zin. Lauwers: “Het grootste deel van de Vlaamse boeren is namelijk actief in licht tot sterk stedelijk gebied en verschillende bedrijven hebben manieren gezocht om hiermee om te gaan. Enerzijds door te intensiveren, anderzijds door met hun verdienmodel in te spelen op de nabijheid van de stad. Door nieuwe en bestaande landbouwers samen te brengen binnen Boerenbond stellen we bovendien vast dat de noden van die ondernemers tamelijk gelijkaardig zijn. Door deze beter en concreter in kaart te brengen, kunnen we met dit project de uitdagingen van land- en tuinbouwers in stedelijk gebied ook op de Europese agenda te plaatsen.”
Dit artikel maakt deel uit van de contentsamenwerking tussen Foodlog en VILT.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
_480_289_84_s_c1.jpg)
_(weic2304a)_480_289_84_s_c1.jpeg)
ik was in Singapore een maand geleden. Singapore is the future of the Netherlands. was mijn pitch. zie ook Linkedin.
#5 Dank, die bedoelde ik. Thanx
#4 Deze link Holland Is Not A Dense Country, But An Empty City.
De strategie van Singapore wordt door de Singapore food agency uitgerold. Daar accepteert men sneller nieuwe technieken (bv kweekvlees) omdat dat mede als oplossing naar onafhankelijkheid/zelfvoorzieningsgraad omhoog gezien wordt. Dat is niet zoals wij het hier zien, burger betrekken en enthousiasmeren met daarnaast meer bedrijven langs de stadsrand (alles buiten randstad), meer open stellen voor bewustwording van herkomst en noodzaak.
Schieten 2 zaken door mijn hoofd heen.
De eerste krijg ik niet in Google te pakken (meer) Arend Van 't Oever ik meen dat jij het was die ooit een link in een bijdrage aanbracht die grote wereldsteden (of metropolen) qua oppervlak over Nederland lag. Wellicht weet je waar ik op doel en kun je hem nog terug vinden.
Tweede waar ik aan moet denken is mijn korte conversatie met Joel Salatin* in 2014. Hij begreep niet dat we in een open riool woonde. Zo noemde hij de varkens en kippenstallen qua geur waar hij langs gereden was om vanuit de Randstad, was geland onder zeeniveau op Schiphol, via Veld en Beek (waar ik hem kort 1 op 1 sprak) naar Wageningen te gaan die avond. In Amerika zetten we, staan die echt een stuk verder weg van steden liet hij mij geloven.
Is op zich wel interessant om is te onderzoeken. Hoe ziet de RO inrichting eruit in de staten van Amerika? Welke regels hanteren ze daarvoor? Alsook hoe doen onze Duitse buren dat?
Oftewel Salatin vond de hele randstad een rare vorm van stadslandbouw.
It's all about perspective if you want to make categories blijkt dus wel.
Ben wel benieuwd of de EFUA ook een keer zo naar zichzelf heeft gekeken? Ligt stadslandbouw alleen maar binnen de bordjes van de bebouwde kom en/of ook daarbuiten. Bij ja, tot welke afstand / bereikbaarheid noem, neem je het nog mee als stadslandbouw?
Als ik beleidsmaker zou zijn vind ik hem zo:
“Het gaat niet enkel meer over landbouw ín de stad gaat maar ook om bedrijven rondom de stad, landbouwbedrijven die met hun activiteiten inspelen op het stedelijk netwerk. Dat kunnen dus ook "reguliere landbouwbedrijven" zijn.”
nog erg vaag. Of wellicht ben ik geen goede beleidsmaker omdat ik een automatisme vertaalslag naar de praktijk heb. Als ik beleid en of contouren lees denk ik altijd en hoe ziet dat er dan uit in de praktijk?
Is de stad Utrecht stadslandbouw of is wellicht de hele provincie Utrecht stadslandbouw? Ben oprecht benieuwd naar deze concretiseringsslag.
Nederland is via Stikstof dossier volgens mij precies op dat punt aan het uitkomen met uitkopen 120% of door met aangescherpte regelgeving.
Of leg ik nu een verkeerd verband en/of een te grote stap in vergelijk?
Voor Vlaanderen speelt het toch ook ongeveer zo af in vergelijk met Nederland?
vlaanderen-beperkt-stikstofuitstoot-tientallen-boeren-moeten-stoppen is van februari dit jaar, Vlaanderen is wellicht al stap verder dan Nederland.
* Dat dhr. Salatin een hele goede prater (eh spreker) is was ik me vlot bewust van in 2014. Neemt niet weg dat hij bij tijd en wijle enorm goede uitspraken klip en klaar goed kon doen. Alsook dat hij prima ergens omheen kon praten, wandelen om dat vooral niet te benoemen.
Ik woonde de zondag bij van zijn 2 daagse workshop op de Zonnehoeve (Zaterdag dag 1 kon ik echt niet).
Dit Singaporese beleid is een reactie op de voedseltekorten ervaren tijdens de COVID-periode. De brug naar Maleisië was dicht en de aanvoer stokte. Voedselzekerheid was opeens een staatsaangelegenheid. Geen verse eieren meer. Tevens ging de prijs voor sojabonen sterk omhoog, waardoor tempeh (bron voor eiwit voor mensen met een smalle beurs) onbetaalbaar werd. De groentes uit Maleisië konden niet geoogst worden vanwege het gebrek aan gastarbeid. Paniek.